Les 9.3 Een slecht oplosbaar zout maken

• Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 4

Les 9.3 Een slecht oplosbaar zout maken

Planning

• Nakijken 3 t/m 10 en 12 (vanaf blz 190)
• Les 9.3 Een slecht oplosbaar zout maken
• Opdrachten maken

Zoutoplossingen 

bij elkaar voegen

Nakijken: 3 t/m 10 en 12 

(vanaf blz 190)

3

• a) 

• b) IJzer(III)hydroxide
• c) Na⁺ (aq) + Cl^- (aq)
• d) Fe³⁺ (aq) + 3 OH^- (aq) --> Fe(OH)₃ (s)

4

• a) 

• b) Er zal geen vast zout ontstaan. Elk zout dat zou kunnen ontstaan is goed oplosbaar.

5

• a) De formule van de vaste stof is Zn₃(PO₄)₂
• b) Zn²⁺ (aq) + PO₄^3- (aq) --> Zn₃(PO₄)₂

6

• a) Ba(OH)₂ (s) --> Ba²⁺ (aq) + 2OH^- (aq) 
• b) Al(OH)₃

• c) barium-ion en nitraat-ion 

7

• a) Arif heeft gelijk. De Ba²⁺-ionen en SO₄²⁻-ionen zijn samen slecht oplosbaar en vormen dus de vaste stof BaSO₄. Doordat Al³⁺ en I⁻samen goed oplossen, vormen ze samen geen vast zout en klopt het niet wat Maud aangeeft. 
• b) Ba²⁺ (aq) + SO₄^2- (aq) --> BaSO₄ (s)

8

• a) Pb(NO₃)₂ (s) --> Pb²⁺ (aq) + 2 NO₃^- (aq)
• b) KI (s) --> K⁺ (aq) + I^- (aq)
• c) loodjodide
• d) Pb²⁺ (aq) + 2 I^- (aq) --> PbI₂ (s)
• e) K⁺ en NO₃^- 

9

• a) A
• b) C
• c) Indampen
• d) totale massa zout in een liter: 24 g + 5 g + 4 g + 0,7 g + 0,8 g = 34,5 g
  
• berekenen van massapercentage natriumchloride: 
• 24 : 34,5 × 100% = 70%

9

• e) Als Sebas een oplossing van natriumfosfaat gebruikt, zullen (niet alleen de magnesium-ionen, maar) ook de calcium-ionen neerslaan. Dus is het ontstaan van een neerslag onvoldoende om te kunnen concluderen dat er magnesium-ionen in het zeewater aanwezig zijn.

10

• C

12

• a) B
• b) C
• c) Pb²⁺(aq) + CrO₄²⁻(aq) --> PbCrO₄(s)
• d) 

12

• e) Omdat het filtraat geel is, moet het natriumchromaat bevatt en (zie stap 1). Na de reactie is er dus nog natriumchromaat over, wat betekent dat die stof in overmaat aanwezig is.

Bariumpap (BaSO4) wordt gebruikt als röntgencontrastmiddel voor het maagdarmkanaal. Hoe maak ik bariumpap uit twee andere zouten?

Wat moet ik daarna doen? 

• Filtreren OF bezinken en afschenken. 
• Als residu blijft BaSO₄ achter. 
• In het filtraat zitten de tribune-ionen.  

Tip: 

Maken 3 t/m 11 (vanaf blz 202)

3

• a) een neerslagreactie

• b) geen neerslagreactie

• c) een neerslagreactie

4

• a) Zn²⁺ en OH^-

4

• a) Zn²⁺ en OH^-
• b) 

4

• a) Zn²⁺ en OH^-
• b)

• c)

Er zijn meerdere ionen goed, zolang er maar een vast zout ontstaat, en
dat is zinkhydroxide

4

• d) Er zijn hier meerdere antwoorden goed. Eén zoutoplossing moet in ieder geval het zink-ion bevatten en de andere zoutoplossing het hydroxide-ion. In het voorbeeld van vraag c: zinknitraatoplossing en kaliumhydroxide-oplossing

5

• a) Bijvoorbeeld: ijzer(II)nitraatoplossing en ammoniumsulfide-oplossing. Er zijn hier meerdere antwoorden goed. Eén zoutoplossing moet in ieder geval het ijzer(II)-ion bevatten en de andere zoutoplossing het sulfide-ion.
• b) Fe²⁺(aq) + S²⁻(aq) --> FeS(s)
• c) In het voorbeeldantwoord bij vraag a zijn dat het nitraat-ion en het ammonium-ion.

6

• a) Bijvoorbeeld: magnesiumnitraatoplossing en natriumfosfaatoplossing. Er zijn hier meerdere antwoorden goed. Eén zoutoplossing moet in ieder geval het magnesium-ion bevatten en de andere zoutoplossing het sulfaat-ion
• b) 3 Mg²⁺(aq) + 2 PO₄³⁻(aq) --> Mg₃(PO₄)₂(s)
• c) Voor het verwijderen van een vaste stof uit een suspensie gebruik je de scheidingstechniek filtreren of bezinken en voorzichtig afschenken.

7

• a) B
• b) ammoniak
• c) 2 NaHCO₃ --> Na₂CO₃+ CO₂ + H2O

7

• d) 

7

• e) CaCl₂

8

• a) Bijvoorbeeld: zinknitraatoplossing en natriumfosfaatoplossing. Er zijn hier meerdere antwoorden goed. Eén zoutoplossing moet in ieder geval het zink-ion bevatten en de andere zoutoplossing het fosfaat-ion.
• b) 3 Zn²⁺(aq) + 2 PO₄³⁻ (aq) --> Zn₃(PO₄)₂ (s)
• c) uit zinkfosfaat, Zn₃(PO₄)₂ (s)
• d) uit een oplossing van natrium-ionen, Na⁺(aq), en nitraat-ionen, NO₃⁻(aq) (als je gebruik hebt gemaakt van een zinknitraatoplossing en een natriumfosfaatoplossing)

8

• e) Na⁺(aq) + NO₃⁻(aq) --> NaNO₃ (s)
• f) natriumnitraat

9

• a) 

• b) 3 Co²⁺(aq) + 2 PO₄³⁻(aq) --> Co₃(PO₄)₂(s)
• c) C
• d) natriumnitraat

10

• a) Bijvoorbeeld: een calciumnitraatoplossing en een natriumcarbonaatoplossing. Er zijn hier meerdere antwoorden goed. Je kunt uitgaan van een oplosbaar calciumzout en een oplosbaar carbonaatzout
• b) Ca²⁺(aq) + CO₃²⁻(aq) --> CaCO₃(s)
• c) Het residu bestaat uit het slecht oplosbare calciumcarbonaat.

11

• Zilver-ionen slaan niet alleen neer met carbonaat-ionen, maar met nog veel meer negatieve ionen. 
• In Binas kun je vinden waarmee zilver-ionen allemaal neerslaan. 
• Je kunt dus niet de conclusie trekken dat er carbonaat-ionen aanwezig zijn; het kunnen ook andere negatieve ionen zijn.