4.3 lezen BKTH

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t, havo
• Leerjaar 1

4.3 lezen

leerdoelen

• tekstdoelen herkennen
• instructie herkennen
• tekstverband tijdsvolgorde herkennen
• verwijswoorden/ verwijzingen leren aanwijzen

Korte herhaling vorig hoofdstuk

tekstopbouw

kernzin

tekstverbanden

Waar kijk je naar om te weten of de tekst een twee- of een driedeling heeft?

Welke twee tekstverbanden ken je al?

Hoofdstuk 4

tekstdoelen

tekstverband van tijdsvolgorde

verwijswoorden

Tekstdoelen

Het tekstdoel is de doel van de schrijver met zijn tekst. 

tekstdoel	de schrijver wil	voorbeelden
informeren	de lezer informatie geven	nieuwsbericht tekst uit schoolboek
amuseren	de lezer vermaken	leesboek, stripverhaal

tekstdoelen

Informeren

- Je krijgt informatie over iets uit de werkelijkheid;

- Je leest de tekst om iets te weten te komen.

Amuseren

- De tekst gaat over verzonnen gebeurtenissen.

- Je leest de tekst om te ontspannen

tekstdoelen

Tekstdoelen zijn altijd op -en: informeren, amuseren

Soms heeft een schrijver méér doelen in zijn tekst. Eén doel is altijd het belangrijkste --> schrijf dat doel op. 

Welke woorden horen bij het tekstdoel INFORMEREN

1. feiten en spannend
2. verzonnen en spannend
3. feiten en controleerbaar
4. verzonnen en controleerbaar

amuseren

Informeren

Wat is een instructie?

Maken

Opdracht 3, 4, 6 en 6

(blz. 19 e.v.)

Herhaling: welke twee tekstdoelen ken je?

Herhaling: kan een tekst meerdere doelen hebben?

1. nee
2. ja
3. ja, maar 1 is altijd het belangrijkste

Tekstdoelen

Tekstverbanden

Tekstverband tijdsvolgorde

tekstverband	signaalwoorden
tijdsvolgorde geeft de volgorde aan waarin gebeurtenissen plaatsvinden.	eerst, daarna, voordat, nadat, toen, terwijl, zodra, ten slotte

Voorbeeld: 
Voordat ik opsta, kijk ik altijd even op mijn telefoon. Daarna knuffel ik met mijn kat. Ten slotte stap ik op de fiets richting school. 

Welk nieuw tekstverband heb je geleerd? Tekstverband.....

Signaalwoorden voor tijdsvolgorde:

1. eerst, daarna, nadat
2. toen, maar, omdat
3. bijvoorbeeld, zo, zoals

Voordat Pien de deur uit gaat, geeft ze haar konijn eten. Daarna fietst ze naar school.
Welke signaalwoorden staan er in deze zinnen, denk je?

verwijswoorden

Vervangende woorden om variatie in een tekst te krijgen.

Verwijzen meestal naar iets wat eerder in de tekst is genoemd.

Stel een wie/wat/waar of welke vraag!

Waarnaar verwijst 'hij'? Mijn oom Rob is al erg oud. Hij wordt dit jaar 98.

1. mijn oom
2. mijn oom Rob
3. erg oud
4. dit jaar

Waarnaar verwijst 'daar'? Ik ben het laatst in de kantine geweest. Ligt mijn schrift soms daar?

1. laatst
2. mijn schrift
3. soms
4. in de kantine

Geef aan of je de uitleg duidelijk vond!

😒🙁😐🙂😃

Maken

opdracht 10, 11, 13 (blz. 22)

Herhaling: welk tekstverband hoort bij de signaalwoorden 'terwijl', 'zodra' en 'daarna'?

1. opsommend
2. tegenstellend
3. tijdsvolgorde

Verwijswoorden zijn handig, want ze voorkomen dat je steeds dezelfde woorden moet gebruiken.
Waarnaar verwijst ze?

Herhaling: Noem de twee tekstdoelen die je kent.

En dan nu zelf oefenen!

Opdracht 16, 17, 18, 19, 20 (blz. 25/26/27)