Baisstof 2 Oorzaken van gedrag

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Herhaling Gedrag 

Even wat kennis opfrissen.

Dat gaan we klassikaal doen

Log in met de code

Prikkels

- Inwendige prikkels, bijvoorbeeld honger, dorst, angst

- Uitwendige prikkel, bijvoorbeeld het zien van voedsel, de geur van patat

- Motivatie is vaak een inwendige prikkel

korte terugblik..

Gedrag

combinatie van: 

erfelijke factoren                                    leerprocessen

     aangeboren gedrag                             aangeleerd gedrag

Bij dieren ook wel                                                                      

 het instinct genoemd                                                                      

leerproces: trial and error

proefondervindelijk leren:

leren door toevallige ontdekkingen. 

Youtube
Thorndikes Puzzle box

Zebrarups eet Sint Jakobskruid. 

Vogels vinden hem niet lekker

leerproces: inprenting 

Een korte periode (de gevoelige periode)
waarin bepaalt gedrag wordt geleerd. 

Bijvoorbeeld het herkennen van je ouders. 

leerproces: gewenning

Een reactie op een prikkel wordt aan- of afgeleerd
door de prikkel te herhalen.

leerproces: conditionering

Aanleren van gedrag door een beloning of straf. 

nieuw verband wordt aangeleerd 

nieuw gedrag wordt aangeleerd 

Sleutelprikkels

sleutelprikkel

sleutelprikkel

een sleutelprikkel is een prikkel die een doorslaggevende rol speelt bij gedrag

Een gedragsketen bestaat uit bij elkaar horende gedragselementen

1. waar
2. niet waar

Welk gedrag kiezen dieren?
gedrag dat ........

1. Voor hun het beste uitkomt
2. Voor hun het leukst is
3. De kans op overleven het grootst maakt
4. Zomaar, ze denken er niet over na

Wat is gedrag?

1. Alles wat een dier doet om te overleven
2. Alles wat een mens of dier doet
3. Het samenwerken tussen dieren van dezelfde roedel
4. Het jagen van dieren op een prooi

Als gedrag ontstaat door te leren is dat aangeboren gedrag

1. Juist
2. Onjuist

Als gedrag ontstaat door iets te doen is dat aangeleerd gedrag

1. Juist
2. Onjuist

Deze vorm van leren is ook wel 'proefondervindelijk leren'

1. Conditionering
2. Trial and error
3. Inprenting
4. Gewenning

Hoe leer je?
(Meerdere antwoorden zijn goed)

1. Door te oefenen
2. Door te imiteren
3. Door inzicht
4. Alleen door inprenting

Imiteren leer je door:

1. Gedrag na te doen
2. Gedrag te herhalen
3. Nieuw gedrag te bedenken

Sleutelprikkel

Wat is ook alweer een sleutelprikkel?

Sleutelprikkels

Prikkels die altijd leiden tot bepaald gedrag zijn sleutelprikkels. 

Sleutelprikkels:

Sleutelprikkels: leiden altijd tot hetzelfde gedrag.

Soms afhankelijk van leeftijd van het organisme. 

Sleutelprikkels bij mensen

Supranormale prikkel

Supranormale prikkel => sterke sleutelprikkel

                                              => geeft sterkere respons

                                              

supranormale prikkel

Supranormale prikkel

supranormale prikkel

Terugblik:
Welk begrip past bij deze afbeelding?

Terugblik:
Welk begrip past bij deze afbeelding?

Wat is de sleutelprikkel voor de ouder om de jongen te voeren?

1. De ogen van de jongen
2. Het geluid van de jongen
3. De oranje bekjes van de jongen

Een supranormale prikkel (vergeleken met een sleutelprikkel) is:

1. Een sterkere prikkel voor hetzelfde gedrag.
2. Een kunstmatige prikkel voor hetzelfde gedrag.
3. Een aangeboren prikkel voor hetzelfde gedrag.
4. Een aangeleerde prikkel voor hetzelfde gedrag.

Sleutelprikkel
voor muggen

1. geurstof
2. trilling

Wat was een sleutelprikkel?

1. Een prikkel waar je altijd op reageert
2. Een prikkel waar je altijd hetzelfde op reageert
3. Een prikkel waar je elke keer verschillend op reageert
4. Een prikkel waarbij jij je sleutel beet houdt

Kan een sleutelprikkel afhankelijk zijn van de leeftijd van een dier?

1. Ja
2. Nee
3. Ja en als u mij dit vraagt kan ik een voorbeeld geven
4. Nee en ik kan uitleggen waarom niet

De sleutelprikkel bij de stekelbaars voor het dreiggedrag is......

1. Vorm van de vis
2. Kleur van de buik

Een sleutelprikkel:

1. Kan leiden tot meerdere soorten gedrag.
2. Leidt altijd tot hetzelfde gedrag.
3. Moet aangeboren zijn.
4. Moet aangeleerd zijn.

Is het piepen van de kuikens aangeboren of aangeleerd gedrag?

1. aangeboren gedrag
2. aangeleerd gedrag

Wat is inprenting, denk je?

Einde

Goed gedaan!

Zijn er nog vragen? 

Lees basisstof 3 Aangeboren en aangeleerd gedrag

Maak de opdrachten 17 t/m 24