HEG les 1 menstruatie cyclus en de menopauze

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 2

onderwerpen van dit thema

• Menstruatiecyclus en zwangerschap
  
• De overgang en overgangsklachten
  
• Schildklieraandoeningen en bijnierschorshormonen
  
• Depressieve stoornissen
  
• Psychiatrische aandoeningen
  

deze les

•  de menstruatiecyclus
• ovaria, endometrium en de hormonen
• Wat er aan de hand is bij ‘de overgang’
  

de menstruatiecyclus

• Ovaria
  
• Endometrium
  
• Hormonen
  
• Gemiddeld 28 dagen
  

3 belangrijke spelers bij de menstruatie cyclus zijn:

Ovaria

Endometrium

En de vrouwelijke hormonen

De menstruatie cyclus duurt ongeveer 28 dagen.

het endometrium is

1. de eierstok
2. het baarmoederslijmvlies
3. de baarmoeder
4. weet ik niet

In de ovaria zit een follikel (eiblaasje) wanneer het follikel barst en de eicel (ook wel ovum genoemd) vrijkomt noem je dit de ovulatie. De eicel gaat nu naar de baarmoeder waar deze zich kan innestelen.

In de hele menstruatiecyclus wordt het endometrium opgebouwd zodat een eicel zich kan innestelen maar wordt het ook weer afgebroken op het moment dat er geen eicel bevrucht is geraakt. Tijdens de menstruatie wordt de bovenste laag afgestoten, er blijft altijd een basis laag zitten voor de volgende menstruatiecyclus.

De hormonen worden in de hypothalamus en de hypofyse in de hersenen aangestuurd.

In de volgende dia zie je welke hormonen waar een rol spelen.

Kort:

FHS = zorgt voor aanmaak van oestrogeen

LH = zorgt voor aanmaak van baarmoederslijmvlies

De hypothalamus en hypofyse sturen de hormonen aan.

De eerste dag van de menstruatiecyclus is ook de eerste dag van de menstruatie.

Stap 1: Het follikel stimulerend hormoon komt vrij (FSH)

Stap 2: Oestrogeen spiegel stijgt, door de stijging komt ook het luteïniserend hormoon vrij (LH).

Stap 3: Door de stijging van het LH wordt er meer baarmoederslijmvlies aangemaakt.

Stap 4: In de tussentijd is er een eicel aan het rijpen in de ovaria

Stap 5: Zodra alle hormonen pieken (op hun hoogst zijn) gaat de follikel kapot en komt de eicel vrij (ovulatie).

Stap 6: Het follikel wordt nu het gele lichaam of corpus luteum genoemd, deze produceert de progesteron

Stap 7: Door de aanmaak van het progesteron dalen de oestrogeen, FSH en LH spiegels weer

Stap 8: Is er geen bevruchting? Dan blijft het HCG hormoon weg. Het gele lichaam veranderd nu in een wit lichaam (corpus luteum wordt corpus albicans) hierdoor daalt het progesteron.

Stap 9: Door de combinatie van lage progesteron en oestrogeen komt de menstruatiefase, het verdikte endometrium (baarmoederslijmvlies) wordt weer afgestoten en het proces begint weer opnieuw bij stap 1.

0

https://www.youtube.com/watch?v=cBIlQ3WyrHM&t=56s

vanaf 1:53 tot 3:33 minuten

hoe noem je de periode van een man na het 40ste levensjaar

1. midlifecrisis
2. menopauze
3. andropauze
4. weet ik niet

hoe noem je de periode van vrouwen na het 40ste levensjaar waarbij de menstruatie onregelmatig wordt?

1. menopauze
2. climacterium
3. andropauze
4. weet ik niet

vanaf 40ste levensjaar

Hormoonspiegels dalen

Vrouwen

• Daling oestrogeen
  
• Menstruatie wordt onregelmatig: climacterium
  
• Periode na laatste menstruatie: menopauze
  
• botontkalking
  

Mannen

• Daling testosteron
  

Vanaf 40ste jaar veranderd hormoon huishouding:

Menstruatie cyclus wordt onregelmatig: climacterium

Menstruatie blijft helemaal uit: menopauze

Daling oestrogeen spiegel omdat eierstokken minder gaan werken

Kenmerken:

Opvliegers : aanvallen van transpireren en warmtesensaties. Het transpireren vindt voornamelijk ’s nachts plaats.

Achteruitgang van het slijmvlies van het geslachtsorgaan. Dit kan gepaard gaan met afscheiding (fluor), jeuk, vaginaal bloedverlies en pijn bij de geslachtsgemeenschap door een droog slijmvlies.

Door een oestrogeentekort kan verder botontkalking (osteoporose ) ontstaan met het gevaar van botbreuken.

Soms treden ook urine-incontinentie en veranderingen van de huid en de borsten op.

Belangrijkste behandeling is reguleren van menstruatie cyclus

Belangrijk bij de behandeling van overgangsklachten is de regulering van de menstruele cyclus. Bij vrouwen die nog menstrueren kan dat bijvoorbeeld gebeuren met een sub-50-pil.

Is menstruele periode voorbij dan alleen oestrogenen toedienen

Oestrogene stoffen zijn stoffen die chemisch gezien en/of wat werking betreft, lijken op de natuurlijke oestrogenen.

Vanaf 40 jaar

De eerste tekenen van de penopauze kunnen zich al voordoen rond de 40 jaar. Deze “mannelijke overgang” noemen we ook wel andropauze. Van vrouwen weten we allemaal wel dat ze te maken krijgen met hormonale veranderingen. Veel minder bekend is dat mannen dit ook meemaken.

Het mannelijk geslachtshormoon testosteron wordt voor 95% geproduceerd in onze testikels, en wordt via het bloed door het lichaam vervoerd. Testosteron heeft invloed op onze hersenen, botten, bloed, spieren, libido, erectiekracht en immuunsysteem en speelt dus een belangrijke rol bij het goed functioneren van ons lichaam. Omdat testosteron op veel organen invloed heeft, komen er vaak meerdere klachten tegelijk voor.

Symptomen: verminderd libido

Verminderde energie, lusteloosheid en minder initiatief

Verminderd algemeen welbevinden

Depressieve klachten en stemmingswisselingen

Slaapstoornissen

Bloedarmoede

Botontkalking of osteoporose

vragen?

maak opdracht 1 van hormoon en geest

voorbereiden volgende les:

farmaceutische patiëntenzorg

hoofdstuk 22.1