1.5 Transport door membranen

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Inleiding in de biologie

1.5 Transport door membranen

Spullen op tafel

Telefoon in het zakkie op tafel

Jas uit en over je stoel

Tas op de grond

Lesprogramma

• Huiswerk
• Leerdoelen
• Uitleg
• Vragen
• Nabespreken
• Huiswerk

Welke vragen van het huiswerk willen jullie dat ik bespreek?

Leerdoelen

• Je kunt de concentratie van een oplossing berekenen.
• Je kunt uitleggen wat diffusie en osmose is en toelichten welke rol osmose speelt bij de stevigheid van planten.
• Je kunt beschrijven hoe transport van stoffen via (cel)membranen plaatsvindt.

Wat betekent concentratie?

Concentratie berekenen

De concentratie geeft de hoeveelheid opgeloste stof in een bepaalde hoeveelheid oplosmiddel aan.

Fysiologische zoutoplossing  bevat 0,9% keukenzout.

9 g keukenzout op te lossen in 991 g water.

Wat denk je dat er gebeurd als je een theezakje in een beker warm en een beker koud water hangt?

Diffusie

De verplaatsing van een stof van een plaats met een hoge concentratie naar een plaats met een lage concentratie van die stof.

De diffusiesnelheid is afhankelijk van de temperatuur.

Osmose 

Wat gebeurt er bij osmose?

1. Dan stroomt er water door een semi-permeabel membraan naar een ruimte met een hogere concentratie opgeloste stoffen
2. Dan stroomt er water door een permeabel membraan naar een ruimte met een lagere concentratie opgeloste stoffen
3. Dan gaan er stoffen via een semi-permeabel membraan naar een ruimte waar zich een hogere concentratie van die stoffen bevindt
4. Dan gaan er stoffen via een permeabel membraan naar een ruimte waar zich een lagere concentratie van die stoffen bevindt

Welke afbeelding is een juiste weergave van osmose?

1. 
2. 
3. 
4. 

Wat is osmose bij een celmembraan?

1. Het passeren van zuurstof
2. Het passeren van water
3. Het passeren van zuurstof en water
4. Het passeren van opgeloste stoffen

Osmotische waarde

Hoeveel water zich verplaatst wordt bepaald door de osmotische waarde aan beide zijden van het membraan.

Osmotische waarde: hoeveelheid opgeloste stoffen in het water.

Hoge osmotische waarde: veel opgeloste stoffen.

Lage osmotische waarde: weinig opgeloste stoffen.

Water stroomt van een lage -> hoge osmotische waarde.

osmose in een plantencel

passief transport

kost geen energie

verloopt altijd door een concentratieverschil

osmose en diffusie

Actief transport, tegen concentratiegradiënt in. Kost ATP.

gaat tegen de concentratiegradiënt in

kost wel energie

actief/passief transport

exo/endocytose

Exocytose:afsnoeren blaasjes (actief)

Endocytose: opnemen stoffen

-> endosoom.

Voeding opnemen: fagocytose

verplaatsing van zout van een hoge concentratie naar een lage concentratie is een vorm van

1. Diffusie
2. Osmose
3. Actief transport

Diffusie en osmose zijn een vorm van....

1. actief transport
2. passief transport
3. beide zijn mogelijke
4. geen van beide

Welk transport
mechanisme heeft dit verschijnsel veroorzaakt?

1. Osmose
2. Actief transport
3. Diffusie
4. Geen van bovenstaande

Diffusie of
osmose?

1. Diffusie
2. Osmose

Diffusie of
osmose?

1. Diffusie
2. Osmose

Huiswerk

Leren 1.5 en 1.6
Maken t/m opdracht 68