Zorg aan psychische patiënte

• Verzorging
• MBO
• Studiejaar 3

Zorg aan psychische patiënten

Annet Raap 

K. 4  W. 1 

Antipsychotica in de praktijk

Afbouwen van psychofarmaca

Farmaceutisch weekblad 10 ->  Arne Risselada: 'mooie taak weggelegd voor psychische patiëntenzorg.'

Pointer -> interview uitzending 'Wie helpt ons van de pillen af?' 

N.a.v. 'Minder slikken' door Remke van Staveren

Inhoud 

• Praktijk 
• Casuïstiek
• Actuele ontwikkeling  
• Beroepspraktijk 
• Ervaringen Psychiater 
• Afbouwen 
• Wet en regelgeving 
• Stellingen 
• Mijn visie 
• Bronnen 

Praktijk 

                                                             3 miljoen Nederlanders

Antidepressiva	Antipsychotica
Amitriptyline	Pipamperon
Mirtazapine	Quetiapine
Paroxetine	Risperidon
Trazodon	Broomperidol

Wat wordt over het algemeen het meest afgeleverd in een openbare apotheek?

1. Antidepressiva
2. Antipsychotica

Praktijk 

Minder antipsychotica -> minder affiniteit 

Complex 

polyfarmacie 

Clozapine 23 aangrijpingspunten 

Ingewikkelde casuïstiek

Psychiaters vragen Arne Risselada 

Beste keus bij niet beschikbaar middel..

Overstappen geneesmiddel..

Gelijkwaardige dosering..

Patiënten met voorgeschiedenis

Arne Risselada 

• Ziekenhuisapotheker WZA
• Specialist-klinisch psychofarmacologie  
• Toezichthouden GGZ Drenthe en VNN
• Basiskennis en tools 

Casus 

1. Patiënt had verschillende antipsychotica gehad voordat er een injectie zoiets als haloperidol werd gegeven. 
2. Bijwerking Hyperprolactinemie 
3. Patiënt overgezet op clozapine
4. Na 2 weken dosisverhoging voelde patiënt zich niet lekker en hoge koorts.
5. Labonderzoek met als resultaat een heel hoog creatinekinase. 
6. Patiënt werd opgenomen uit vrees MNS, zeer zeldzaam maar ernstige bijwerking, of een ontsteking van de hartspier 
7. Veel onduidelijk, Patiënt mag geen clozapine meer gebruiken, wat nu wel? 

Actuele ontwikkeling 

Shared care agreement 

• Eerste lijn duidelijke afspraken
• Stroomschema's betrokkene zorgverleners
• Goede patiëntenzorg gegarandeerd
• Openbare apotheken

Arne Risselada: 'Monitoring antipsychotica verrijking voor apotheek'

Litihum: Nier- en schildklierfunctie 

Huisarts en psychiater 

patiënt tussen wal en schip

Waarom taak monitoring antipsychotica weggelegd voor openbare apotheek?

In de praktijk

Openbare apotheek 

Periodieke terugkomst 

Dingen vragen

Bijwerkingen inventariseren

Vergoeding? 

Met Wie ben jij het eens?

Persoon1 Afbouwen i.v.m. valpreventie

Persoon2 Waarom afbouwen als ze lekker in hun vel zitten

Persoon3 Streven naar afbouwen. Oog voor individu

 Ervaringen psychiater 

1. Zichzelf niet zijn en te afhankelijk 
2. Gezondheid aangetast > te lang, te veel en verschillende
3. Dempende werking > negatieve gedachten en zintuigen
4.  Bijwerkingen antipsychotica > cholesterol, bloeddruk, gewicht, hart en vaatziekten 

Wanneer gebruiken? 

Crisis (zware depressie) > tijdelijk, onvoldoende hulp? Afbouwen

Milde depressie toch recept door tijdgebrek GGZ > Afbouwen wordt geweigerd

Echt nodig, niet zonder kunnen

Terugkerend zware depressie

Afbouwen = minderen naar zoveel als nodig

Afbouwen 

Hulpverleners niet geleerd, weinig wetenschappelijke kennis 

Afbouwschema's

Patiënt bepaalt tempo

Inspelen op ontwenningsverschijnselen 

7 gouden regels 

Welke regel hoort niet bij de gouden regels?

1. Gebruik een standaard afbouwschema
2. Onderschat ontwenningsverschijnsel niet
3. Eén medicijn tegelijk afbouwen
4. klachten bij houden en monitoren

Welke regel hoort niet bij de gouden regels?

1. Bij ontwenning tijdelijke verhoging
2. weinig en kort gebruik, zolang als nodig
3. Tijdens afbouwen even grote stapjes

1. Streef naar zo min mogelijk en zo kort mogelijk gebruik, maar wel zo lang als nodig is
2. Gebruik liever geen standaard afbouwschema 
3. Onderschat ontwenningsverschijnselen niet
4. Vraag de patiënt om zijn klachten bij te houden en te monitoren 
5. Bouw maar één medicijn tegelijk af 
6. Bouw in steeds kleinere stapjes af naarmate de dosis lager wordt 
7. Overweeg bij ontwenningsverschijnselen een tijdelijke verhoging  

Wet en regelgeving 

• Wegenverkeerswet
• Wet zorg en dwang 

        - Binnen richtlijnen = vrijwillig 

        - Buiten richtlijnen = onvrijwillig 

• Wvggz 

Er moet altijd afgebouwd worden van de psychofarmaca, waarvoor het dan ook gebruikt wordt. Waarom?

Apothekersassistenten moeten beter op de hoogte zijn om de zorg aan psychische patiënten te verbeteren. Waarom?

Mijn visie 

• Meer aandacht 
• Duidelijke afspraken voorschrijvers > Patiënt PaL 
• Meer aandacht voor milde depressie > POH
  
• Meer steun voor afbouwen

Bronnen 

https://www.pw.nl/achtergrond/2023/2018monitoring-antipsychotica-verrijking-voor-apotheek2019

https://pointer.kro-ncrv.nl/wie-helpt-ons-van-de-pillen-af

(complete aflevering)

WWW.zorgvoorbeter.nl

https://www.dwangindezorg.nl/wvggz

rijveiligmetmedicijnen.nl