§7.3 efficiente reacties

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Deze les leer je

Dat er  4 factoren zijn, die de snelheid van een reactie beïnvloeden.

• soort stof
• concentratie
• verdelingsgraad
  
• temperatuur

Dat een reactie endotherm of exotherm is

endotherm

Een reactie of proces is endotherm als er warmte wordt opgenomen/ gebruikt wordt.

Deze voelt koud aan!

exotherm

Een reactie (of proces) is exotherm als er (energie) warmte vrijkomt.

voorbeeld: verbranden van hout.

voorbeeld fase overgang of oplossen in water

2 H₂ + O₂

2 H2O
 

2  H₂O

Endotherm

Exotherm

       2 H₂ + O₂

De beginstoffen hebben minder chemische energie dan de producten

De beginstoffen hebben meer chemische energie dan de producten

Hoeveelheid chemische energie in de stoffen

activeringsenergie

Papier reageert met zuurstof. Toch gebeurt dat (gelukkig) niet spontaan. Er is actieveringsenergie voor nodig

exotherm, want de reactie producten hebben minder chemische energie.

Het verschil in energie komt vrij = reactie warmte.

Activeringsenergie is nodig om de reactie op gang te brengen.

endotherm, want de reactie producten hebben meer chemische energie.

Het verschil in energie is erin gestopt.

Activeringsenergie is nodig om de reactie op gang te brengen en op gang te houden. (zonder energie stopt de reactie meteen)

Welke reacties verlopen
 endotherm?

1. A en C
2. B en D
3. A en D
4. B en C

Welke van de energie-diagrammen komt overeen met de verbranding van een moeilijk ontvlambare stof?

1. A
2. B
3. C
4. D

Er zijn  4 factoren , die de snelheid van een reactie beïnvloeden.

• soort stof
• concentratie
• verdelingsgraad
  
• temperatuur
  

Zink poeder reageert met een overmaat zoutzuur oplossing. Er ontstaat onder andere waterstof (gas).

De hoeveelheid waterstofgas die ontstaat wordt gemeten.

De reactie snelheid = de hoeveelheid stof die per tijdseenheid  ontstaat of verdwijnt.

Zink poeder reageert met een overmaat zoutzuur oplossing. Er ontstaat onder andere waterstof (gas).

De hoeveelheid waterstofgas die ontstaat wordt gemeten.

Na hoeveel tijd is de reactie afgelopen?

1. 2 minuten
2. 8 minuten
3. 15 minuten
4. dat is niet op te maken

soort stof

sommige reacties gaan sneller dan anderen.

roesten van je fiets

ijzer + zuurstof --> ijzeroxide

explosie van aardgas

methaan + zuurstof --> water + koolstofdioxide

botsende deeltjes model

Als stoffen met elkaar reageren, dan moeten ze tegen elkaar aan botsen. (ze moeten elkaar tegenkomen).

Effectieve botsing: er is een reactie.

concentratie

Bij een hogere concentratie is de kans op een effectieve botsing tussen deeltjes groter.

Hoe hoger de concentratie, hoe sneller de reactie verloopt.

verdelingsgraad

Hoe fijner de verdeling (poeder), des te groter is het oppervlakte.

Er kunnen meer deeltjes botsen

temperatuur

Hoe hoger de temperatuur, des te sneller bewegen de deeltjes.

Er zijn dan meer botsingen én de botsingen zijn vaker effectief.

1. proef 1
2. proef 2
3. proef 3
4. proef 4

Zink poeder reageert met een overmaat zoutzuur oplossing. Er ontstaat onder andere waterstof (gas).

De hoeveelheid waterstofgas die ontstaat wordt gemeten.

.

Verklaar met het botsende deeltjes model uit, waarom de reactie snelheid in de loop van de reactie afneemt.

De reactie snelheid wordt gemeten van de reactie tussen magnesium en zoutzuur.

Proef 1: Magnesium is in poedervorm.

Proef 2: Dezelfde hoeveelheid magnesium is in lintvorm.

Welke grafiek klopt?