Hoofdstuk 5

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 3

rechtsstaat  5.1 vrijheid en onvrijheid

Welkom in de les

lesboek blz 72

werkboek blz 112 

rechtsstaat  5.1 vrijheid en onvrijheid

Doelen:

• Je kunt uitleggen wat een rechtsstaat is.
• Je kunt het verschil aangeven tussen een autoritaire staat en een dictatuur

• Je kunt uitleggen wat censuur is. 

rechtsstaat  5.1 vrijheid en onvrijheid

rechtsstaat

Nederland is een rechtsstaat        een land waar de rechten en plichten van de burgers en van de overheid in wetten staan.

Kortom: een land met wetten

Nederland is ook een democratie, omdat                wij de politici zelf hebben gekozen.

Nederland is dus een democratische rechtsstaat.

rechtsstaat  5.1 vrijheid en onvrijheid

autoritaire staten

In een rechtsstaat heb je veel vrijheden en rechten. denk aan privacy, stemrecht, meningsuiting.

Heb je weing rechten of vrijheden en is heeft een kleine groep mensen de macht of zijn de baas. dan dan spreken we over        autoritaire landen.

autoritair = bazig of dwingend

rechtsstaat  5.1 vrijheid en onvrijheid

autoritaire staten

Autoritaire staten hebben vaak wel een parlement, maar daarin zitten vooral mensen die het met de machthebbers eens zijn.

verkiezingen zijn vaak oneerlijk

Niet iedereen heeft toegang tot                               bijv de media.

rechtsstaat  5.1 vrijheid en onvrijheid (kgt)

Wel of niet boven de wet

In een rechtsstaat moet ook de overheid zich aan de wet houden.

Een wetsovertreder kan straf krijgen, dus ook een agent, een minister, of directeur van een groot bedrijf.

We zeggen dus; niemand staat boven de wet.

In autoritaire staten staan machthebbers boven de wet

rechtsstaat  5.1 vrijheid en onvrijheid 

dictatuur

De meest strenge autoritaire staten noemen we dictaturen.        een persoon, of een hele kleine groep mensen heeft alle macht.

Inwoners hebben vaak geen rechten.

Je mag niet je eigen mening geven.

rechtsstaat  5.1 vrijheid en onvrijheid (kgt)

dictatuur

machthebbers  accepteren geen kritiek.

Journalisten kunnen hun werk niet doen.

Er mag alleen positief over de leiders gesproken worden. Er wordt expres informatie achtergelaten of veranderd. Dit noem je       censuur.

0

5.2       Leven in een rechtsstaat 

Welkom in de les

werkboek blz 128 

5.2 grondwet en grondrechten/leven in een rechtstaat

Doelen:

• Je kunt uitleggen wat de grondwet is.
• Je kunt uitleggen wat grondrechten zijn.
• Je kunt uitleggen wat mensenrechten zijn.

De grondwet

In de grondwet staan de belangrijkste rechten en plichten van burgers en overheid. 

De grondwet beschermt burgers.

De rechten en plichten worden door het parlement opgesteld.

5.2 grondwet en grondrechten/leven in een rechtstaat

De grondrechten

Grondrechten       basisrechten die elke      inwoner van Nederland heeft.

Artikel 1 staat dat iedereen recht heeft op gelijke behandeling en dat discriminatie verboden is.

sociale grondrechten       zaken waar de overheid voor moet zorgen, bijv uitkeringen en onderwijs

5.2 grondwet en grondrechten/leven in een rechtstaat

De grondrechten

Vrijheid van meningsuiting is een grondrecht, maar dat betekent niet dat je alles mag zeggen.

Grondrechten kunnen met elkaar botsen.

bijvoorbeeld vrijheid van godsdienst en recht op gelijke behandeling.

grondrechten hebben geen rangorde, ze zijn allemaal even bealngrijk.

5.2 grondwet en grondrechten/leven in een rechtstaat

Welk grondrecht vind jij belangrijk en waarom?

5.2 grondwet en grondrechten/leven in een rechtstaat

Mensenrechten

In Nederland vinden we mensenrechten heel belangrijk. mensenrechten        basrisrechten voor elke mens, waar die ook woont.

bijvoorbeeld:

• recht op onderwijs
• vrijheid van meningsuiting
• recht om te trouwen met wie je wil

In 1948 zijn deze rechten aangenomen door de VN.

5.2 grondwet en grondrechten/leven in een rechtstaat

Mensenrechten 

In autoriaire staten en dictaturen trekken machthebbers zich weinig aan van mensenrechten.

Hier kunnen wij (Nederland) niet heel veel aan doen.

Tijdens staatsbezoeken wordt                                   het wel vaak besproken.

5.2 grondwet en grondrechten/leven in een rechtstaat

0

Maken vraag 1 t/m 12

Vraag 11 overslaan