1AG - §3.4 en §3.6

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Welkom

- Schrift, boek op tafel

- Les §3.4 & §3.6

- Vooruitblik.

Leerdoelen

Je kunt uitleggen hoe je reukzintuig werkt.

Je kunt uitleggen hoe je smaakzintuig werkt. 

Je kunt uitleggen hoe zintuigen samenwerken bij de beoordeling van je voedsel. 

Je kunt uitleggen waardoor je verschillende geuren kunt onderscheiden.

- Je kunt de namen van de delen van de hersenen benoemen en uitleggen wat hun functie is.

- Je kunt uitleggen wat er gebeurt in je hersenen wanneer je iets leert.

- Je kunt uitleggen hoe je geheugen werkt.

- Je kunt uitleggen hoe het zenuwstelsel van ongewervelde dieren (zoals de regenworm) gebouwd is.

Huiswerk

§3.4 - maken en nakijken

§3.6 - maken en nakijken

Oefentoets HD3

Hoe ruik je?

• Je ruikt met je reukzintuig
  
  
• Het reukzintuig is deel van
   het neusslijmvlies
  
  
• Geurstoffen komen via de 
   lucht bij het reukzintuig

Bron 2

Geuren onderscheiden

Je neus bestaat uit verschillende typen zintuigcellen om geuren waar te nemen.

Aan de onderkant van een reukzintuigcel zit een receptor, een speciale vorm waar een geurstof aan vast kan hechten (net als een sleutel voor een slot).

Bestudeer stap 1 t/m 5 op blz. 169 in je tekstboek.

Hoe proef je eten?

• Je tong is bedekt met kleine uitsteeksels, die noem je smaakpapillen.
  
  
• Tussen de smaakpapillen liggen de smaakzintuigen

Als je iets eet of drinkt komen er smaakstoffen op je tong. Die prikkelen de smaakzintuigen. De smaakzintuigen sturen vervolgens impulsen naar je hersenen

Bron 3

Proeven met smaak én geur

Als je eet, proef je veel meer dan
5 smaken (zout, zoet, zuur, bitter, umami (hartig).

Dat komt doordat je ook ruikt.

Bij proeven voegen je hersenen de informatie van de smaakzintuigen en het reukzintuig samen.

Hierdoor proef je wat je eet.

Bron 4

Waardoor vind je iets lekker of vies?

Of je iets lekker vindt hangt af van de geur en de smaak, maar je gebruikt ook andere zintuigen:

• Je lichtzintuigcellen
   (Ziet het er lekker uit?)
  
• Je koude- en warmtezintuigen
   (Is het eten warm of koud?)
• Je tastzintuigen
   (Hoe is de structuur?)

Bron 5

Waardoor vind je iets lekker of vies?

Ook je eetgewoontes en ervaringen

spelen een rol bij wat je lekker vindt of niet. 

Jij bent niet gewend om bijvoorbeeld insecten te eten, terwijl dat in andere culturen heel normaal is.

Je smaak kan ook veranderen als je ouder wordt.

Hebben alle dieren hersenen?

Gewervelde dieren: hebben hersenen, die ongeveer hetzelfde gebouwd zijn als die van mensen.

Veel ongewervelde dieren hebben geen hersenen zoals: sponzen, kwallen of zeesterren

Hebben alle dieren hersenen?

Sommige ongewervelde dieren hebben zeer eenvoudige hersenen, v.b: regenworm

- Zenuwknopen - groep cellen waar impulsen samenkomen en die segmenten aanstuurt.

- Vangt lichtprikkels op in kop/staart met speciale zintuigen.

- Vangt trillingen op met speciale drukzintuigjes in de huid.

Maar waarom zitten je hersenen in je hoofd en alle andere belangrijke organen in je romp? Zelfs bij wormen?

Grote hersenen

Geheugen, nadenken

emoties, bewustwording informatie zintuigen

Bevat schors

Daarin de hersencentra, bijv.

- spraakcentrum

- gevoelscentrum

- centrum voor beweging

Kleine hersenen

Controleren / coördineren van je bewegingen

Evenwicht

Hersenstam

Verbinding tussen hersenen en ruggenmerg

Onbewuste levensprocessen

• ademhaling
• hartslag
• lichaamstemperatuur
  

Geheugen

Korte termijn geheugen:       max. half uur onthouden

                                                           bijv. telefoonnummer dat je leest en 

                                                           meteen gaat gebruiken

Lange termijn geheugen:      hier onthoud je informatie voor 

                                                           langere tijd. Dit is informatie uit

                                                           het korte termijn geheugen die je 

                                                           meerdere malen herhaald hebt.

Hoe werkt leren?

Leren is het maken van verbindingen tussen zenuwcellen in je hersenen.

Door iets vaker te doen worden deze verbindingen sterker, maar als je iets weinig of niet meer doet worden deze verbindingen steeds zwakker. Door vaak genoeg te oefenen met bijvoorbeeld lopen gaat het uiteindelijk automatisch

Leren

Leren = maken van nieuwe 

verbindingen tussen zenuwcellen

in de hersenen.

Geheugenspoor = zenuwcellen in 

de hersenschors worden met elkaar

verbonden in een bepaald patroon

1 = lange termijn geheugen, 

      het geheugenspoor

Vooruitblik

TW

HD3 §1 t/m 4 + §6

Voorbereiden

Begrippen

Oefenen:

- biologiepagina

- oefentoetsen online

Aan de slag

- Herhalen HD3

- Begrippenlijst maken

- Samenvatten/Mindmap maken

- Oefenen op www.biologiepagina.nl