8.2 Energie in Ecosystemen

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

H8 Kenmerken van ecosystemen

Wat staat je te wachten?

8.1 Populatiedynamiek in Ecosystemen

Je leert een aantal factoren die bepalend zijn voor de grootte van een populatie: 

1. Voedsel en voedselrelaties 

2. Populatiedynamiek 

3. Verstoringen

Draagkracht

De draagkracht is de maximale populatiegrootte waarvoor in een gebied voldoende voedsel, schuil- en nestplaatsen zijn. 

Beperkende factoren remmen de populatiegroei waardoor deze onder de draagkracht blijft, zoals concurrentie van andere soorten, predatie, onvoldoende voedsel, ziektes en andere oorzaken van sterfte. 

Hoe groot is de draagkracht voor schapen?

1. 1500 schapen
2. 15 000 schapen
3. 150 000 schapen
4. 1 500 000 schapen

Draagkracht

Waardoor leidt overschrijding van draagkracht meestal tot een lagere draagkracht in het gebied?

1. de dieren zijn dood
2. voedselbronnen zijn uitgeput
3. het systeem schiet door

8.2 Energie in ecosystemen

8.2 Energie in Ecosystemen

Je leert hoe energie door een ecossysteem heen stroomt

1. Autotroof & heterotroof
2. Energiestroomschema
3. Piramide van productiviteit
4. Bruto Primaire Productie & Netto Primaire Productie
5. Eutrofiëring & algenbloei

Productie

Planten leggen door fotosynthese energie uit zonlicht vast in chemische energie (energierijke organische stof) 

= Bruto productie (BP)

Planten gebruiken gevormde organische stof voor:

- Eigen brandstof: dissimilatie (D)

- Bouwstof: aanmaak van weefsel voor groei/ontwikkeling 

= Netto productie (NP)

BPP en NPP

Alle producenten in een ecosysteem:

Bruto primaire productie (BPP): De totale hoeveelheid energie die alle producenten vastleggen in hun organische stoffen (bijv. glucose).

Netto primaire productie (NPP): De hoeveelheid energie die alle producenten vastleggen in hun organische stoffen minus de energie die ze zelf gebruiken (via dissimilatie) voor levensprocessen. BPP – dissimilatie = NPP

Voedselconversie: Het omzetten van organische stoffen van het ene organisme naar het andere

Energiestroomschema

Trofische 

Piramide vormen

Biomassa

Piramide van biomassa

• Deze piramide heeft altijd een piramidevorm
• In een voedselketen wordt de biomassa in elke volgende schakel kleiner

Biomassa is:

1. Gewicht van een organisme
2. Gewicht van een organisme minus water
3. Gewicht organisme minus water en mineralen
4. Gewicht organisme minus water mineralen en anorganische stoffen

Trofische 

Piramide vormen

Verlies van energie

Bij een piramide van energie en biomassa zie je dat bij elke schakel omhoog er energie verloren gaat. Dit komt door de volgende processen:

- Dissimilatie: Elk trofisch niveau gebruikt organische stoffen voor de eigen dissimilatie, deze energie wordt verbruikt. 

- Niet alles wordt gegeten: Niet elk organisme uit een trofisch niveau wordt gegeten door het volgende trofisch niveau (deze gaan dood en naar reducenten) 

- Niet alles is verteerbaar: Organismen bestaan deels uit onverteerbare delen (deze onverteerbare resten gaan naar reducenten of fossiliseren)

- Organisch afval: Organismen scheiden organisch afval uit, bijv. uitwerpselen, afgevallen bladeren, huid, haar en veren, deze gaan naar de reducenten. 

Voedselweb

Wie zijn de:

Producenten?

Reducenten?

Detrituseters?

Consument van de 2e orde?

Onderdeel van maaibeheer is dat er besloten wordt wat er met het maaisel gebeurt.
Geef een ecologisch voordeel als er besloten wordt om na het maaien het maaisel te laten liggen in het natuurgebied.

Kringlopen

Huiswerk

Maak een waarnemingstabel voor de resultaten van het PO Groentekweek!

Opdracht 3 t/m 10 van 8.2