H5 PTA 3 L9 Nederland 1948-1961

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Welkom in de geschiedenisles!

Waardoor veranderden de maatschappelijke verhoudingen in Nederland van

1948 tot 1978?

Kenmerkende aspecten

• De verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een wapenwedloop en de daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog
• De dekolonisatie die een eind maakte aan de westerse hegemonie in de wereld
• De eenwording van Europa
• De toenemende westerse welvaart die vanaf de jaren zestig van de twintigste eeuw

aanleiding gaf tot ingrijpende sociaal-culturele veranderingsprocessen

• De ontwikkeling van pluriforme en multiculturele samenlevingen

Doelen

Voor deze les: 

• Kan je de ideologische strijd van de Koude Oorlog in Europa verklaren en ken je de oorzaken/aanleiding voor de deling van Duitsland
• Weet je dat Nederland haar kolonie onafhankelijk werd in 1949. 

Na deze les:

•  Je kan uitleggen wat verzuiling en ontzuiling inhoudt (R, T1) 
•  Je kan verklaren waarom Nederland de geleide loonpolitiek aanging en losliet
• Je kan uitleggen hoe de Nederlandse economie herstelde als gevolg van de Marshallhulp en groeiende industriële export
• Je (her)kent sociaal-culturele verschillen tussen de jaren 50 en 60 en kan deze koppelen aan kenmerkende aspecten. 
• Je kan uitleggen hoe er in de jaren '50 een basis werd gelegd voor de verzorgingsstaat van de jaren '60-nu

Ideologische verschillen

Stalin' zijn buitenlandse politiek

• Beschermen tegen westerse agressie  

• Bufferzone opbouwen via invloedssfeer en satellietstaten: ondersteunen communistische partijen in Oost-Europa 

• Actief de Oost-Duitse zone economisch leeghalen voor wederopbouw Soviet-Unie

Amerikaanse buitenlandse politiek na 1945

Voorkomen dat meer landen communistisch worden (Containmentpolitiek) Door: 

• (1947)Beschermen van vrijheid en democratie (Trumanleer)

• (1947)Actief helpen bij de wederopbouw van Europa (Marshallplan) -> Ned & BRD

Bron: Een gezin aan de eettafel in de jaren ’50. Foto uit 1956

Noem twee elementen uit de bron die kenmerkend zijn voor het gezinsleven in Nederland direct na de Tweede Wereldoorlog.

Andere tijden

Leven jaren '50

• Samenleving = verzuild (ingedeeld op levensovertuiging)

• Vader = bron inkomsten + baas in huis
• Vrouw = verzorger
• Gezinnen zijn groot (babyboom)
• Gezin is draaipunt sociale omgang

• Mate van sociale controle: groot 
• Welvaart bevolking: nog laag

Wederopbouw

De wederopbouw was succesvol door beleid: het 'harmoniemodel'

=

1.De geleide loonpolitiek 

2. De industrialisatie

3. Het Marshallplan

Er zaten sociaal-democraten in de regering.

'Vadertje Drees'

Willem Drees was minister-president van 1948 tot 1958.

Onder zijn leiding kwamen er veel sociale wetten en werd Nederland een nachtwakersstaat -->  Verzorgingsstaat

Drees was lid van de Partij van de Arbeid. 

=

sociaaldemocraten/socialisten

Nederland'48-60 

Overzicht: '48-'60

Economische groei: gevolgen jaren '50-60