verwijswoorden en hen en hun 3F, leerjaar 2

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1,2

grammatica: korte herhaling

• Verwijswoorden: die, dat, deze, ze, het etc.
• hen/hun/zij
  
• betrekkelijke voornaamwoorden

      (die, dat, wat, wie)

• de overige woordsoorten zelf bestuderen
  
• bij onduidelijkheden hoor ik het graag

Wat zijn verwijswoorden?

Wat gaan we behandelen?

Verwijswoorden

hen/hun

die, dat, wat

wie / waarmee, overwie / waarover?

Verwijswoorden

Verwijswoorden verwijzen dus ergens naar. 

De jongen koopt nieuwe schoenen. Deze koopt hij bij H&M.

Het woordje "Deze" is een verwijswoord. Het verwijst naar "schoenen".

Verwijswoorden

Ezelsbruggetje

de-woorden: dezE en diE

het-woorden: diT en daT 

De hond DIE daar ligt

Het hondje DAT daar ligt

verwijswoorden: ezelsbruggetje

• de-woorden: dezE en diE
  
• het-woorden: diT en daT
  
• De hond DIE daar ligt
  
• Het hondje DAT daar ligt

Belangrijk bij verwijswoorden!

Lees vaak één of twee regels terug en je ziet waar het woord naar verwijst.

Veel inwoners op het eiland Texel hadden geluk. Ze vonden op het strand veel schoenen.

Waar verwijst "ze" naar?

1. Eiland
2. Texel
3. Veel inwoners
4. Schoenen

De schoenen waren in zee gevallen van een schip. Dat kwam door een harde wind en door hoge golven.

Waar verwijst "Dat" naar?

1. Schoenen
2. Gevallen van een schip
3. Een harde wind
4. Door hoge golven

Ze vonden op het strand veel schoenen. Die waren aangespoeld vanuit de zee. Je kon ze pakken en meenemen.

Waar verwijst de tweede "ze" naar?

1. Je
2. Zee
3. Aangespoeld
4. Schoenen

Ze vonden op het strand veel schoenen. Die waren aangespoeld vanuit de zee.

Waar verwijst "Die" naar?

1. Schoenen
2. Zee
3. Strand
4. Waren

Waar moet je op letten als je wilt weten waar een woord naar verwijst?

hen/hun/zij

hen: na een voorzetsel of als lijdend voorwerp.

hun: bezitteljk voornaamwoord of meewerkend voorwerp zonder voorzetsel (je kunt er wel 'aan' of 'voor' bij denken)

Als het zinsdeel een onderwerp is: gebruik dan "zij"!

Zo vind je het lijdend voorwerp:

Vraag: wie of wat + gezegde + onderwerp

Ik vraag een auto voor mijn verjaardag.

Zo vind je het meewerkend voorwerp

1. Zoek eerst de persoonsvorm,  gezegde en het lijdend voorwerp.
2. Stel de vraag: Aan/Voor wie +gezegde + onderwerp + lijdend voorwerp?

Ik vraag mijn ouders een auto voor mijn verjaardag.

(Zij / Hun / Hen) zijn ook gastvrij

1. Zij
2. Hun
3. Hen

Je kunt het toch aan (zij / hun / hen) vragen?

1. zij
2. hun
3. hen

hun of hen: welke is juist

1. ik geef hen het boek
2. Ik geef hun het boek

Ze weigeren met (zij / hun / hen) mee te doen.

1. zij
2. hun
3. hen

Je kunt het toch aan (zij / hun / hen) vragen?

1. zij
2. hun
3. hen

Hen of hun?
Ik heb .... achtergelaten.

1. hen
2. hun

13) ... maken de toets.
Zij/Hen/Hun

1. Zij
2. Hen
3. Hun

Ik zie hen steeds voorbij lopen.
Wat is 'hen'?

1. persoonsvorm
2. lijdend voorwerp
3. onderwerp
4. meewerkend voorwerp

betrekkelijk vnw: welke gebruik je? 

de-woorden + meervoud = DIE

het-woorden = DAT

betrekkelijk vnw: je gebruikt "wat" bij

• Onbepaalde voornaamwoorden (iets, niets, alles, enige)
  
• Na "dat" of "datgene" (Dat is wat ik wilde vertellen)
  
• Na overtreffende trap ( Het mooiste wat ik heb gezien)
  
• Als verwijzing naar een zin die ervoor staat (Hij was heel moe, wat erg vervelend was)
  
• Als datgene waarop 'wat' slaat niet benoemd wordt (Het is mij een raadsel wat hij bedoelt)

De fiets ....... daar staat, heeft geen stuur.

1. wie
2. die
3. dat

Alles ...... ik in een man zoek, staat hier voor mij.

1. wat
2. dat
3. die

Het varken, ...... daar in de stal staat, kijkt erg ongelukkig.

1. wat
2. dat
3. die

De bloemen, ...... al twee weken in de vaas stonden, waren nu toch echt dood.

1. wie
2. die
3. dat

Dat is het beste ...... mij ooit is overkomen.

1. wat
2. dat
3. die

Ten slotte: betrekkelijk vnw wie

Verwijzen met een voorzetsel:

• Verwijs je naar een persoon , dan komt het verwijswoord wie na het    voorzetsel.

Daar loopt de man over wie wij het gisteren hadden.

Hij kwam het meisje tegen met wie hij vroeger elke dag naar school fietste.

• Verwijs je naar een dier of ding , dan gebruik je waar + het voorzetsel.
  

We liepen naar de auto waarin we naar Frankrijk zouden rijden.

De bloemen waarmee hij zijn excuses aanbood, waren erg mooi.

Aan het werk

Je maakt uit grammatica 3F de blokjes die je hiernaast ziet staan.