PSA 4.3 H6 - Depressie

• Orthopedagogiek
• MBO
• Studiejaar 1

Lesweek 2 - Depressie

Vanuit levensverhalen: veel studenten zijn bekend met depressie bij zichzelf of in nabije omgeving, wil iemand hier iets over delen?

Depressie

Iedereen voelt zich wel eens..

Lusteloos, neerslachtig of in de put! Vaak gaat het hierbij om gevoelens die enkele uren of dagen duren. 

En kunnen hele normale gevoelens zijn, passend bij tegenvallers of problemen in het leven, die iedereen heeft.

Verschijnselen van een gedepremeerde stemming:

- de stemming is neerslachtig

- de persoon is wel in staat om tot actie te komen, maar doet dit niet

- de persoon kan wel genieten als een ander iets leuks organiseert

- iemand zoekt wel hulp voor zaken die hem zeer beangstigen

- de persoon wil graag praten & klagen en is ook blij met warm contact

- vaak lichamelijke klachten die verontrusten

- de persoon verzorgt zichzelf redelijk (niet verslonzen)

 Echter..

als deze gevoelens tenminste gedurende een paar weken het grootste deel van de dag bestaan en men zich niet meer over de somberheid heen kan zetten, dan spreken we over een depressie!

Depressie komt veel voor. 10% van de mannen en 20% van de vrouwen zullen in hun leven een depressie doormaken. Zowel jonge als oude mensen. 

Sommige families een grotere kwetsbaarheid. 

Welke verschijnselen zag je in het filmpje 'de zwarte hond'?

Verschijnselen depressie;

• Stemming is somber, mat of juist prikkelbaar
  
• Interesseverlies, geen plezier beleven, lusteloosheid
  
• Aandacht- en concentratiestoornissen
  
• Vermoeidheid, slecht slapen
  (of juist heel veel slapen)
• Weinig eetlust, moeizame ontlasting
• Onzeker voelen, twijfelzucht
  
• Psychotische kenmerken kunnen voorkomen (vooral schuldwanen)
  
• Doodsgedachten en doodswensen
  
• Schaamte
  
• Gevoelens van waardeloosheid of overmatig schuldgevoel
• Angsten over niet bestaande ernstige ziekten, armoede of begaande zonden.

Depressie met psychotische kenmerken

In de meeste gevallen is er bij psychotische depressies sprake van wanen. De toetsing van de werkelijkheid is gestoord. 

Voorbeelden van wanen:

• Straf:   gestraft worden vanwege het begaan van een morele zonde of persoonlijke ontoereikendheid 
• Nihilisme: persoonlijke neergang of ondergang van de wereld 
• Schuld: zich bijvoorbeeld verantwoordelijk voelen voor de ziekte van een geliefde 
• Somatisch: sommige mensen voelen niets meer en denken al dood te zijn waarbij ze ervan overtuigd zijn dat bepaalde delen van hun lichaam zijn afgestorven, weggerot of verwijderd. Deze lichaamsdelen staan meestal in relatie tot het gevoel, zoals het hart, de hersenen of de ingewanden 
• Dood: deze mensen zijn van mening dat ze al dood maar nog niet begraven zijn en vinden dat ze niet behandeld hoeven te worden omdat ze immers al overleden zijn 
• Falen Het zich minder voelen 
• Armoede: bijvoorbeeld het idee hebben bankroet te zijn 

Welke lichamelijke verschijnselen kunnen horen bij een depressie?

Depressie

- Mensen met een depressie kunnen zo door de verschijnselen worden beheerst dat ze er als het ware door gevangen worden!

- Energie om hulp te zoeken ontbreekt, en zijn vaak niet in staat goedbedoelde adviezen van omgeving op te volgen

- Mensen met een depressie kunnen in een isolement terecht komen (last omgeving)

- Is vaak een belangrijke oorzaak voor suïcide -> herkenning en behandeling van de depressie is van levensbelang!

- Bij kinderen/jongeren uit zich het vaak in gedrags- en leerproblemen

- Ernstige vormen van depressie komen het vaakst voor bij mensen van middelbare leeftijd

- Bij ouderen kunnen geheugenproblemen op de voorgrond staan en wordt een depressie soms verward met dementie

Verloop van een depressie

Oorzaken zijn vaak een combi van factoren:

- Biologische factoren

- Psychische oorzaken

- Sociale oorzaken

Wie kan er wat voorbeelden noemen?

Behandeling van depressie

Behoort tot de goed behandelbare psychiatrische ziekten - verreweg het grootste deel van de behandelingen bij depressies heeft een gunstig effect! 

Bij lichte depressie -> voorlichting, begeleiding door bijvoorbeeld POH of Huisarts. 

Als een depressieve stoornis na ong. 3 maanden op die manier niet verbeterd is intensievere behandeling aangewezen. 

Medicatie

Antidepressiva ontlenen hun naam aan de belangrijkste werking: het tegengaan van de depressie. Er zijn veel verschillende soorten + ook verschillende bijwerkingen. 

Antidepressiva leidt bij meer dan de helft van de depressieve patiënten tot een aanzienlijke vermindering van verschijnselen

Therapievormen o.a.

- Psychotherapie (door psycholoog of psychiater)

- Cognitieve gedragstherapie

- Running therapie

- Lichttherapie

- Electroconvulsietherapie