1.3 dl1 Conflictgedrag

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

H1 Gedrag

Deze les:

- Afronden 1.2 Prikkels

- 1.3 Conflictgedrag (leerdoel 7)

- Mini D-toets leerdoel 7

- Opdrachten

Wat is motivatie?

1. De bereidwilligheid om een gedrag uit te voeren
2. De opeenstapeling van prikkels die leiden tot bepaald gedrag
3. De som van alle inwendige en uitwendige prikkels
4. Het vermogen om een gedrag uit te voeren

Sommige apen hebben geleerd hoe je noten kunt kraken. Dit zorgde ervoor dat ze een nieuwe bron van voedsel hadden en dus hun overlevingskansen werden verhoogt.

De apen leren hun nakomelingen hoe ze ook noten moeten kraken door het aan ze voor te doen.

1. Aangeboren gedrag
2. Aangeleerd gedrag

Welke prikkels in reclame?

Nico Tinbergen (1907-1988)

Sleutelprikkel: een prikkel waarop altijd hetzelfde gedrag volgt.

EXPERIMENT PIKGEDRAG BIJ MEEUWENKUIKENS

Een Meeuw braakt voedsel op om zijn kuiken te voeden.

Dit doet de meeuw pas als het kuiken naar de rode vlek op de snavel vlek pikt.

Onderzoeksvraag: 

Is de rode snavelvlek een sleutelprikkel voor het pikgedrag van meeuwenjongen? 

Resultaten van het experiment met 100 kuikens

Is de rode snavelvlek een sleutelprikkel?

1. Ja
2. Nee

Supernormale prikkel: versterkte sleutelprikkel, leidt tot een versterkte respons

Leerdoelen 1.3 Conflict- en leergedrag

7. Je herkent verschillende vormen van conflictgedrag.

8. Je herkent klassieke en operante conditionering.

1.3 Lezen:

'Vechten of Vluchten'

Conflict gedrag

Komt voor als twee gedragssystemen in conflict komen.

Dit gebeurt wanneer tegenstrijdige prikkels tegelijk tegenstrijdige gedragssystemen oproepen (bijv. vechten of vluchten).

Gaat om een INTERN conflict.

Ambivalent gedrag

Het dier vertoont afwisselend gedragselementen uit beide gedragssystemen.

Bijv. op de grens van een territorium: 

Twee tegengestelde gedragssystemen tegelijkertijd zichtbaar.

Omgericht gedrag

Het gedrag wordt gericht op een ander doel/ object

Wie slaat er wel eens met de deur als hij boos is? 

Het gedragssyteem agressie wordt op iets heel anders gericht

Overspronggedrag

Ongepast gedrag voor de situatie.

Bijv. bij spelagressie. Om een intern conflict op te lossen (spelen of vechten?) gaan dieren soms maar heel iets anders doen, zoals zichzelf likken om de stress te verminderen.

ambivalent gedrag

oversprong-

gedrag

Omgericht gedrag

Je moeder is boos omdat je slechte examenresultaten behaalde. Ze maakt geen ruzie met je maar gaat de was doen.

Je hebt net je rijexamen afgelegd, waarvoor je heel zenuwachtig was. Je krijgt je resultaat terug en je bent geslaagd. Je huilt van blijdschap.

Met je pas verkregen rijbewijs rijd je de auto van je pa in de prak. Wanneer je hem het nieuws vertelt slaat hij met zijn vuist op tafel.

forms.gle

Aan de slag!

- Bekijk feedback leerdoelen 1 t/m 3

- Nakijken huiswerk 21 t/m 24

- Maken 1.3 opdr. 39 + 40

- Lezen 1.3 blz. 22 + 1.5 blz. 29 t/m 32

- Samenvatten leerdoelen 4 t/m 7

(= huiswerk)

Leerdoelen 1 t/m 3

1. Je licht de sociale functies van gedrag toe en de rol in het vergroten van overlevingskansen.

Sociaal gedrag (bijv. balts, rangorde gedrag) maakt communicatie met soortgenoten mogelijk en helpt o.a. bij de voortplanting en het vermijden van conflict. Dit draagt bij aan de overlevingskans.

2. Je herkent de sociale functies van rituelen en signalen.

Rituelen, signalen in vaste volgorde, zijn belangrijk bij de ontmoeting tussen soortgenoten om spanning te verminderen of te voorkomen. 

3. Je beschrijft hoe territoriumgedrag de overlevingskansen voor het individu vergroot.

Het veiligstellen van een territorium (voedsel en schuilplaats) draagt bij aan de overlevingskans.

Leerdoelen 4 t/m 7

4. Je herkent verschillende typen prikkels die een rol spelen bij het ontstaan van gedrag.

Benoem de 4 typen prikkels beschreven in 1.2 en geef definities.

5. Je legt uit hoe motivatie en drempelwaarde de reactie op een prikkel bepalen.

6. Je herkent aangeboren en aangeleerd gedrag.

7. Je herkent verschillende vormen van conflictgedrag.

Welke  vormen van conflictgedrag zijn er?