Leerjaar 2, h4 Spelling werkwoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Doelen

Na deze les kun je werkwoordsvormen op -de(n), -dde(n), -te(n) en -tte(n) correct spellen.

Sommige werkwoorden klinken hetzelfde, maar worden toch op verschillende manieren geschreven: 

De stormen verwoesten talloze huizen 

die ze op hun weg tegenkomen.

De stormen verwoestten vorig jaar 

talloze huizen.

Wat is het verschil?

Je spreekt het werkwoord hetzelfde uit. Maar de tweede zin staat in de verleden tijd en schrijf je met -tten!

De schepen strandden jaren geleden en liggen daar nog steeds.

De schepen stranden, terwijl de toeristen maken dat ze wegkomen.

Wat is het verschil?

Je spreekt het werkwoord hetzelfde uit. Maar de eerste zin staat in de verleden tijd en schrijf je met -dden!

?

Om de juiste keuze te maken tussen -de(n) en -dde(n) of tussen -te(n) en -tte(n), moet je vaststellen met welke werkwoordsvorm je te maken hebt. 

Gaat het om: 

• een persoonsvorm, 
• een infinitief (het hele werkwoord) of 
• een bijvoeglijk naamwoord

Werkwoorden die op dezelfde manier worden uitgesproken, maar verschillend worden geschreven zijn: 

Werkwoorden waarbij de stam eindigt op een -d of een -t

                antwoorden - ik antwoord

                barsten -  ik barst

Hoe schrijf je de verleden tijd?

Achter de stam in het enkelvoud - de of -te 

en 

in het meervoud achter het werkwoord -den of -ten

Hoe vind je
de stam van het werkwoord?

Je vindt de stam door het hele werkwoord te maken -en.

Verschil tegenwoordige tijd en verleden tijd meervoud bij werkwoorden eindigend op een -d of -t

De persoonsvorm tegenwoordige tijd (pvtt) meervoud schrijf je met -den en -ten:

– behoeden: Ouders behoeden hun kinderen graag voor narigheid.

– posten: Posten jullie deze brieven vandaag nog?

De persoonsvorm verleden tijd (pvvt) schrijf je met -dde(n) of -tte(n):

– landen: Hoe laat landden die passagiers gisteren op Schiphol?

– misten: Het mistte vanmorgen in grote delen van het land.

De bom barst vandaag. De bom barstte gisteren.

1. Goed
2. Fout

Ik antwoord vandaag, hij ........... gisteren.

1. antwoordt
2. antwoordde
3. antwoorde
4. antwoordte

De zon .......de jongen, toen hij door de telescoop keek

1. verblinde
2. verblinden
3. verblindde
4. verblindden

Oefenen

Pv zwakke ww. verleden tijd

https://www.cambiumned.nl/oefeningen/oefening-persoonsvorm-van-zwakke-werkwoorden-in-de-verleden-tijd-2/

Infinitief = het hele werkwoord

Van een infinitief (inf) vind je de spelling in het woordenboek:

– losbarsten: Wanneer zal het feest losbarsten?

– wedden: Daar gaan we zeker niet om wedden!

Een voltooid deelwoord als bijvoeglijk naamwoord:

Maak in dat geval het bijvoeglijk naamwoord zo kort mogelijk, dus zonder -dde(n) en -tte(n) 

de vergoede schade, de ingerichte woonkamer.

! Soms is -dde(n) of -tte(n) toch nodig, vanwege de uitspraak:

de vers gezette koffie en niet de vers gezete koffie.

Wat is een bijvoeglijk naamwoord?

Een bijvoeglijk naamwoord geeft een eigenschap, kenmerk of toestand aan van een zelfstandig naamwoord.

de...........schade

1. vergoede
2. vergoedde

het uitvoerig ..........vuurwerk.

1. geteste
2. getestte

de ....... vluchteling

1. gerede
2. geredde

Maak deze opdracht:

infinitief                 pvtt hij …                   pvvt hij …       volt. dw          bn

a bekladden          

b scannen 

c schorsen 

d stichten 

e verachten 

f verbreden 

 

Opdracht 2

infinitief                  pvtt hij …                   pvvt hij …                       volt. dw                                bn

a bekladden          bekladt                   bekladde                         beklad                                 bekladde

b scannen              scant                       scande                             gescand                             gescande

c schorsen             schorst                   schorste                         geschorst                          geschorste

d stichten               sticht                       stichtte                           gesticht                               gestichte

e verachten           veracht                    verachtte                       veracht                                 verachte

f verbreden            verbreedt               verbreedde                   verbreed                             verbrede