Verkleinwoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Verkleinwoorden

Vorige week hebben we het over verkleinwoorden gehad. Wat weet je nog? Vul het in bij de woordweb op de volgende dia!

Verkleinwoorden

Verkleinwoorden

Van een zelfstandig naamwoord kun je een verkleinwoord maken. Dan wil je aangeven dat het zelfstandig naamwoord 'niet zo groot' is.

Hoe maak je een verkleinwoord?

Vaak plak je een uitgang aan het woord vast om er een verkleinwoord van te maken:

- bloem --> bloempje

- vogel --> vogeltje

Filmpje

We gaan een filmpje kijken over verkleinwoorden. Let goed op, want erna moet je een viertal vragen invullen.

Wat doe je als het woord eindigt op een klinker? Bijv. foto.

1. Dan verdubbel je de klinker en plak je er een uitgang achter.
2. Dan gebruik je een apostrof.
3. Je plakt de uitgang gewoon erachter.
4. Dit komt nooit voor.

Wat doe je bij cijferwoorden, zoals A4?

1. Je mag de uitgang eraan vast plakken.
2. Je schrijf het grondwoord op, dan een apostrof en als laatste de uitgang.
3. Je schrijft het grondwoord op, dan de uitgang en als laatste de apostrof.
4. Dit komt nooit voor.

Wat doe je als een woord eindigt op een -i?

Wanneer schrijf je wel een apostrof als een woord op -y eindigt en wanneer niet?

Regel 1: een woord dat eindigt op een klinker

Als een woord eindigt op een klinker, vorm je zo het verkleinwoord:

1. Verdubbel de klinker (schrijf hem twee keer).

2. Schrijf de uitgang (-pje, -tje...) eraan vast.

- 'opa' wordt 'opaatje' met een dubbele -a en de uitgang eraan vast.

- 'auto' wordt 'autootje' met een dubbele -o en de uitgang eraan vast.

Bedenk zelf een verkleinwoord dat bij deze regel past.

Regel 2: letter- en cijferwoorden

Letterwoorden (vaak afkortingen) en cijferwoorden schrijf je als verkleinwoord met een apostrof. Achter de apostrof noteer je de uitgang.

- 'wc' (letterwoord)  wordt 'wc'tje' --> Je schrijft een apostrof achter het letterwoord en de uitgang komt daarna.

- 'A3'(cijferwoord) wordt 'A3'tje' --> Je schrijft een apostrof achter het cijferwoord en de uitgang komt daarna.

Wat is het verkleinwoord van 's'?

1. sje
2. s-je
3. s'je
4. esje

Regel 3: woorden die eindigen op -ng

Woorden die eindigen op -ng kunnen twee uitgangen krijgen: -nkje of -etje.

1. Spel je het verkleinwoord met -nkje? Plak dit aan het grondwoord vast en haal de letter -g weg.

2. Spel je het verkleinwoord met -etje? Plak dit aan het grondwoord vast en laat de -g staan.

- 'ketting' wordt 'kettinkje' --> Ik haal de -g weg en plak -nkje eraan vast.

- 'wang' wordt 'wangetje' --> Ik plak '-etje' eraan vast en laat de -g staan.

Geef het verkleinwoord van 'woning'.

Regel 4: woorden die eindigen op -i

Eindigt het woord op een -i? Schrijf dan -ie bij het verkleinwoord.

- taxi --> taxietje

- alibi --> alibietje

Regel 5: woorden die eindigen op -y

Eindigt het woord op -y? Let dan op!

1. Staat er een medeklinker voor de -y? Schrijf dan een apostrof en zet de uitgang erachter (baby'tje).

2. Staat er een klinker voor de -y? Schrijf dan de uitgang aan het woord vast (spraytje).

Als er een medeklinker voor de -y staat, spel ik...

1. het verkleinwoord met een apostrof + uitgang.
2. het verkleinwoord met een uitgang eraan vast.
3. het verkleinwoord met een streepje + uitgang
4. Dit komt nooit voor.

Dat was de theorie!

Je gaat nu aan de slag met de opdrachten via Classroom. Je kunt de LessonUp sluiten.