Menopauze

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

Menopauze

Deze les ga je je verdiepen in de menopauze. 

We starten de les met een woordweb (wat weet je al) en eindigen met een woordwebb (tips en tops). Dit doen we klassikaal.  De bedoeling is dat je hierna de stof zelfstandig doorneemt  en  de bijbehordende opdrachten maakt. Tot slot ga je de casuïstiekopdracht maken.

Je hebt 40 min. de tijd om hieraan te werken.

Veel succes !

Menopauze

Waar gaan we het over hebben?

-Wat is menopauze?

-Wat is de overgang?

-Wat zijn de overgangsklachten?

-Filmpje over menopauze

-Hoe onstaat menopauze?

-Wat zijn de risico's van menopauze?

-Behandeling

-Adviezen

-Casuïstiekopdracht

-Lesevaluatie

Lesdoelen:

- De studenten kunnen aan het einde van de les beschrijven wat menopauze is.

- De studenten kunnen aan het einde van de les het verschil benoemen tussen de overgang en menopauze.

-De studenten kunnen aan het einde van de les 2 symptomen benoemen van de overgang.

- De studenten kunnen aan het einde van de les benoemen wat pre- menopauze en post- menopauze is.

- De studenten kunnen aan het einde van de les minimaal 2 risico’s van menopauze benoemen

-De studenten kunnen aan het einde van de les een behandeling bij menopauze benoemen.

Wat is menopauze ?

Menopauze is een onderdeel van het natuurlijke verouderingsproces dat begint rond de lijftijd van 45 tot 60 jaar. Het is meestal merkbaar bij vrouwen als veranderingen in de menstruatiecyclus. De laatste menstruatie wordt ook wel menopauze genoemd. 

Wat is dan de overgang?

Voor en na de menopauze is er een periode van enkele jaren waarin de hormonen een nieuw evenwicht zoeken. De eierstokken hebben vrijwel geen vruchtbare eitjes meer over, waardoor de hormonale balans van het lichaam verandert. De aanmaak van progesteron en oestrogeen neemt sterk af, terwijl de concentratie van FSH (follikelstimulerend hormoon) toeneemt. Deze periode wordt de overgang (het climacterium) genoemd: de duur ervan is voor iedere vrouw verschillend. De overgangsjaren zijn ook de levensfase waarin andere belangrijke veranderingen plaatsvinden: de kinderen worden zelfstandig, oude ouders vragen meer zorg en aandacht.  

Wat zijn overgangsklachten? 

De lichamelijke overgang wordt veroorzaakt door verandering in de productie van vrouwlijke hormonen door eierstokken, zodat daar geen eicellen meer rijpen. Vrouwen zijn in deze periode dan niet langer vruchtbaar. De periode kan gepaard gaan met lichamelijke en psychische klachten. De overgangsklachten zijn: onregelmatige bloedingen, nachtelijk transpireren, hartkloppingen, hoofdpijn, spier- en gewrichtspijn bij heupen en knieën, tintelende handen en voeten, beenkrampen, vermoeidheid bij het opstaan en stofwisselingsstoornissen.

Psychische klachten

Psychologische verschijnselen vaiëren van gejaagdheid en rusteloosheid tot humeurigheid, neerslachtigheid en vergeetachtigheid. Ook kan ten gevolge van die vergeetachtigheid en die gejaagdheid een daling in de zelfwaardering voorkomen, wat tot gevoelens van onzekerheid kan leiden. Soms denken vrouwen door de overgang dat ze nu echt oud worden. Ook kunnen ze zich minder aantrekkelijk voelen. Enkele vrouwen voelen zich zelf minder 'vrouw'. De overgang krijgt daardoor een crisisachtig karakter. Je spreekt dan van midlifecrisis.

Oorzaak menopauze

De lichamelijke overgang wordt veroorzaakt door verandering in de productie van vrouwlijke hormonen door eierstokken, zodat daar geen eicellen meer rijpen. Vrouwen zijn in deze periode dan niet langer vruchtbaar. Het tijdstip van de menopauze wordt voor een deel genetisch bepaald omdat de meeste vrouwen de menopauze doormaken rond dezelfde leeftijd als hun moeder of zussen.

