Presentatie 1.1 t/m 1.4

De Gouden Eeuw
Tijd van Regenten & Vorsten (1600 - 1700)
1 / 29
suivant
Slide 1: Diapositive
GeschiedenisMiddelbare schoolmavoLeerjaar 2

Cette leçon contient 29 diapositives, avec diapositives de texte.

time-iconLa durée de la leçon est: 50 min

Éléments de cette leçon

De Gouden Eeuw
Tijd van Regenten & Vorsten (1600 - 1700)

Slide 1 - Diapositive

1. Jullie kunnen een juiste omschrijving geven van de volgende kernbegrippen:
    * Regenten                       
    * Gewestelijke Staten                     
    * Staten-Generaal                     
    * Raadspensionaris                     
    * Stadhouder 
 
2. Jullie kunnen in eigen woorden omschrijven hoe de Republiek werd bestuurd.

3. Jullie kunnen verklaren waarom Johan van Oldenbarnevelt in 1619 werd onthoofd.

4. Jullie kunnen verklaren waarom de gebroeders De Witt in 1672 werden vermoord.

Leerdoelen

Slide 2 - Diapositive

De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden
  • De Republiek telde 7 gewesten (provincies)  
     
  • Het bestuur van de gewesten was in handen van
     een kleine groep zéér rijke families: De regenten
      
  • Bestuursfuncties gingen 'van vader op zoon

Slide 3 - Diapositive

De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden
  • De Republiek telde 7 gewesten (provincies)   
        
  • Elk gewest had een eigen bestuur:
     De Gewestelijke Staten   
     Bestond uit vertegenwoordigers uit de steden
     Nam beslissingen voor 1 gewest
      
  • In Den Haag kwam de Staten-Generaal bijeen  
     Bestond uit vertegenwoordigers van de 7 gewesten
     Nam beslissingen voor alle gewesten (oorlog etc.) 

Slide 4 - Diapositive

Slide 5 - Diapositive

De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden

  • Raadspensionaris  
     De voorzitter van de Staten-Generaal 
     Bepaalde over welke onderwerpen vergaderd moest worden

                  

  • Stadhouder 
     De opperbevelhebber van het leger en de vloot
     Vooral in oorlogstijd erg belangrijk
     Kwam altijd uit de familie Van Oranje 
Johan van Oldenbarnevelt
Maurits van Oranje

Slide 6 - Diapositive

Ruzie tussen machtige mannen in de Republiek
  • Twaalfjarig Bestand (1609-1621) 
     Wapenstilstand tussen de Republiek en Spanje
     
  • Raadspensionaris Johan van Oldenbarnevelt
     "Bezuinigen op het leger en geld investeren in de handel" 
                  
  • Stadhouder Maurits van Oranje
     "Een groot en sterk leger is altijd belangrijk, ook nu er vrede is!" 
     
  • De Staten-Generaal steunde Maurits van Oranje
     1618: Maurits van Oranje laat Van Oldenbarnevelt arresteren 
     1619: Johan van Oldenbarnevelt onthoofd wegens hoogverraad
Johan van Oldenbarnevelt
Maurits van Oranje

Slide 7 - Diapositive

Het Eerste Stadhouderloze Tijdperk (1650-1672)
  • Stadhouder Willem II van Oranje-Naussau overleed in 1650
      
  • Zoon Willem III werd 8 dagen na de dood van zijn vader geboren
      "Hebben we nog wel een stadhouder nodig? "
     
  • 1648: Vrede van Münster
     Oorlog met Spanje voorbij
     
  • "Wij gaan verder zonder stadhouder! "    ->   Raadspensionaris werd het machtigst
      
  • Engeland begon de Republiek te bedreigen

Slide 8 - Diapositive

Het Rampjaar 1672
1667:
Michiel de Ruyter versloeg de Engelsen bij Chatham  

1672:
De regering is radeloos, het volk is redeloos en het land is reddeloos 
  • De Republiek werd aangevallen door Engeland, Frankrijk en Duitsland
  • De vloot van Michiel de Ruyter was sterk, maar het landleger was zeer zwak 
  • De Hollandse Waterlinie voorkwam een Franse opmars
  • Johan de Witt (raadspensionaris) en zijn broer Cornelis De Witt vermoord

1672:
Willem III aangesteld als nieuwe stadhouder

Slide 9 - Diapositive

De Gouden Eeuw
Tijd van Regenten & Vorsten (1600 - 1700)

Slide 10 - Diapositive

1. Jullie kunnen een juiste omschrijving geven van de volgende kernbegrippen:
    * Handelskapitalisme
    * VOC (Verenigde Oost-Indische Compagnie)
    * WIC (West-Indische Compagnie                 
    * Driehoekshandel
    * Kaapvaart   
 
2. Jullie kunnen in eigen woorden uitleggen hoe de Republiek rijk werd door handel.

3. Jullie kunnen verklaren waarom de Staten-Generaal de VOC in 1602 oprichtte. 

Leerdoelen

Slide 11 - Diapositive

De Republiek als handelsland
  • De Republiek is zéér geschikt voor veeteelt:
     Melk, kaas en boter
          
  • Handel met landen aan de Oostzee:
     Melk, kaas en boter verkopen
     Graan, hout en vis inkopen
       
  • Handel met Italië, Spanje en Portugal:
     Graan, hout en vis verkopen
     Wijn, vruchten en oliën inkopen
     
  • Amsterdam als stapelmarkt van Europa

Slide 12 - Diapositive

Slide 13 - Diapositive

Slide 14 - Diapositive

Specerijen
  • Voor voedsel, parfum en medicijnen.

  • Groeit alleen in Zuidoost-Azië.

  • Door lange handelsroutes, met veel
     tussenhandel zijn specerijen
     peperduur.

Slide 15 - Diapositive

De Republiek als handelsland
  • Specerijenhandel was in handen van Portugal 
  • Om de Noordkaap of om de Zuidkaap?
  • 1596: Cornelis de Houtman komt aan in Indië
      
  • Handelaren willen de kosten en risico's verlagen: 
     Oprichting van handelscompagnieën  
     Handelskapitalisme: Geld investeren in handel om uiteindelijk winst te maken
     
  • Concurrentie tussen handelscompagnieën   ->   Lagere prijzen   ->   Lagere winsten

  • De Staten-Generaal grijpt in 1602 in: 
     "Alle handelscompagnieën moeten gaan samenwerken! "

Slide 16 - Diapositive

De Republiek als handelsland
  • 1602:
    Oprichting van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC)
    - Doel: Alleenrecht op de specerijenhandel in Azië
    - Handelsposten bouwen, oorlog voeren en handelsverdragen sluiten 
     
    - Geld investeren in de VOC   ->   Aandeel VOC   ->   Uitbetaling deel van de winst
     
  • 1621:
     Oprichting van de West-Indische Compagnie (WIC)
     - Doel: Driehoekshandel opzetten tussen Europa, West-Afrika en Amerika
     - Kaapvaart: Met toestemming van de regering andere schepen aanvallen 

Slide 17 - Diapositive

Slide 18 - Diapositive

De Republiek als handelsland
  • 1630:  Belangstelling voor de Afrikaanse slavenhandel neemt toe
     
  • 1634:  De Republiek verovert Curaçao ten koste van Spanje
                  Tussenstation voor de handel in slaven
      
       
  • 1637:  De Republiek verovert Fort El Mina in Ghana ten koste van Portugal 
                  Machtsbasis in Afrika voor de handel in slaven 

  • Slavernij nieuw?   
        
  • De Republiek verscheept zo'n 600.000 Afrikanen als slaaf naar de plantages.
     (5% van het totaal van naar schatting 12 miljoen mensen die tussen de 15e tot de 19e
      eeuw door de Europeanen als slaaf werden verhandeld 
    )  

Slide 19 - Diapositive

Slide 20 - Diapositive

De Gouden Eeuw
Tijd van Regenten & Vorsten (1600 - 1700)

Slide 21 - Diapositive

1. Jullie kunnen een juiste omschrijving geven van het volgende kernbegrip:
    * Stapelmarkt
   
2. Jullie kunnen 2 verklaringen geven waardoor Amsterdam in de 17e eeuw kon
     uitgroeien tot het centrum van de wereldhandel.  

3. Jullie kunnen in eigen woorden uitleggen hoe Amsterdamse regenten omgingen
     met hun rijkdom.

Leerdoelen

Slide 22 - Diapositive

Amsterdam in de Gouden Eeuw
  • 1587:   
     Blokkade van de haven van Antwerpen
     
  • Amsterdam als grootste stapelmarkt van Europa
     Plaats waar handelsproducten tijdelijk worden 
     opgeslagen om van daaruit verder te worden 
     verhandeld 
     
  • Handelaren uit de hele wereld gaan naar A'dam

Slide 23 - Diapositive

Immigratie
Rond 1625 was bijna 40% van de Amsterdammers afkomstig uit het buitenland!

 Waarom immigreerden zo veel mensen naar de Republiek in de 17e eeuw?
1. In het westen van de Republiek werd niet gevochten.
2. In de Republiek werd niemand vervolgd om zijn godsdienst. 
3. In de Republiek was veel werk te vinden.

Slide 24 - Diapositive

Grachtenpanden en buitenhuizen
  • Stadsbestuur laat de stad flink uitbreiden

  • Rijke kooplieden kopen panden op nabij de
     Keizersgracht, Prinsengracht en Herengracht

  • Nadeel aan het leven in de stad:
     Besmettelijke ziektes verspreidden zich snel!

  • Rijke kooplieden laten buitenhuizen bouwen



     

Slide 25 - Diapositive

De Gouden Eeuw
Tijd van Regenten & Vorsten (1600 - 1700)

Slide 26 - Diapositive

Niet iedereen was rijk

Slide 27 - Diapositive

Rijk & Arm in de Gouden Eeuw
  • Bij de burgerij hoefde maar iets te gebeuren, waardoor ze in de problemen kwamen.     
      Bijvoorbeeld: slechte oogst; stijging van de broodprijzen. 

  • Meer dan de helft van de inwoners van Amsterdam had geen vast werk en/of inkomen! 

  • In het oosten en noorden van Nederland kwam er nog veel meer armoede voor!
     Daar leefden de mensen vooral als kleine boer, voor hen leverde de handel niet zo veel op. 

Slide 28 - Diapositive

Armenzorg in de Gouden Eeuw
  • Zo'n 15% van de Amsterdamse bevolking leefde van de armenzorg.

  • Armenzorg hield in: onderdak en voedsel.
     Armenzorg werd gedaan door de Kerk, het gilde, het stadsbestuur en soms rijke burgers.

  • Bedelen, stelen en prostitutie waren verboden! 
     Wanneer er te veel bedelaars waren, werden ze naar een 'rasphuis' gestuurd. 
     Vrouwen die aan 'hoererij' deden, werden naar een 'spinhuis' gestuurd.
     

Slide 29 - Diapositive