4H thema 6 BS 2

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Het oog

Havo 4

Thema 6

Basisstof 2

Vandaag 

Leerdoel:

• Je kunt delen van het oog beschrijven en hun functie toelichten
• Je kunt beeldvorming door ooglezen beschrijven en de pupilreflex toelichten

Programma:

1. Bespreken opdr. 2 en 4
2. Uitleg met vragen:

- hoe reguleert de iris de hoeveelheid licht?

- hoe nemen we het licht waar? --> van netvlies tot visuele schors

   3. Zelf werken

Bouw oog (87C)

12. harde oogrok met 1. oogspier

2. bindvlies wat op harde oogrok ligt (oogwit)

5. hoornvlies

13. vaatvlies

6. iris met 4. pupil

8. straalvormig lichaam (= 9 + 7)

9. accomodatiespier

7. lensbandjes  met 10. lens

11. glasachtig lichaam

14. netvlies met 15. blinde vlek en daarachter 16. oogzenuw

Binas 87C

Wat is nummer 1?

1. Blindevlek
2. Gele vlek
3. Pupil
4. Zenuwvlek

Welke reflex treed op als je het hoornvlies prikkelt?

1. Pupilreflex
2. Oogzenuwreflex
3. Ooglidreflex
4. Huilreflex

Albino= pigment afwijking --> Waardoor is de iris van een albino rood?

Bij veel licht is de pupil ...?

1. Groot
2. Klein
3. Licht heeft geen invloed op pupil

Pupilreflex

Via welk deel van het centrale zenuwstelsel verloopt de reflexboog van de pupilreflex?

1. Kleine hersenen
2. Hersenschors
3. Hersenstam
4. Ruggenmerg

Accommoderen

Waarvoor heb je een plattere lens nodig? Zijn de spieren van het straalvormig lichaam bij een platte lens aangespannen of ontspannen?

1. ver weg kijken aangespannen
2. ver weg kijken ontspannen
3. dichtbij kijken aangespannen
4. dichtbij kijken ontspannen

Scherpstellen: Accommoderen

Een platte lens breekt het licht minder --> voor beelden ver weg

Een bolle lens breekt het licht veel --> voor beelden dichtbij

Accommoderen vs. regulatie pupil

Accommoderen: kringspier (straalvormig lichaam) met lensbandjes (geen spierweefsel)

--> aangespannen: bolle lens

--> ontspannen: platte lens

Regulatie pupil: kringspier en straalsgewijs lopende spieren

--> kringspieren aangespannen: kleine pupil

--> straalsgewijs lopende spieren aangespannen: grote pupil

Oogafwijkingen

Bijziendheid

Wel goed zicht bij voorwerpen dichtbij

Van veraf zie je niet goed meer

Oorzaken:

- oogbol te lang

- lens en hoornvlies breken het licht te veel

Corrigeren met negatieve lens

Oogafwijkingen

Verziendheid

Wel goed zicht bij voorwerpen veraf

Moeite met voorwerpen dichtbij

Oorzaken:

- oogbol te kort

- lens te plat, bijv. door verstarring straalvormig lichaam

Corrigeren met positieve lens

Kan ontstaan door ouderdom

iemand die bijziend is

1. heeft een bril met positieve lenzen nodig
2. moet minder telefoon/tablet gebruiken
3. heeft een bril met negatieve lenzen nodig
4. moet vaker veraf kijken

Zelf werken

Lezen:

BS 2 t/m 'oogafwijkingen' (blz. 70 t/m 76)

Maken:

BS 2 opdr. 7 t/m 15

Kun je:

• delen van het oog beschrijven en hun functie toelichten?
• de beeldvorming door ooglenzen beschrijven en de pupilreflex toelichten?

Het oog

Havo 4

Thema 6

Basisstof 2

Vandaag 

Leerdoel:

• Je kunt de bouw en werking van het netvlies beschrijven en toelichten hoe je diepte kunt zien

Programma:

1. Bespreken opdr. 9b, 10a, 11 en 14
2. Uitleg met vragen:

- hoe nemen we het licht waar? --> van netvlies tot visuele schors

   3. Zelf werken

Door welke onderdelen komt licht voordat het op het netvlies valt? (in goede volgorde)

1. Lens, pupil, glasachtig lichaam, hoornvlies
2. Hoornvlies, pupil, glasachtig lichaam, lens
3. Hoornvlies, pupil, lens, glasachtig lichaam
4. Pupil, lens, hoornvlies, glasachtig lichaam

Als je heel veel op je telefoon kijkt kan je ... worden. Je lens is dan te ...

1. Bijziend, plat
2. Bijziend, bol
3. Verziend, plat
4. Verziend, bol

Waarom hebben we in elk oog een blinde vlek?

1. Evolutionair handig om een partner beter te zien
2. Evolutionair handig om niet alle informatie binnen te krijgen
3. Hier kunnen geen zintuigcellen zitten omdat zenuwcellen en bloedvaten hier het oog verlaten
4. Foutje in de evolutie, vette pech, wij zijn ook niet perfect

Netvlies

Veel zintuigcellen: 

• Kegeltjes: kleur 
• Staafjes: contrasten (zwart-wit)
  

Licht valt op pigment laag waar de zintuigcellen tegenaan liggen.

• Elektrische impulsen gaan naar de hersenen via de oogzenuw 
• Blinde vlek: geen zintuigcellen (zenuw verlaat oogkas)
• Gele vlek: heel veel kegeltjes 

Bouw van het netvlies

Kleurenblindheid

Stereoscopie

• De impulsen  via  oogzenuw naar  gezichtscentrum in de hersenen . 
• De oogzenuwen kruisen elkaar midden in de hersenen: optisch chiasma. 
• De informatie van rechterkant gezichtsveld gaat naar linkergezichtscentrum 
• Omdat je 2 ogen hebt krijgen je hersenen 2 verschillende beelden binnen --> verschil tussen de beelden --> diepte te zien
• Je hebt dus 2 ogen nodig om goed diepte te kunnen inschatten

Diepte zien

Met de Gele vlek kun je vooral.....

1. Kleuren zien
2. In het donker goed zien
3. Contrasten (zwart/wit) zien
4. In het licht slecht zien

Kunnen mensen met één oog net zo goed diepte inschatten als mensen met twee ogen?

1. Ja
2. Nee
3. Dit is niet afhankelijk van het aantal ogen

Zelf werken

Lezen:

BS 2 (blz. 78 t/m 80)

Maken:

BS 2 opdr. 19 t/m 21

Kun je:

• de bouw en werking van het netvlies beschrijven en toelichten hoe je diepte kunt zien?

Heb je nog vragen?