Zorg bij geneesmiddelen

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Zorg bij geneesmiddelen

Geneesmiddelen

Wat is een geneesmiddel

Een geneesmiddel (ook wel medicijn genoemd) is een natuurlijke of synthetische stof die een bepaalde, gewenste werking op het lichaam uitoefent.

Farmacologie

Geneesmiddelenleer

De wetenschap van de geneesmiddelen

Welke medicijnen ken jij?

Benaming van geneesmiddelen

Drie benamingen:

• Merknaam
• Stofnaam
• Officiële naam/soortnaam

Rol van de arts

• Symptomen (subjectief en objectief)
• Diagnose stellen
• Zo nodig medicijnen voorschrijven

Hier kun je medicijnen halen.

Vrij verkrijgbare medicijnen zijn:

1. Medicijnen die je met een recept bij de apotheek om moet halen.
2. Medicijnen die je kunt kopen bij drogist, apotheek of supermarkt.
3. Medicijnen die de huisarts heeft voorgeschreven.
4. Medicijnen waarin vitaminen en mineralen zitten.

Wat is het verschil tussen medicijnen op doktersrecept en vrij verkrijgbare medicijnen?

Noem een voorbeeld van vrij verkrijgbare medicijnen.

Wie mogen geen medicijnen voorschrijven?

1. arts
2. verloskundige
3. verpleegkundige
4. tandarts

Rol van de apotheek

• Verkoop vrij verkrijgbare medicijnen
• Medicijnen uitgeven 
• Huisapotheek: bevat vrij verkrijgbare medicijnen
• Instellingsapotheek

Op een recept moet staan

• Gegevens van de arts
• Voor wie het medicijn bedoeld is
• De afleveringsdatum
• Naam van het geneesmiddel, sterkte en hoeveelheid
• Gebruiksvoorwaarden en bewaarvoorschrift.

Extra etiketten

• Soms een extra kleur

Hoe heet het informatieboekje dat bij medicijnen zit?

Bijsluiter

Alle gegevens van het medicijn

Belangrijke informatie over:

Indicatie: de reden waarom iemand het medicijn krijgt

Dosering en toedieningswijze: hoe vaak moet de cliënt het medicijn gebruiken, zijn er voorschriften voor toediening

contra-indicatie:  reden om een medicijn juist niet voor te schrijven (bijv. zwangerschap)

Bijwerkingen

Werking van medicijnen

• Aanpakken van de oorzaak van ziekte
  
• Symptoombestrijding
• Aanvullen van tekorten
• Voorkomen van ziekten
• Placebo

Medicijngroepen 

analgetica                                        maag- en darmmiddelen                           

anti-epileptica                               middelen voor luchtwegen

anti-infectieuze middelen

cytostatica

geneesmiddelen voor het bloed

hormonen

maag en darm middelen

luchtwegen zoals pufjes

Bijwerkingen van medicijnen

Bijsluiter

Alert op zijn

Rapporteren

Veel voorkomende bijwerkingen:

Overgevoeligheidsreacties

Beïnvloeding van het dagelijks functioneren

Gewenning

Resistentie

Medicijnverslaving

Onderlinge beïnvloeding

soorten medicijnen

Toediningswijzen geneesmiddelen

• Via de mond (drankjes, tabletten)
• Via de darmen (zetpil ingebracht via de anus)
• Via de huid (crème, zalf)
• Via de slijmvliezen (oogdruppels, inhalators of spray via mond/inademing)
• Per injectie (onderhuids, in een spier of bloedvat)

Medicatieveiligheid

Farmacokinetiek

De farmacokinetiek beschrijft de processen waaraan een stof in het lichaam wordt onderworpen. 

1. Absorptie is het proces waarbij een stof vanuit de toedieningsplaats in de        bloedbaan terechtkomt .

2. Distributie is de verdeling van stoffen over het lichaam.

3. Metabolisme is de chemische omzetting van de stof in metabolieten.

4. Excretie is de eliminatie van de stof uit het lichaam.

Farmacodynamiek

De farmacodynamiek beschrijft de reactie die een werkzame stof heeft na interactie met receptoren, alsmede de intensiteit en duur ervan.

Bewaren van geneesmiddelen

• Bewaar op de juiste plek
  
• Bewaar in de originele verpakking
• Bewaar op een veilige plaats
• Let op de houdbaarheid
• Geef oude geneesmiddelen af bij de apotheek.

Oraal

1. Medicijnen via de anus
2. Medicijnen via de huid
3. Medicijnen via een spuit
4. Medicijnen via de mond

Dermaal

1. Medicijnen via de longen
2. medicijnen via de huid
3. medicijnen via de anus
4. medicijnen via de mond

Rectaal

1. Medicijnen via de longen
2. medicijnen via de huid
3. medicijnen via de anus
4. medicijnen via de mond

inhalatie

1. Medicijnen via de longen
2. medicijnen via de huid
3. medicijnen via de anus
4. medicijnen via de mond

Zorg voor geneesmiddelen

• Zorg overnemen
  
• Controleren
• Registreren
• Kritisch en zorgvuldig