5.6 Regeling

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

BS. 5.6 blz. 130 

Thema 5 Waarneming, gedrag en regeling

B1 Je omgeving waarnemen

B2 Voelen, ruiken en  proeven

B3 Horen en zien

B4 Het zenuwstelsel

B5 Gedrag

B6 Regeling

Leerdoelen B6

Je kunt benoemen wat terugkoppeling is en hiervan voorbeelden geven.

  

Je kunt de werking van adrenaline, glucagon en insuline benoemen.

biologiepagina.nl

Hormonen

Het zenuwstelsel werkt samen met het hormoonstelsel. Hormonen zijn stoffen die organen aansturen. 

Hormonen worden gemaakt in de hormoonklieren. Hormoonklieren geven hormonen af aan het bloed.

Bloedsuikerspiegel

Glucose is suiker. 

Glucose wordt gemaakt door planten en gebruikt door mensen voor energie.

Na het eten wordt via de dunne darm glucose opgenomen en komt dan in je bloed. De hoeveelheid glucose in je bloed noemen we bloedsuikerspiegel.

De bloedsuikerspiegel mag niet te hoog of te laag zijn. Dit wordt geregeld door hormonen uit de alvleesklier!

Eilandjes van Langerhans

In de alvleesklier liggen de eilandjes van Langerhans. Dit is een groep cellen die hormonen glucagon en insuline produceren.

Insuline wordt gemaakt bij een te hoge bloedsuiker en glucagon bij een te lage bloedsuiker.

Regeling

Na een maaltijd stijgt het glucosegehalte met als gevolg dat er veel insuline wordt gemaakt. 

Insuline zorgt ervoor dat cellen het glucose (suiker) uit het bloed kan opnemen en op kan slaan in je spieren en lever. Hier heet dit glycogeen. Het glucosegehalte van het bloed daalt totdat de bloedsuikerspiegel weer in balans is (tot een glucosegehalte van 0,1%).

Regeling

Bij lichamelijke inspanning nemen de cellen glucose op uit het bloed. Hierdoor daalt het glucosegehalte van het bloed. De eilandjes van Langerhans gaan glucagon maken. 

Glucagon zorgt ervoor dat de opgeslagen glycogeen in de spieren en lever weer in het bloed terechtkomen als glucose. Het glucosegehalte van het bloed stijgt tot 0,1%.

Terugkoppeling

Wat is de functie van hormonen?

1. Hormonen regelen de werking van organen.
2. Hormonen zorgen voor de voeding van veel hormoonklieren.
3. Hormonen zorgen voor snelle reacties op prikkels.

Welke hormonen regelen de hoeveelheid glucose in je bloed?

1. Glycogeen
2. Glucagon
3. Insuline en glucagon
4. Insuline

Adrenaline

 Als je erg boos of bang bent of ergens van schrikt, geven de bijnieren het hormoon adrenaline af aan het bloed. Onder invloed van adrenaline stijgt het glucosegehalte van het bloed, gaat je hart sneller kloppen en ga je sneller ademen. Adrenaline wordt ook wel het ‘vlucht-of-vecht-hormoon’ genoemd. 

Hormonen werken sneller dan impulsen.

1. Juist
2. Onjuist

Adrenaline wordt gemaakt in

1. alvleesklier
2. schildklier
3. hypofyse
4. bijnieren

Regeling vind plaats door middel van...

1. Zenuwstelsel - impulsen hormoonstelsel - hormonen
2. Zenuwstelsel - hormonen hormoonstelsel - impulsen

Verwerking van de stof

Maken: opdr. 1 t/m 10 van 5.6 online (opdr. 4 mag je overslaan)

Gebruik de theorie uit je boek 

Eerste 5 minuten iedereen stil en blz. 130 voor

Daarna eventueel fluisteren

Klaar? Werk aan je samenvattingsopdracht

Huiswerk

Opdrachten 1 t/m 10 van 5.6 (en de opdrachten van 5.1 t/m 5.5 als je deze nog niet af had)

Leren: begrippen thema 5

Volgende les: herhaling thema 5

Over een week: proefwerk thema 5

Snap je er nog niks van?

Kun je geen antwoord geven op de leerdoelen van bs 6 regeling?

Dan kun je het volgende doen:

- Bestudeer de slides van deze les

- Bekijk de uitleg van een andere biologiedocent (zie volgend filmpje)

- Lees bs 6 regeling in je boek en bekijk goed de afbeeldingen.

Wil je nog beter worden?

Je kunt antwoord geven op de leerdoelen, maar je maakt nog wel eens een fout?

Dan kun je het volgende doen:

- Leer de begrippen uit deze les

- Bekijk de uitleg van een andere biologiedocent

- Maak de oefenvragen die in deze LessonUp zitten.

Ik snap het, maar ik wil meer weten!

Kun je makkelijk de leerdoelen uitleggen?

Hier enkele interessante filmpjes over hormonen: