(P1) Les 5: Opbouw van de aarde (optie 1)

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-6

Startklaar

Lees 10 min

Lees de online artikel en schrijf de woorden die je moeilijk vindt op in je map! 

https://www.paleontica.org/article/341/De_Aarde

Lezen

https://www.nu.nl/klimaat/6303415/al-een-jaar-recordtemperaturen-in-oceanen-tekenen-dat-opwarming-versnelt.html?referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2F

      Lesdoel

De leerlingen kennen ten minste de volgende onderdelen van de aarde: kern, mantel, aardkorst. 

Ze kunnen de verschillende zones van de aarde beschrijven op basis van samenstelling en viscositeit.

Het lesdoel (2 min) 

Docent benoemt het lesdoel en bespreekt kort wat de leerlingen zullen leren en waarom dit belangrijk is.

Leerlingen luisteren naar de leerdoelen en krijgen een duidelijk beeld van wat er van hen verwacht wordt tijdens de les. Uitleg van leerdoelen, korte discussie over belang van de leerdoelen

Voorkennis 

1. De leerlingen weten wat welke vorm de aarde heeft.

2. De leerlingen weten uit hoeveel lagen de aarde bestaat. 

Welke voorkennis is nodig voor het doel.
Controleer of de leerlingen deze voorkennis beheersten door het stellen van Controle van Begrip vragen

      Lesdoel 1 en 2

De leerlingen kennen ten minste de volgende onderdelen van de aarde: kern, mantel, aardkorst.

Ze kunnen de verschillende zones van de aarde beschrijven op basis van samenstelling en viscositeit.

Het lesdoel (2 min) 

Docent benoemt het lesdoel en bespreekt kort wat de leerlingen zullen leren en waarom dit belangrijk is.

Leerlingen luisteren naar de leerdoelen en krijgen een duidelijk beeld van wat er van hen verwacht wordt tijdens de les. Uitleg van leerdoelen, korte discussie over belang van de leerdoelen

Hoe denk je dat de aarde eruit ziet?

Opwbouw van de aarde

Hoe hoge hoe kouder.

Hoe verder van de evenaar hoe kouder.

Aardkorst

1. Dunne buitenste laag van de aarde

 - 30 tot 40 km dik onder continenten en 5 tot 10 km onder oceanen.

Aardkorst

2. Twee soorten korst: 

- Continentale korst: Dik, bestaat vooral uit graniet, lichter van gewicht.

- Oceanische korst: Dunner, bestaat vooral uit basalt, zwaarder en dichter.

Aardmantel

 Laag onder de aardkorst

- dikste laag

- stroperig gesteente

- aardkorst 'drijft' op aardmantel

- zeer heet

De kern

1. Binnenste laag van de aarde

De aardkern bevindt zich in het midden van de aarde, onder de mantel.

2. Bestaat uit twee delen

Buitenste kern: Vloeibaar 

Binnenste kern: Vast 

A

B

C

Aardkern

Aardkorst

Aardmantel

ntr.nl

Doorsnede van de aarde

Met welk fruit zou je de 

doorsnede van de aarde 

kunnen vergelijken? 

Zelf aan de slag

Wat: Teken een doorsnede van de aarde. Geef de drie lagen (aardkorst, mantel, kern) elk een andere kleur.

- Label elke laag en schrijf de kenmerken erbij   

Hoe: alleen.

Hoelang: 20 min

Hulp nodig? : vraag eerst je klasgenoot om hulp en daarna de docent.

Klaar?: woordjes quizlet leren.

Uitkomst: wordt volgende les besproken.

1: Noordpoolcirkel

2: Steenbokskeerkring

3: Greenwich

Samenvatting

Wat is de dunste laag van de aarde?

1. De kern
2. De mantel
3. Aardkorst

Waarom is de mantel gedeeltelijk vloeibaar?

1. Omdat de druk er lager is
2. Omdat het er heel warm is
3. Omdat het koud is in de mantel

Welke laag van de aarde bestaat uit ijzer en nikkel?

1. De kern
2. De mantel
3. De aardkost

     Grote afsluiting

De leerlingen kennen ten minste de volgende onderdelen van de aarde: kern, mantel, aardkorst.

Ze kunnen de verschillende zones van de aarde beschrijven op basis van samenstelling en viscositeit.

Het lesdoel (2 min) 

Docent benoemt het lesdoel en bespreekt kort wat de leerlingen zullen leren en waarom dit belangrijk is.

Leerlingen luisteren naar de leerdoelen en krijgen een duidelijk beeld van wat er van hen verwacht wordt tijdens de les. Uitleg van leerdoelen, korte discussie over belang van de leerdoelen

(Aan)tekeningen

Tekening 1.
Windsysteem

Zelfstandige verwerking (10 min)

Zelfstandig verwerken (ik → jij) 10 min. Docent laat leerlingen zelfstandig werken aan de eindopdracht of een debatstelling, beschikbaar voor hulp indien nodig.

Werken aan eindopdracht, zelfstandig of in groepen 

retrieval practice

https://quizlet.com/join/A5xDxSXpV?i=1fo1jg&x=1bqt

Retrieval practice (10 min)

Docent geeft de leerlingen de tijd om zelf te oefenen met de lesstof en biedt ondersteuning indien nodig.

Leerlingen oefenen zelf met de lesstof door begrippen te oefenen met Quizlet, flashcards te maken en zichzelf te overhoren of topografie spellen online te doen.

Quizlet, flashcards maken, zichzelf overhoren, topografie spellen online

quizlet.com

 Vraag 1

Reproductie

Aw: Dit klimaat komt voor in het zuidelijke deel van Florida.

BS: Het bijbehorende landschap bij het BS-klimaat is de steppe, een droge grasvlakte.

Vraag 2 

Toepassing 1

Loefzijde: De loefzijde ontvangt meer neerslag omdat de lucht wordt opgestuwd door de bergen, afkoelt, en condenseert, wat leidt tot regen.

Lijzijde: De lijzijde is droger omdat de lucht, nadat het zijn vocht heeft verloren aan de loefzijde, daalt en opwarmt, wat zorgt voor een droog, woestijnachtig klimaat (regenschaduw).

Vraag 3 

Inzicht

BW: Het BW-klimaat draagt bij aan het ontstaan van woestijnen in de VS door extreem lage neerslag en hoge temperaturen, die verdamping versterken.

Cf: De ligging aan zee beïnvloedt het Cf-klimaat door milde winters en gematigde zomers te brengen, dankzij de nabijheid van de oceaan, die temperatuurverschillen dempt.