Thema 5 bas. 7 en 8 KGT

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

 Genen en eiwitten

 Thema 5 basisstof 7 en 8

Leerdoel:

- Je kunt uitleggen dat cellen alleen de informatie gebruiken die ze nodig hebben.

Eiwitten

• Een gen heeft info om eiwitten te maken.
• Het gen geeft deze info aan de cel.
• De cel maakt eiwit.
• Zo regelen genen via eiwitten bepaalde eigenschappen in je fenotype

Van gen, naar eiwit, naar fenotype

Actief en niet actief

• Een cel gebruikt alleen de genen die hij nodig heeft.
• Welke actief zijn hangt af van de plaats.
• Kleur ogen alleen actief in de ogen, niet in de lever.
• Gen kan beetje tot erg actief zijn.

Leerdoel:

- Je kunt enkele DNA-technieken in de biotechnologie beschrijven.

Biotechnologie

Biotechnologie:

Technieken waarbij organismen worden gebruikt voor het vervaardigen van producten voor de mens.

  - Genetische modificatie: Veranderingen aanbrengen in het DNA. 

     De mens verandert de erfelijke eigenschappen van andere soorten organismen.

     Een genetisch gemodificeerd organisme noem je: Transgeen

  - Recombinante-DNA-technieken: verzamelnaam voor alle technieken waarmee het     

     DNA van organismen wordt veranderd.

  - Crispr-cas: Techniek waarbij wijzigingen worden aangebracht in bestaande genen van 

     een organisme, ook wel Gene editing en Gen therapie.

Genetisch gemodificeerde rijst

Deze ggo-rijst heeft een hoger proVitamineA-gehalte en kan worden ingezet tegen het vitamine A-gebrek in Azië, een kwaal waar veel kinderen aan lijden. 

Per jaar worden wereldwijd 500.000 kinderen blind door een gebrek aan vitamine A en de helft van hen sterft binnen het jaar. 

Nadeel is dat er nog niet genoeg onderzoek is gedaan naar het effect op de omgeving, biodiversiteit en de overname van natuurlijke zaden door kunstmatige zaden.

DNA-tests

• Ieders DNA is uniek
• Dat is heel handig bij bijvoorbeeld misdaadbestrijding
• hier worden DNA tests toegepast

Wie was hier de dader?

1. verdachte 1
2. verdachte 2
3. verdachte 3
4. het slachtoffer