Een vroege menopauze kan bovendien veroorzaakt worden door roken, eenzijdige voeding en een kinderloos leven ten gevolge van geen zwangerschappen

Wat zijn de risico's?

Door de lagere oestrogeenspiegels is er een verhoogd risico op hart- en vaatziekten. Vanaf ongeveer het 50e levensjaar hebben vrouwen veel vaker last van hart- en vaatziekten. Ook de kans op osteoporose neem toe.

Opdracht

Bij de volgende dia zie je een link, open de link en bestudeer de theorie over de overgangsjaren. 

Vervolgens maak je de quizvraag 

www.gezondheidsplein.nl

De periode na de menopauze wordt ook wel .... genoemd.

1. Menopauze
2. Pre-menopauze
3. postmenopauze
4. Perimenopauze

Behandeling menopauze

De bovengenoemde symptomen zijn van nature bij de menopauze (overgang). Wanneer de vrouw ze echter vervelend vindt, kan er een reden zijn om medicijnen te gebruiken.
Het tekort aan oestrogenen wordt dan aangevuld door: tabletten, pleisters, neusspray, implantatietabletten onder de huid, gel,  vaginale zetpillen, crème of ring 

Oestrogenen moeten gecombineerd worden met progesteron of progestageen (een stof die verwant is aan progesteron).

Bestaan er alleen opvliegers, dan kunnen deze soms worden verholpen met tabletten zonder hormonen (clonidine).

Stelling I: Menopauze is een ander woord voor de overgang
Stelling II: De laatste menstruatie word ook wel menopauze genoemd

1. Stelling I is juist en stelling II is onjuist
2. Stelling I is onjuist en stelling II is juist
3. Geen van beide zijn juist
4. Beide stellingen zijn juist

Adviezen 

*Gezonde voeding met voldoende ijzer. En voldoende beweging en nachtrust.

*Alcohol, warme dranken zoals koffie en thee, en gekruid eten kunnen soms opvliegers uitlokken.

*Draag kleding die vocht goed opneemt en waardoor vocht verdampt: bijvoorbeeld katoen, zijde of wol. Als je meerdere dunne lagen over elkaar draagt, kan je gemakkelijk iets uit doen.

 *Slaap onder katoenen lakens en (meerdere dunne) wollen dekens in plaats  

van onder een synthetisch dekbed.

Tijdsduur

Gedurende de overgangsperiode kan een vrouw last hebben van uiteenlopende overgangsklachten. Ook psychisch kan de overgang moeilijk zijn: met het einde van de vruchtbare periode wordt een tijdperk definitief afgesloten. Hierdoor kunnen vrouwen zich oud en ‘afgedankt’ voelen. Over de overgang praten, gaat dus lang niet elke vrouw gemakkelijk af. De tijdsduur van de overgang varieert sterk van vrouw tot vrouw, maar gemiddeld gezien duurt deze periode 4 tot 10 jaar.

Casuïstiek opdracht 

Mevrouw Brinkman (59) is verwezen naar de polikliniek gynaecologie wegens
postmenopauzaal bloedverlies. Zij is sinds haar 53e levensjaar in de menopauze. 

Voor dat mevrouw Brinkman in de menopauze terecht kwam had ze erg last van overgangsklachten. Dit maakte haar ook heel onzeker. Ze is werkzaam op een verzorgings te huis waar ze zich tijdens haar overgang vaak heeft ziekgemeld. Ze had voorname last van rugklachten, vermoeidheid en last van de gewrichten. Haar cyclus was korter dan normaal en soms had ze last van nachtelijk transpireren waardoor haar nachtdiensten erg zwaar vielen voor haar.
Mevrouw Brinkman was erg prikkelbaar (kort lontje). 

.

Welke adviezen zou je aan mevrouw Brinkman geven als ze nog last had van overgangsklachten? Noem er 3

Op welke risico's had mevrouw Brinkman een grote kans toen ze in de overgang zat

Wat is de definitie van postmenopauzaal bloedverlies?

Leg uit wat er met het hormonaal stelsel gebeurd bij een vrouw die in de overgang zit

Leg uit wat het verschil is tussen de overgang en menopauze?

Evaluatie

Tips en Tops !