4.3 Het ijzeren gordijn gaat open

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Koude Oorlog

Hoofdstuk 4

De tijd van televisie en computers

1946-1991

4.3 Het ijzeren gordijn gaat open

Verzet tegen SU

• 1956 Hongaarse opstand
• 1968 Praagse Lente
• allemaal dissidenten...
• allemaal mislukt vanwege...?

Praagse Lente

• januari 1968 tot 21 augustus 1968
•  Alexander Dubček
• hervormingsplannen: meer democratie
• Warschaupact valt binnen
• hervormingen teruggedraaid

schooltv.nl

Perestrojka

Glasnost

Perestrojka

hervorming

Glasnost

openheid

Economie SU

• machtsmisbruik
• corruptie
• productie laag
• veel verspilling
• lange rijen winkels
• wapenwedloop

Perestrojka

hervorming

Glasnost

openheid

Perestrojka & Glasnost

• beperkte markteconomie
• particuliere bedrijven
• bestuur democratiseren
• vrijheid van meningsuiting
•  Intermediate-Range Nuclear Forces verdrag 1987 (INF verdrag)

opdracht

Bekijk en lees bron 2 op blz. 87. Geef twee redenen waarom Gorbatsjov streefde naar een verdrag met de VS.

bron 2

MAD

Tijdens de Koude Oorlog bouwden de Amerikanen en Russen zo'n groot kernwapenarsenaal op, dat ze elkaar meerdere keren konden vernietigen. Mutual Assured Destruction noem je dat. Voor de Amerikaanse president Reagan was dat nog niet genoeg. Hij wilde de militaire uitgaven zodanig verhogen, dat de Sovjet-Unie de wapenwedloop niet meer kon bijbenen.

Hij kwam met een plan voor een ruimteschild. SDI, in de volksmond Star Wars genoemd, zou met behulp van satellieten Russische raketten op hun weg naar de VS detecteren en vernietigen. Gezien de kwakkelende Russische economie had Gorbatsjov niet veel keuze meer. Hij besloot om met de Amerikanen over ontwapening te gaan praten.

<img src="https://lh3.googleusercontent.com/proxy/3b-KkCyZvB1jrvp33-_uqnQTTYdhn7p4-UWbbvruvVAT81q44wGu4Up-sHx9rRM8ZKpBZZ5MdJWUGUEMYEeoapBdYHeIHYfRJhNr_2ikyw-j-Q=s0-d" alt="heloohaloo: 25 Het beste Kaart Europa 1980"/>

Bron 1 Een journalist blikt terug op de Koude Oorlog.

Verlangen naar de Koude Oorlog?

Soms verlangen mensen stiekem terug naar de Koude Oorlog. Al was er steeds de dreiging van een allesverwoestende nucleaire oorlog, de wereld was tenminste overzichtelijk opgedeeld in links en rechts. Zolang de VS en de SU elkaar als sumoworstelaars in evenwicht hielden, leefde West-Europa in vrede en voorspoed. Tegenwoordig loert het gevaar overal, van Talibanstrijders en schijnbaar geïntegreerde moslims die zich opblazen, tot schurkenstaten die aan een kernbom werken. Maar dat verlangen naar de Koude Oorlog is misplaatst. Er waren overal in de wereld kleinere oorlogen en de herinnering is te rooskleurig door de wetenschap dat zij goed is afgelopen.

Vrij naar: Peter Giesen in de Volkskrant, november 2007.

stelling

De wereld is sinds de koude oorlog veiliger geworden