Begrijpend lezen les 6: verwijswoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

 Begrijpend lezen 

Lezen

10 minuten

Vorige lessen heb je geleerd ...

...welke functie de titel heeft.

...wat de functie is van de inleiding.

...wat de functie is van het slot.

...hoe een alinea is opgebouwd.

...wat verwijswoorden zijn.

Deze les ga je...

...leren wat verwijswoorden zijn.

...leren hoe je verwijswoorden kunt toepassen.

Wat is de functie van een titel

Op welke drie manieren kan een schrijver het slot afsluiten?

Op welke vier manieren kun je een tekst inleiden?

Wat bedoelen we met het onderwerp van een tekst?

1. Waar de inleiding over gaat
2. Waar het middenstuk van de tekst over gaat
3. Waar de gehele tekst over gaat
4. onderwerp = prewredno als je het omdraait.

Verwijswoorden

• In teksten staan woorden die verwijzen naar andere woorden . Een schrijver gebruikt ze om te voorkomen dat hij dezelfde woorden herhaalt, waardoor een tekst saai wordt.

• Verwijswoorden kunnen naar één woord, een groepje woorden of een hele zin  verwijzen.   

• Verwijswoorden verwijzen bijvoorbeeld naar een persoon, een gebeurtenis of naar een plek.
• Voorbeelden van verwijswoorden: Ik, jij, hij, zij, jullie, wij, het, mijn, jouw, die, dat, dit, deze, toen, daar en hier.

Verwijswoorden

• Laura heeft gisteravond het huiswerk voor Nederlands gemaakt, zodat ze niet bang hoefde te zijn voor meneer Möring. ('ze' verwijst naar één woord)
  

• Bij een speelgoedwinkel heb ik Hogwarts Legacy en FC24  gekocht, want die waren in de aanbieding. ('die' verwijst naar Hogwarts Legacy en FC24)
  

• Mijn broertje is doorgebroken bij hockeyclub Kampong. Dat vind ik een goede prestatie. ('dat' verwijst naar een hele zin). 
  

Aan de slag

Stap 1: open het boek Op Niveau. 

Stap 2: lees globaal tekst 8: 'De jongen die een biljoen bomen wil planten' op bladzijde 209 en 210. 

Stap 3: maak vervolgens vraag 1 op de volgende slide. 

1. Op welke manier trekt de schrijver in de inleiding vooral de aandacht van de lezer?

1. De aanleiding voor het schrijven wordt genoemd.
2. Het onderwerp wordt aangekondigd.
3. Er worden een of meerdere vragen gesteld.
4. Een anekdote vertellen.

Aan de slag

Stap 1: lees tekst 8: 'De jongen die een biljoen bomen wil planten' nu grondig

Stap 2: maak slide 14 t/m 27.

Stap 3: begin daarna aan het huiswerk.

2. Waarnaar verwijst 'Dat' in regel 1?

3. Waarnaar verwijst 'Dat' in regel 9?

4. Waarnaar verwijst 'Zij' in regel 21?

5. Waarnaar verwijst 'die' in regel 34?

6. Waarnaar verwijst 'ze' in regel 39?

7. Waarnaar verwijst 'Ze' in regel 50?

8. Schrijf het deelonderwerp van alinea 3 op.

9. Schrijf de kernzin van alinea 4 op.

10. Wat is de functie van de overige zinnen van alinea 4?

11. Schrijf de hoofdzaak van alinea 6 op.

12. Wat is het deelonderwerp van alinea 7?

13. Schrijf de hoofdzaak van alinea 7 op.

14. Schrijf de hoofdgedachte van de tekst op.

Huiswerk

Stap 1: Je bent goed bezig topper. Maar we zijn er nog niet.

Stap 2: Lees nu tekst 9: 'Lente'.  op bladzijde 211 en 212 grondig.

Stap 3: maak  de vragen op slide 28 t/m 42.

Stap 4: LETSSSSS GOOOO!

1. Op welke manier trekt de schrijver in de inleiding vooral de aandacht van de lezer?

1. De aanleiding voor het schrijven wordt genoemd.
2. Het onderwerp wordt aangekondigd.
3. Er worden een of meerdere vragen gesteld.
4. Een kort, grappig of bijzonder verhaaltje vertellen.

2. Hoeveel schapenwolkjes zijn er in de heldere blauwe lucht aanwezig volgens de tekst van de inleiding?

3. Waarnaar verwijst 'ze' in regel 8?

4. Waarnaar verwijst 'wat' in regel 16?

5. Waarnaar verwijst 'Dat' in regel 30?

6. Waarnaar verwijst 'die' in regel 40?

7. Schrijf op wat bedoeld wordt met het lengen van de dagen (r. 5-6).

8. Schrijf het deelonderwerp van alinea 3 op.

9. Schrijf de kernzin van alinea 3 op.

10. 'Dat komt omdat stapelwolken zich boven de warmste gebieden ontwikkelen.' Deze zin is een:

1. Hoofdzaak
2. Bijzaak

11. Hoe komt het dat hooikoortspatiënten juist in de lente snotteren?

12. Schrijf de kernzin van alinea 5 op.

13. Schrijf de hoofdzaak van alinea 6 op in eigen woorden.

14. Past het tussenkopje 'Onstuimig weer' goed bij de inhoud van de alinea?

15. Wat is de hoofdgedachte van de tekst ?

Briefje

Wat goed dat jij je huiswerk gemaakt hebt voor Nederlands! Uiteraard ben ik  daar erg blij mee. Speciaal voor jou heb ik een nummer geselecteerd waar je zeker even naar moet luisteren: https://open.spotify.com/track/4PTG3Z6ehGkBFwjybzWkR8?si=89c051efff97456c

Groeten van Janneke

Topper

• Wederom de les gemaakt. Ik ben trots op je. Daarom deze virtuele high five. 
  

• Ga
  
•      zo
  
•           door
  
•                      !