Lezen P4

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Nieuwsberichten

Welke landelijke dagbladen ken jij?

Zou jij bij een krant willen werken, bijvoorbeeld als journalist of als vormgever?

ja

nee

misschien

En welke kranten uit het buitenland?

De krant lezen: waarom en hoe?

- kennisnemen van het nieuws: wat is er gaande in de wereld?

- verkennend lezen --> alleen artikelen lezen die je wilt lezen.

Opbouw van een nieuwsbericht

- opvallende kop (titel) en een, meestal vetgedrukte
- inleiding (in krantenjargon ‘lead’ genoemd) waarin het nieuwsfeit duidelijk wordt beschreven

-uitwerking die kort of lang kan zijn
- soms een slot

Een titel heet in de krant een kop. Een ondertitel is dus een onderkop.

Een tussenkopje in een artikel of nieuwsbericht geeft niet altijd precies aan waar het volgende tekstgedeelte over gaat. 

Tekstvormen 

Sportverslag 

Ingezonden brief

Recensie

Titel in de krant

Verslaggever

vetgedrukte inleiding van een nieuwsbericht

tekst waarin de auteur een beoordeling heeft

Journalist

Kop

Lead

Recensie

Tekstverbanden

maar

1. opsomming
2. tegenstelling
3. reden
4. oorzaak

namelijk

1. reden
2. oorzaak
3. gevolg
4. uitleg

Lezen tekst: Grote zorgen oorartsen

Schrijf op:
- kop, onderkop, tussenkop

- onderwerp

- hoofdgedachte

- tekst objectief of subjectief?
 - Welk tekstverband is er tussen alinea 2 en 3?

- tekstdoel
- tekstvorm

Wat is de betekenis van kampen met...

1. problemen
2. last hebben van
3. overdrijven met
4. beeldkwaliteit

Wat is de betekenis van statussymbool

1. overdrijven
2. last hebben van
3. eenheid van geluidsintensiteit
4. teken van rijkdom

Wat is de betekenis van decibel

1. eenheid van geluidsintensiteit
2. overdrijven
3. eenheid van gezichtsherkenning
4. beeldkwaliteit

MakeDn opdrachten 

4.1 B, C en D

Deze les

Doel les: ik kan begrippen van leesvaardigheid toepassen bij de teksten.

Wat is het voornaamste doel van een krant?

1. instrueren
2. informeren
3. activeren
4. overtuigen

Zet de onderdelen in de volgorde waarin ze in een krantenartikel voorkomen.

1

2

3

4

lead

kop

onderkop

tussenkopje

Nederlandse musea kopen samen schilderij Van Gogh

Het Van Gogh Museum heeft met het Drents Museum een vroeg schilderij van Vincent van Gogh gekocht: ­Onkruid verbrandende boer uit 1883. Het doek – een van de weinige die uit deze periode bewaard zijn – zal afwisselend in beide musea te zien zijn.

Het kleine werk toont een eenzame figuur op een verlaten vlakte bij avondschemering, verlicht door een vuurtje. Van Gogh (1853-1890) schilderde het in Drenthe, waar hij in het najaar van 1883 – hij was pas een jaar aan het schilderen met olieverf en nog zoekende naar zijn stijl – bijna drie maanden verbleef en diep onder de indruk raakte van het landschap met heide en veengrond. (...)

Bron: Jan Pieter Ekker, (14 november 2019). Nederlandse musea kopen samen schilderij Van Gogh, op: www.parool.nl

Wat is de tekstvorm?

1. sportverslag
2. ingezonden brief
3. reccensie
4. nieuwsbericht

Ken je de artiest Michael Jackson?

Ja

Nee

Tekst lezen: Michael Jackson is 10 jaar dood en controversiëler* dan ooit

*controversieel: onderwerp van een sterk meningsverschil

Wat is het voornaamste tekstdoel?

1. overtuigen
2. activeren
3. informeren
4. amuseren

Welk deel van de tekst vormt de inleiding?

1. eerste zin
2. eerste twee zinnen
3. geen duidelijk inleiding
4. de eerste alinea

Wat is de betekenis van tribute...

1. eerbetoon
2. complex
3. uitsluiting
4. gedenkwaardig

Wat is de betekenis van memorabel...

1. complex
2. uitsluiting
3. gedenkwaardig
4. goede naam

Wat is de betekenis van stelselmatig...

1. voortdurend en opzettelijk
2. er uitvoerig over vertellen
3. eerbetoon
4. gedenkwaardig

Wat is de betekenis van reputatie...

1. uitsluiting
2. aanpassen
3. beeld dat mensen van iemand hebben
4. goede naam

(3) Veel fans reageerden heftig op zijn dood, en trokken
massaal naar de Dam in Amsterdam. In Paradiso werd een paar
dagen later op initiatief van zanger Boris een gratis
tributeconcert georganiseerd. Fans stonden uren van tevoren
al buiten in de rij.

1. dit zijn alleen feiten
2. dit zijn alleen meningen
3. dit zijn feiten en meningen
4. dit zijn geen feiten en meningen

Vanavond organiseert de zanger, die zich nu Bo Saris
noemt, weer een tribute voor de overleden zanger. Dit keer
in de Melkweg. Dat gaat nu niet zo makkelijk als tien jaar
geleden. Toen stonden er rijen buiten Paradiso. Veel mensen
wilden bij het optreden aanwezig zijn.

1. tussenkop: Tribute nu lastig
2. tussenkop: Tribute in de Melkweg
3. tussenkop: Lange rijen
4. tussenkop: Bo Saris

Welke twee tekstverbanden tref je aan in alinea 6?

1. conclusie
2. opsomming
3. tegenstelling
4. oorzaak

Vanavond organiseert de zanger, die zich nu Bo Saris noemt, weer een tribute voor de overleden zanger. Dit keer in de Melkweg. Dat gaat nu niet zo makkelijk als tien jaar geleden. Toen stonden er rijen buiten Paradiso. Veel mensen wilden bij het optreden aanwezig zijn. Toen verwijst naar....

Begin dit jaar kondigde hij het concert van vanavond aan. Dat verliep goed. De kaartverkoop liep lekker. En hij regelde hulp van verschillende partijen die hem wilden helpen. ‘Het liep storm, maar na die documentaire was het
een ander verhaal. Toen zijn we ons rot geschrokken.’
Toen verwijst naar....

Formuleer de hoofdgedachte van de tekst?

Opdrachten maken

4.1 E
4.2 B en C

Doel les: ik kan de begrippen van leesvaardigheid toepassen in de leesteksten