1. examenmodule Kern inleiding

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Leerdoel

1. Je weet wat het eindexamen Nederlands inhoudt.

2. Je weet welke verschillende soorten vragen op het examen voorkomen.

Argumentatie

Leesvaardigheid

Kerndoelen en eindtermen

Er zijn verschillende domeinen:

A - leesvaardigheid

B - mondelinge taalvaardigheid

C - schrijfvaardigheid

D - argumentatieve vaardigheden

E - literatuur

F - oriëntatie op studie en beroep

Kerndoelen en eindtermen

Centraal examen (CE of CSE) - A en D

Schoolexamen (SE) - alle domeinen

Welke vaardigheden zijn bij welke toetsen aan bod gekomen?

Welke vaardigheid of vaardigheden beheers je het best?

CE Nederlands

- Meestal één lange tekst en drie wat kortere teksten.
- De tekst kunnen over andere onderwerpen gaan, maar soms gaan er twee of meer teksten over hetzelfde onderwerp. De onderwerpen zijn vaak maatschappelijk, cultureel of filosofisch van aard. Of ze gaan over taal.

- Bronnen zijn vaak de zogenaamde kwaliteitskranten en -tijdschriften.

- De tekstsoorten kunnen zijn: informatieve, beschouwende of betogende teksten.

Kwaliteitsmedium?

1. NRC Handelsblad
2. De Correspondent
3. De Volkskrant
4. Trouw

mcusercontent.com

Algemene aanpak

Betekenis van woorden

1. Betekenis halen uit de context:

- synoniem

- omschrijving

- voorbeeld

- een woord met de tegengestelde betekenis

2. Herkenning van een deel van het woord

3. Woordenboek

Correct taalgebruik

Soorten vragen op basis van inhoud

1. Tekstsoort, schrijfdoel

2. Hoofdgedachte, samenvatten

3. Tekststructuur

4. Functies van tekstgedeelten

5. Betekenis van een tekst(gedeelte)

6. Argumentatie

Soorten vragen op basis van vorm

1. Citeervragen

2. Meerkeuzevragen

3. Open  vragen (kort)

4. Open vragen (uitgebreid)

5. Schematische vragen

Opdracht - stap 1

Lees de tekst op blz. 228/229 globaal.

Bepaal aan de hand daarvan:

- tekstsoort

- schrijversdoel

- onderwerp

- hoofdgedachte

Bespreek met een van je klasgenoten.

Welke tekstsoort is dit en wat zou het doel van de schrijver kunnen zijn? Hoe hebben jullie dat kunnen vaststellen?

Wat is het onderwerp en wat is de hoofdgedachte? Hoe hebben jullie beide vastgesteld?

Opdracht - stap 2

Lees de tekst nu nauwkeurig. Lees bij de aanpak op blz. 226 hoe je dat zou moeten doen (een kopie van de tekst wordt uitgedeeld).

Opdracht - stap 3

Beantwoord de vragen op blz. 230 en 231

Opdracht na nauwkeurig lezen

Bepaal per alinea wat er wordt verteld of wat de functie is. Schrijf het zo kernachtig mogelijk op.

Opdracht

1. Noem de drie belangrijkste tekstsoorten.

2. Benoem per tekstsoort de belangrijkste kenmerken.

3. Welke schrijfdoelen zijn er?

4. Wat is de hoofdgedachte van een tekst en waar vind je deze meestal?

5. Welke tekststructuren zijn er? Welke structuur is belangrijk voor het betoog?

6. Welke functies kunnen tekstdelen hebben? Op wat voor woorden moet je letten om de functie te kunnen bepalen?

Functiewoorden

afweging                              uitweiding                      paradox                       uitdiepen

bevinding                             aanleiding                      strekking                     weerlegging

kanttekening                      actieplan                        voorwaarde                 relativeren

ketenargumentatie         bevinding                       aanbeveling                opsomming

nuancering                          constatering                 aanvaardbaar            voorbehoud

randvoorwaarde                controversieel             beschouwing             redenering

relativering                           karakterisering           bewijsvoering

ontkenning                           ontkrachting               verzwegen argument

Argumentatie

Welke onderdelen van de argumentatieleer worden in Kern behandeld?

Welk onderdeel begrijp je al?

Welk onderdeel vind je lastig?

Opdracht

Onderstreep de volgende woorden:

- woorden die te maken hebben met riten en 

- woorden die een duidelijke nuancering of relativering aangeven.

Beantwoord de vragen bij tekst 1 van de examenmodule

Is ook huiswerk voor de volgende les

Let op: je gaat hierna analyseren waar je hiaten liggen!!

nuanceren

Het woord 'nuanceren' betekent het gedetailleerder maken van een bepaalde situatie of uitspraak. Wanneer iemand iets nuanceert, belicht hij of zij meerdere dimensies van een bepaalde situatie, waardoor een vollediger beeld van deze situatie ontstaat.

Ik wil het standpunt graag nuanceren.

Hij deed een genuanceerd (verfijnd) voorstel. 

Nuancering

Een nuancering is een verfijning of een kleine aanpassing van een bewering of stelling. De schrijver geeft bijvoorbeeld eerst zijn mening over iets en formuleert die vervolgens iets preciezer of maakt die mening wat minder zwar-wit.

voorbeeld van een nuancering

"Honden stinken." 

Op dat moment dreigt het negatieve beeld te ontstaan dat honden in het algemeen stinken. Een hondenliefhebber zal op dat moment kunnen opstaan om die uitspraak te nuanceren, bijvoorbeeld door te vertellen dat honden niet per definitie stinken, maar dat dit ook ligt aan het ras, vachtverzorging, leeftijd en of een hond nat is of niet.

CE Nederlands

nuanceren en relativeren

Nuanceren: verduidelijken door meer details te geven

Relativeren: afzwakken

Relativeren

Opmerking waarmee iemand iets "belangrijks" minder belangrijk maakt of "in verhouding" zien. 

- Ze hebben helaas verloren, maar ik heb tóch genoten van de mooie wedstrijd

- Je kunt niet altijd winnen. Als dat wel waar zou zijn, zouden wedstrijden niet spannend zijn

- Nu voel ik mij even rot hierover, maar morgen kijk ik er weer anders tegen aan

- Er zijn belangrijkere zaken in de wereld en andere dingen die ik ook leuk vind

relativeren

Als je iets relativeert, vergelijk je het met andere dingen. Je beschouwt het dus niet als een alleenstaand ding, waardoor je een nuchterder, realistische beeld krijgt van de zaken.