De opkomst van een agrarisch-stedelijke samenleving in de late middeleeuwen

De opkomst van een agrarisch-stedelijke samenleving in de late middeleeuwen

Leerdoelen

Aan het einde van de les kun je:
- De twee belangrijkste oorzaken voor de veranderingen in Noordwest-Europa rond het jaar 1000 beschrijven
- Uitleggen hoe de landbouwopbrengsten vergroot konden worden door nieuwe uitvindingen en methoden
- Het belang van ontginning door kloosters en domeinheren voor de landbouwproductie en de ontwikkeling van steden toelichten
- Het drieslagstelsel uitleggen en de voordelen ervan voor de landbouw benoemen
- De ontwikkeling van handel en nijverheid in relatie tot de opkomst van steden beschrijven
- De redenen benoemen waarom boeren zich in steden vestigden en welke voordelen dit bood ten opzichte van het plattelandsleven
- De kenmerken van een agrarisch-stedelijke samenleving in de late middeleeuwen beschrijven

Wat weet je al over de transformatie van de samenleving in Noordwest-Europa rond 1000?

De transformatie van de samenleving in Noordwest-Europa rond 1000

Agrarische innovaties, ontginning van woeste gronden, groeiende bevolking, meer handel en nijverheid, opkomst van steden

Innovaties in de landbouw en het effect op de landbouwopbrengsten

Halsjuk, ijzeren ploeg, drieslagstelsel, toename landbouwopbrengsten

Het drieslagstelsel en de efficiëntere benutting van landbouwgrond

Methode van afwisselende graansoorten, optimalere benutting van landbouwgrond

Ontginning van woeste gronden door kloosters en domeinheren

Proces van geschikt maken van woeste gronden, bijdrage aan landbouwproductie en stedenontwikkeling

De groei van de bevolking en de opkomst van handel en ambachtsberoepen

Bevolkingsgroei door stijging landbouwopbrengsten, toename van handel en ambachtsberoepen

De ontwikkeling van dorpen tot steden en de migratie van boeren naar steden

Vrijheid en economische kansen in steden, redenen voor vestiging in steden

De kenmerken van een agrarisch-stedelijke samenleving in de late middeleeuwen

Meeste mensen op platteland, aanwezigheid van steden met handelaren en ambachtslieden

Definities

• Halsjuk: Een stevige ring rond de nek van een trekdier om de kracht beter te benutten
• IJzeren ploeg: Een landbouwwerktuig dat beter werkt dan een houten ploeg
• Drieslagstelsel: Een landbouwmethode waarbij verschillende graansoorten elkaar afwisselen en de grond twee jaar gebruikt wordt voordat het moet herstellen
• Ontginning: Het proces van het geschikt maken van woeste gronden voor landbouw
• Agrarisch-stedelijke samenleving: Een samenleving waar de meeste mensen op het platteland wonen en werken, maar waar ook steden met handelaren en ambachtslieden zijn

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Schrijf 2 dingen op waarover je meer wilt weten.

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.