Hoofdstuk 2 - Maatschappij in de nieuwe eeuw

Hoofdstuk 2 - Maatschappij in de nieuwe eeuw

lesdoel: De basis voor het klimaat van moderne kunst begrijpen

Postimpressionisme

- midden 19e eeuw: ontdekking fotografie

- fotografie = een momentopname (alhoewel het lang kon duren voordat een foto klaar was)

- 2e helft van 19e eeuw: opkomst impressionisme

- geïnspireerd door fotografie

- moment vangen in ''snelle toetsen'' (penseelstreken)

- Cézanne, Seurat, Gauguin, van Gogh

Symbolisme

- voorbode modernisme

- emotionele ervaring 

- niet hoe iets eruit ziet, maar hoe iets voelt 

- een diepere betekenis, raadselachtig en vreemd 

Nieuwe denkers 

- Revolutionare ontwikkelingen betreffende wetenschap, psychologie en filosofie

-> mensen gaan dieper nadenken over deze gebieden en schrijven hier stukken over

BELANGRIJKE MENSEN:

- Freud, Nietzsche en Marx

Sigmund Freud

- Sigmund (1856 - 1936) is psychiater

- Nieuwe theorie over menselijke geest.  -> bestaat uit lagen, een dieper onderbewustzijn

- Dromen, seksuele driften en hallucinaties 

- De basis voor kunsstroming: Surrealisme

Friedrich Nietzsche

- Nietzsche (1844-1900) is een filosoof 

- Hij vindt dat een mens zich individualistisch moet opstellen 

-> iemand die zijn eigen weg kiest -> übermensch (term wordt later misbruikt door nazi duitsland)

- Opkomst individualisme 

Karl Marx

- Karl Marx (1818-1883) is journalist, filosoof en politiek geëngageerd

- Das Kapital (1867) -> boek met zijn ideeën over maatschappij, economie en politiek

- van kapitalisme, naar socialisme naar:

- Ideaal van Marx = communistische maatschappij

Nieuwe media

- Bewegende fotosequenties door Muybridge

- Illussie van beweging -> de eerste film (1878, zie video)

- Gebroeders Lumière opzoek naar projectiemachine 

-> Uitvinding cinematografie (filmrol) 

De moderne kunstenaar

- niet alleen beroep maar ook een 'levenshouding'

- ratio (verstand) en persoonlijke emotie (gevoel) zijn drijfveren 

- verwerpen van academische regels! 

- vrijheid = belangrijk!

- Opzoek naar essentie leidt naar abstractie

de Eerste Wereldoorlog

- 1911 - 1918

- opkomst protestkunst tegen propoganda

- Kunstenaars willen op deze manier hun idee verspreiden

De grote depressie en tweede wereldoorlog

- 1929 -> grote crisis in de VS

- Deze crisis treft heel de wereld econimisch 

- bittere armoede 

- Nationaalsocialisten en Hitler kunnen door het slechte klimaat van de maatschappij aan de macht komen

- Men is opzoek naar vermaak (bioscoop, theater)

tweede wereldoorlog

- opkomst facisme en nazi's in Duitsland (centrum van EU op dat moment)

- Kunst wordt gebruikt voor manipulatie