1.3

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Wat gaan we doen?

• Herhalen vorige les/exit ticket/toets
• Huiswerk controleren.
• Uitleg 1.2
• Werken.
• Uitleg 1.3

Exit ticket

Schrijf de juiste eeuwen op van de jaren:

1788	1800	18	18e eeuw
970	1000	10	10 e eeuw
1654	1700	17	17e eeuw

Wat is geschiedenis en wat is prehistorie?

Prehistorie

Geschiedenis

Nakijken.

• Paragraaf 1.2 vraag 1 t/m 12.
• Eén persoon leest de vraag voor.
• Heb je iets anders? Steek je vinger op en zeg het, soms is meer dan één antwoord goed.
•  Zorg ervoor dat je de juiste antwoorden overneemt.

Lesdoel

• Ik kan vier gevolgen noemen van de overgang van jagen-verzamelen naar landbouw.
  
• Ik kan beschrijven wanneer de eerste boeren in Nederland woonden en hoe zij leefden.
• Ik kan uitleggen hoe irrigatielandbouw langs de Nijl werkte.

•  Ik kan uitleggen dat irrigatielandbouw leidde tot het ontstaan van handel, steden en een staat.

Grote gevolgen!

• Boeren gingen op een vaste plaats wonen, dus ontstonden er dorpen.
• Door de landbouw was er meer voedsel en groeide de bevolking.
• In die grotere dorpen ontstonden sociale verschillen. Sommige mensen werden rijkeren machtiger dan anderen. 
• Ook was het in de grote dorpen lastig om elke beslissing met elkaar te bespreken. Om grote groepen te organiseren nam één persoon de leiding. 
• De kans op ziekte nam toe. Dat kwam doordat mensen onder één dak leefden met het vee, dat soms ziektes kon overdragen op mensen.

Eerste boeren in Nederland.

• In Limburg kwamen rond 5300 vChr de eerste boeren.
• Ze ruilden met de jagers-verzamelaars uit het noorden.
• Rond 2500 vChr kwamen in het noorden ook boeren. Zij bouwden de Hunebedden.
  

Irrigatie landbouw

• Eerste boeren rond 4000 v Chr. in Egypte.
  

•  Weinig regen, maar toch landbouw.
• Overstroming Nijl in de zomer.
• Er blijft vruchtbaar slib achter.
• Door dijken, kanalen en waterbekkens is er genoeg water voor het hele jaar.
• Dit heet irrigatie landbouw.
  

Aan het werk

• zelfstandig 10 minuten:
• Lees blz 34 en 36.
  
• Maak van 1.3 vraag 1 t/m 9.

JE MAG MIJ VRAGEN STELLEN, MAAR NIET AAN ELKAAR, DUS NIET PRATEN/FLUISTEREN!

Nieuwe beroepen.

• Genoeg voedsel, niet iedereen hoefde meer boer te zijn.

•  Er kwamen ambachtslieden. Met de hand maakten ze producten. Dit heet nijverheid.
• Er kwamen timmerlieden, kleermakers, pottenbakkers enz.
  

Nieuwe beroepen.

• Ambachtslieden begonnen te handelen en woonden bij elkaar. Er komen steden.
• De steden moeten bestuurd worden. Ambtenaren helpen bij het bestuur van een stad. Er werd  belasting ingevoerd. Om een voorraad voedsel op te slaan en om mensen te betalen.
  

Het schrift en de staat.

• Om bij te houden hoeveel belasting er betaald moet worden en om regels op te schrijven wordt rond 3100 v Chr. het hiërogliefenschrift uitgevonden.
• En in die tijd ontstaan staten, een stuk gebied dat door één bestuur wordt gecontroleerd.
  

Huiswerk

Werk in tweetallen of met z'n drieën.

• Lees blz 34 en 36.
  
• Maak van 1.3 vraag 1 t/m 9.

Huiswerk en exit ticket

• Lees blz 34 en 36.
• Maak van 1.3 vraag 1 t/m 9.

Welk begrip hoort bij deze omschrijving:

"Boeren groeven kanaaltjes om te zorgen dat het water overal op de akkers kon komen en er altijd water achterbleef"

Sociale lagen. Niet iedereen was gelijk. Er is verschil in macht en rijkdom.

Aan het werk.

Totdat het tijd is. 

Werk in tweetallen of met z'n drieën.

Lees blz 34 en 36.

Maak van 1.3 vraag 1 t/m 14.