Observeren Signaleren en Rapporteren - Observatiemethode en technieken

• Beroepsorientatie
• MBO
• Studiejaar 1

Observeren Signaleren en Rapporteren

Observatiemethoden en technieken

Deel 1

Aanwezigheidsregistratie

Aanwezigheid zal door de docent geregistreerd worden. Aanwezigheid kan meerdere malen tijdens de les worden gedaan. Bij vroegtijdig verlaten van de les, zonder geldige reden, zal je op 'ongeoorloofd afwezig' staan. 

Ben je te laat? Geef dit dan door aan het einde van de les aan de docent. Dit is jouw verantwoordelijkheid. 

Energizer

Moonwalking bear - leuk om de les mee te starten!

Programma

Deel 1:

1. Lesdoelen

2. Terugblik vorige les

3. Theoretische gedeelte over:

Observatiemethoden & technieken

4. Leeractiviteit 6

5. Afsluiting les

Deel 1: 90 min (2 x45 min)

5 min. Welkom en AWR

5 min. Energizer

4 min. lesdoelen

10 min Terugblik vorige les

4 min. Programma

40 min  Theoretische gedeelte (actief)

10  min  Leeropdrachten 6

10 min Afsluiting les en huiswerk

88 min. totaal

Lesdoelen

Aan het einde van deze les kun jij:

- de verschillende observatiemethoden toe passen, zoals gestructureerde observatie, interval observatie, contextuele observatie, protocollaire observatie of een vrije observatie 

- observatietechnieken toe passen, zoals participerend en niet participerende observatie

Terugblik vorige les

In 5 groepjes blik je terug op de vorige les. Met elkaar bespreek je................

1. Wat OBSERVEREN is
   
2. Hoe een STAPPENPLAN voor een observatie eruit ziet
3. Wat de FACTOREN zijn die een observatie kunnen beïnvloeden
   
4. Welke VALKUILEN er kunnen zijn bij een observatie
   
5. Wat de EINDOPDRACHT van deze module inhoudt

Met elkaar bespreken we het kort na in de klas.

Theoretische gedeelte

Verschillende observatiemethoden

(Thema 3.4 uit Methodisch begeleiden)

Observatiemethoden zijn:

• vrije observatie
  
• gestructureerde observatie
  
• intervalobservatie
  
• contextuele observatie
  
• protocollaire observatie

Opdracht

• Verdeel de klas in 5 groepen. 
• Elke groep werkt in een mindmap 1 observatiemethode uit.
• 1 persoon geeft na 15 minuten een korte presentatie in de klas erna!
• Geef ook (eigen) voorbeelden!

Gebruikt thema 3.4 uit Methodisch begeleiden

1. vrije observatie
   
2. gestructureerde observatie
   
3. intervalobservatie
   
4. contextuele observatie
   
5. protocollaire observatie

Presentaties

vrije observatie

gestructureerde observatie

intervalobservatie

contextuele observatie

protocollaire observatie

Verschillende observatietechnieken

Wanneer je gaat observeren, bepaal je vooraf of jij participeert binnen de observatie of juist niet.

Participerend observeren:

- Intern observeren

- lastig begeleider - 2 dingen tegelijkertijd

- valkuil; beïnvloeden situatie

- vooral handig als vraagstelling/ doel niet concreet is/ informatie verzamelen.

- vaak ook doordat er niet voldoende collega's zijn om te observeren.

Participerend observeren noem je ook wel intern observeren. Je bent dan actief bezig in de groep, terwijl je meteen ook observeert. Deze methode vraagt veel van jou als begeleider. Je doet immers twee dingen tegelijk. Je observeert en tegelijkertijd voer je de dagelijkse werkzaamheden uit. Er is een valkuil bij deze manier van observeren: je kunt namelijk makkelijk invloed uitoefenen op de situatie. Intern observeren is een goede keuze wanneer je vraagstelling nog niet concreet is. Op deze manier kun je eerst meer informatie verzamelen en op basis hiervan je vraagstelling concretiseren. Ook is het vaak een praktische keuze. Er is niet altijd iemand aanwezig die je taken kan overnemen, terwijl jij observeert.

