Satire: Hoe ver mag je gaan?

• Godsdienst
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Satire: Hoe ver mag je gaan?

Leerdoel

Aan het einde van deze les weet je wat satire is en wat de grenzen zijn van satire in relatie tot het christelijk geloof.

Introduceer het leerdoel van de les en leg uit wat er van de studenten wordt verwacht.

Satire en geloof
Wat zijn de grenzen?

Wat is satire?

Satire is een vorm van humor waarbij maatschappelijke misstanden, politieke kwesties of menselijke zwakheden belachelijk worden gemaakt.

Definieer satire voor de studenten en geef voorbeelden.

Waarom is satire belangrijk?

Satire kan helpen om kritisch na te denken over maatschappelijke kwesties en politieke besluiten.

Leg uit waarom satire belangrijk kan zijn in een samenleving.

Wat is een voorbeeld van satire?

1. Een wetenschappelijk artikel over humor
2. Een documentaire over de geschiedenis van satire
3. Een nieuwsbericht over een politieke beslissing
4. Een cartoon die politici op de hak neemt

Wat kan satire helpen bereiken?

1. Kritisch nadenken over maatschappelijke kwesties en politieke besluiten
2. Acceptatie van alle meningen
3. Het vergroten van politieke polarisatie
4. Het negeren van problemen

Waarop is satire gericht?

1. Maatschappelijke misstanden, politieke kwesties, menselijke zwakheden
2. Kunst, muziek, mode
3. Sportprestaties, filmrecensies, boeken
4. Eten, drinken, reizen

Wat is satire?

1. Een serieuze vorm van journalistiek
2. Een vorm van dans
3. Een vorm van humor die maatschappelijke misstanden belachelijk maakt.
4. Een religieuze ceremonie

Grenzen van satire

Satire mag niet aanzetten tot haat, geweld of discriminatie. Ook het bespotten van religies kan gevoelig liggen.

Binnen de islam = afbeelden profeet Mohammed  kwetsend.

Bespreken welke grenzen er zijn aan satire.

Christelijk geloof spotten

In Nederland is het spotten met het christelijk geloof toegestaan, maar het bespotten van Jezus kan als kwetsend worden ervaren.

Erasmus is een goed voorbeeld.

Hij schreef de Lof der Zotheid waarin de Rooms Katholieke kerk werd bespot. 

Bespreken waarom het bespotten van het christelijk geloof wel of niet acceptabel is.

Voorbeeld: Charlie Hebdo

Charlie Hebdo is een Frans satirisch tijdschrift dat in 2015 doelwit was van een terroristische aanslag vanwege hun satirische cartoons over de islam.

Bespreken waarom de cartoons van Charlie Hebdo tot zoveel ophef hebben geleid en wat de gevolgen zijn geweest.

Wie schreef de Lof der Zotheid?

1. Shakespeare.
2. Erasmus.
3. Voltaire.
4. Goethe.

Wat is het gevolg van het afbeelden van de profeet Mohammed in Charlie Hebdo?

1. Niets.
2. Doodschieten van tekenaars.
3. Een lichte reprimande.
4. Een geldboete.

Welk tijdschrift werd doelwit van een terroristische aanslag?

1. National Geographic.
2. Charlie Hebdo.
3. Vogue.
4. Sports Illustrated.

Wat mag satire niet doen?

1. Politieke voorkeur uiten.
2. Aanzetten tot haat, geweld of discriminatie.
3. Iedereen beledigen.
4. De waarheid vertellen.

Interactieve oefening

Laat de studenten in groepjes een satirische cartoon maken over een maatschappelijk probleem.

Leg uit wat de opdracht is en hoeveel tijd de studenten hebben om de opdracht uit te voeren.

Reflectie

Wat heb je geleerd over satire en de grenzen daarvan?

Geef de studenten de gelegenheid om te reflecteren op wat ze hebben geleerd en wat hun mening is over de grenzen van satire.

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Schrijf 2 dingen op waarover je meer wilt weten.

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.