1.3 Het ademhalingsstelsel bij mensen + 1.7 Roken

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Het ademhalingsstelsel bij de mens

Basisstof 3

Doel van deze les

• De onderdelen van het ademhalingsstelsel van de mens kunnen benoemen met hun bijbehorende kenmerken en functies.

Ademhalingsstelsel

Onderdelen:

1. Mond/neusholte
2. Keelholte
3. Strottenhoofd
4. Luchtpijp
5. Bronchiën
6. Longblaasjes

1. Neusholte

• Neusharen houden grote stofdeeltjes tegen.
• De neusholte is bedekt met neusslijmvlies waaraan kleine stofdeeltjes en ziekteverwekkers blijven kleven.
• Trilharen verplaatsen het slijm naar de keelholte. 
• Reukzintuig zit boven in de neus.

2. Keelholte

• In de keelholte 'kruist' de weg die het voedsel aflegt, de weg die de lucht aflegt.
• Bij ademen, staan alle wegen open zodat lucht van de neusholte de luchtpijp kan bereiken.
• Bij eten, sluit het strotklepje de luchtpijp af en de huig de neusholte.  

3. Strottenhoofd

• In het strottenhoofd bevinden zich de stembanden. 
• Bij volwassen mannen is het strottenhoofd te zien als de adamsappel.

4. Luchtpijp

• Holle buis die aansluit op de onderkant van het strottenhoofd.
• De wand bevat hoefijzervormige kraakbeenringen, waardoor de luchtpijp altijd openstaat.
• De wanden zijn bekleed met slijmvlies.
• Trilharen vervoeren het slijm continu naar de keelholte. 

5. Bronchiën

• De luchtpijp vertakt zich in twee takken, de bronchiën.  
  
• De bronchiën vertakken zich in steeds kleinere buisjes, longpijptakjes genoemd. 
• De wanden van de bronchiën en grotere longpijptakjes bevatten ook kraakbeenringen.

6. Longblaasjes

• Aan de uiteinden van de luchtpijptakjes bevinden zich de longblaasjes.
• De longblaasjes zijn omgeven door een netwerk van fijne bloedvaatjes, de longhaarvaten.
• De wanden zijn erg dun voor een snelle gaswisseling.

Gaswisseling

• In de longblaasjes gaat zuurstof vanuit de lucht naar het bloed in de longhaarvaten.
• Bloed dat van de longblaasjes wegstroomt, is zuurstofrijk en koolstofdioxidearm.
• Bloed dat naar de longblaasjes toestroomt, is zuurstofarm en koolstofdioxiderijk.  
  

De luchtpijp vertakt zich in:

1. Bronchiën
2. Longblaasjes
3. Luchtpijpvaten
4. Luchtpijptakjes

Waarom kan er snel gaswisseling plaatsvinden in de longen?

1. De wand van de luchtpijp is erg dun
2. Er zit een laagje slijm in de longblaasjes
3. Het oppervlak van de longblaasjes is groot
4. Alle antwoorden zijn goed

Je kunt beter ademhalen door je neus omdat...

1. de lucht dan wordt verwarmd
2. je gewaarschuwd wordt voor gevaarlijke stoffen
3. de lucht vochtig gemaakt wordt
4. Alle antwoorden zijn goed

Effecten van roken

Samenstelling tabaksrook: 

• Nicotine: verslavende stof
• Teer: blijft plakken aan slijmvlies van longen
• Koolstofmono-oxide: minder zuurstofopname in het bloed

Huiswerk

Opdracht 1 t/m 9 ademhalingsstelsel mens