Verschillende observatietechnieken II

Niet - Participerend observeren:

- Extern observeren

- Begeleider observeert alleen, je kunt observatie nauwgezet uit te voeren

- Geen invloed op de situatie

- Vooral handig als complexe observatievraag hebt

- Valkuil: Observeren kan de cliënt afleiden

- Spiegelwand 

- voldoende collega's nodig/ voldoende tijd nodig

Niet-participerend observeren noem je ook wel extern observeren. Bij deze manier van observeren ben je wel aanwezig in de groep, maar neem je niet deel aan de activiteiten. Je richt je volledig op de observatie. Extern observeren is prettig wanneer je een Niet-participerend observeren noem je ook wel extern observeren. Bij deze manier van observeren ben je wel aanwezig in de groep, maar neem je niet deel aan de activiteiten. Je richt je volledig op de observatie. Extern observeren is prettig wanneer je een complexe observatievraag hebt. Je hebt de tijd en de ruimte om je observatie nauwgezet uit te voeren. Een ander voordeel is dat je geen invloed kunt uitoefenen op de situatie. Je kijkt er tenslotte als buitenstaander naar. In de praktijk is deze manier van observeren niet altijd uitvoerbaar. Iemand moet tenslotte jouw taken overnemen, terwijl jij observeert. En het kan zo zijn dat jij, door te observeren, de cliënt te veel afleidt. Je kunt dit voorkomen door gebruik te maken van een spiegelwand. Degene die jij observeert, ziet jou niet – dus is er geen sprake van beïnvloeding.hebt. Je hebt de tijd en de ruimte om je observatie nauwgezet uit te voeren. Een ander voordeel is dat je geen invloed kunt uitoefenen op de situatie. Je kijkt er tenslotte als buitenstaander naar. In de praktijk is deze manier van observeren niet altijd uitvoerbaar. Iemand moet tenslotte jouw taken overnemen, terwijl jij observeert. En het kan zo zijn dat jij, door te observeren, de cliënt te veel afleidt. Je kunt dit voorkomen door gebruik te maken van een spiegelwand. Degene die jij observeert, ziet jou niet – dus is er geen sprake van beïnvloeding.

Leeractiviteit 6 Observatiemethoden en technieken

Ga nu voor jezelf aan de slag met de leeractiviteit

Ga op It's Learning naar Leeractiviteit 6 en maak de leeractiviteit!

Leeractiviteit 6 kun je klassikaal maken!

Check doelen - Afsluiting les - Huiswerk

Huiswerk voor de volgende les:

Boom, Methodisch begeleiden, Thema 3. Signaleren en observeren,

Lees 3.3 en 3.4 nog eens door! Maak verwerkingsopdracht 3; Observaties  

Deel 

Aanwezigheidsregistratie

Aanwezigheid zal door de docent geregistreerd worden. Aanwezigheid kan meerdere malen tijdens de les worden gedaan. Bij vroegtijdig verlaten van de les, zonder geldige reden, zal je op 'ongeoorloofd afwezig' staan. 

Ben je te laat? Geef dit dan door aan het einde van de les aan de docent. Dit is jouw verantwoordelijkheid. 

Programma

Deel 2:

1. Lesdoelen

2. Terugblik vorige les & huiswerk

• Leeractiviteiten en boom-opdracht

3. Leeractiviteit 7 en 8

4. Lesdoelen check

5. Afsluiting les en huiswerk

Deel 1: 45 min

4 min. Welkom en AWR

2 min. Programma

2 min. lesdoelen

10 min. Terugblik en huiswerk

20 min Leeractiviteit 7 & 8  

7 minuten Lesdoelen check en afsluiting les/ huiswerk

45 min. totaal

Lesdoelen

Aan het einde van deze les kun jij:

- de verschillende observatiemethoden toe passen, zoals gestructureerde observatie, interval observatie, contextuele observatie, protocollaire observatie of een vrije observatie

- observatietechnieken toe passen, zoals participerend en niet participerende observatie

 

Terugblik vorige les & huiswerk

Leeractiviteiten en boom-opdracht

Nabespreken leeractiviteit 6 - Observatiemethoden en technieken

Boom Thema 3 - verwerkingsopdracht 3 - Observaties 

Opdracht Leeractiviteit 7 & 8

Maak leeractiviteit 7  Observatietechnieken en methoden II & 

Leeractiviteit 8 Observatieplan - methoden en technieken

Afsluiting les - check doelen

Huiswerk

Lees voor de volgende les uit het boek Methodisch begeleiden, 

Thema 3.6 Signaleren en observeren.

Eindopdracht: Studenten zonder stage - noteren hun naam op een kaartje - deze worden weer blind verdeeld onder de studenten - zodat zij na volgende week ook een start kunnen maken met de eindopdracht - observeren klasgenoot i.p.v. cliënt op stageplek. 

Student met stage - overleggen/ nadenken welke cliënt ga je observeren?

Lesdoelen check