Blok 2 en 3 lezen

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t, havo
• Leerjaar 1

WELKOM

3 Kader

Welkom

DOEL

- Je herkent een inleiding, middenstuk en slot in een tekst

-manieren van inleiden en het schrijven van een slot

(ZOEKEND LEZEN)

H4 inleiding, middenstuk en slot

Hoe zit een tekst in elkaar?

- inleiding

- middenstuk 

- slot

inleiding

4 veelvoorkomende manieren

- het onderwerk aankondigen

-een kort, grappig of bijzonder verhaaltje vertellen

-één of meer vragen stellen

-de aanleiding voor het schrijven van de tekst noemen

 

Middenstuk

Het grootste gedeelte van de tekst

Hier vind je de meeste informatie

Verschillende delen van het onderwerp (noem je deelonderwerpen)

Slot

Meestal de laatste alinea

Vaak een herhaling van het belangrijkste of een blik naar de toekomst

Bij nieuwsberichten vaak geen slot.

Alleen inleiding en middenstuk

Slot

3 manieren:

- een korte samenvatting van de tekst

-een conclusie van de tekst

- een advies

Wat is het doel van een inleiding?

In het middenstuk

1. wordt het belangrijkste uit een tekst herhaald
2. staat de meeste informatie
3. maak je kennis met het onderwerp van een tekst

De laatste alinea is het slot. Wat doet de schrijver in dit slot?

Uitleg - Alinea's en tussenkopjes

Een tekst is verdeeld in stukjes: alinea's.

In elke alinea wordt iets anders verteld over het onderwerp. Een alinea begint altijd op een nieuwe regel. Vaak staat er tussen alinea's een witregel.

Tijdens deze fase van de les geef je uitleg en doe je het leren voor (modellen).

Uitleg - Alinea's en tussenkopjes

Tussenkopje

Boven een alinea of een groepje alinea's kan een tussenkopje staan. Een tussenkopje geeft aan waar de alinea of het groepje alinea's over gaat.

Tijdens deze fase van de les geef je uitleg en doe je het leren voor (modellen).

Uitleg - Inleiding, middenstuk en slot

Een goede tekst bestaat uit drie delen: 

een inleiding, 

een middenstuk en 

een slot.

Kijk de uitlegvideo en maak aantekeningen op het uitgedeelde blad.

Tijdens deze fase van de les geef je uitleg en doe je het leren voor (modellen).

In de inleiding wordt duidelijk gemaakt waar de tekst over gaat. Vaak gebeurt dat met

een voorbeeld, een (grappig) verhaaltje (anekdote) of

een bijzondere situatie.

Daarmee wordt de lezer nieuwsgierig naar de rest van de tekst.

Inleiding

Shoppen tussen het afval

  

[1]

In Amsterdam is tijdelijk – ter gelegenheid van SAIL – een bijzondere supermarkt te vinden. De schappen zijn netjes gevuld, maar van dichtbij maken de producten een wat verfomfaaide indruk. Dat is ook niet zo gek, want alle producten zijn uit het Amsterdamse IJ gevist. Welkom in de Plastic Soupermarket!

Deze inleiding

1. begint met een anekdote
2. begint met een bijzondere situatie
3. begint met een voorbeeld

[6]

Aan het eind van onze rondgang door de winkel komen we bij de kassa. De producten uit de schappen zijn niet te koop, maar bij de balie worden wel duurzame alternatieven aangeboden, zoals herbruikbare waterflesjes en tandenborstels van bamboe. Je krijgt er alleen geen plastic tasje bij …

Het slot

1. is een conclusie
2. een korte samenvatting
3. er wordt naar de toekomst gekeken
4. er wordt aangesloten bij de inleiding

Hoofdgedachte & verwijswoorden

Hoofd- en bijzaken

Hoofdgedachte

In één zin samengevat waar de tekst over gaat.

Hoe vind je de hoofdgedachte?

• Stel de vraag: wat vertelt de schrijver in deze tekst over het onderwerp? 
• Bekijk de hoofdzaken van de tekst.
• Let op! De hoofdgedachte is nooit een vraagzin! 

Verwijswoorden

• Woorden die verwijzen naar andere woorden, woordgroepen of een hele zin in de tekst.
• Verwijst naar iets of iemand, een gebeurtenis of een plek
• Maakt een tekst aantrekkelijk om te lezen
• Hij, zij, hun, ons, daar, toen, die, wie, wat, haar, hem.......

Verwijswoorden

De-woorden 

• die & deze

Het-woorden

• dit & dat

'Aan tafel zitten Samira's vader en moeder. Voor hen ligt een lijstje.'

Wat is in deze dit het verwijswoord en waar verwijst het naar?

'Quinn doet een broodtrommel open. Hij ziet een broodje met kaas.'

Wat is in deze zin het verwijswoord en waar verwijst het naar?

'Vandaag staat op de planning: hond uitlaten en kamer opruimen. Daar heeft Jasper geen zin in.'

Wat is het verwijswoord in deze zin en waar verwijst het naar?