H4 ckv innovatie

• Culturele en kunstzinnige vorming
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Aan het einde van deze les...

- kan ik uitleggen wat de functie van de glas in lood ramen tijdens de Gotiek was.

-kan ik vertellen op welke manier  kunstenaars   de geschiedenis als inspiratie gebruiken.

-kan ik een voorbeeld geven van een traditionele verwerking en een 'eigenwijze' verwerking.

- kan ik vertellen op welke manier een kunstwerk uit het verleden op een innovatieve manier heruitgevonden wordt.

De oudste nog complete ramen ter wereld uit de 11e eeuw bevinden zich in de Dom van Augsburg en stellen een drietal Bijbelse figuren voor : Hosea, David en Daniël.

Roosvenster 

Een essentieel kenmerk van gotische architectuur is de drang de hoogte in te willen bouwen. Ook de behoefte om veel licht naar binnen te halen is kenmerkend. De vensters van gotische kathedralen werden daarom groter en hoger dan die van haar voorganger in de architectuur, de romaanse bouwkunst.

Men bouwde tijdens de Gotiek Pro Deo, dat wil zeggen ter ere van God. De namen van gotische architecten zijn daarom zelden bekend gebleven.

Goddelijk licht in de kathedraal

Gelovigen krijgen een bijna goddelijke ervaring in de kathedraal door de architectuur + het licht.

Licht als mystieke ervaring, was een idee dat in de tijd van de Gotiek veel voorkwam. Het had te maken met ideeën uit de theologie over schoonheid. Hierover werd door verschillende scholastici geschreven. De gedachte hield het volgende in: Elk wezen is een klein licht dat de geest verlicht. Uiteindelijk, wanneer het licht steeds puurder wordt ( door hoger in de

hiërarchie te stijgen - dat kon men bereiken door Gods woord te volgen ) komt men steeds dichter bij het meest pure licht, en dat is God. 

De glas in lood ramen illustreerden deze opvatting. Wanneer men naar een glas in lood raam keek, was men zich bewust van een onzichtbare bron ( de zon = God) die door het raam scheen, het verlichtte en het daardoor betekenis gaf. 

De afbeeldingen die er op de glas in lood ramen te zien waren, waren ook weer bedoeld om de gelovigen kennis over

de bijbel aan te reiken.

Wat is de functie van een glas in lood raam in een gotische kathedraal?

Traditie als inspiratie, lees blz 72

Lees blz 72 uit het handboek

https:

Welke overeenkomsten zie je in het werk van Delvoye en de Gotiek?

1. de glas in lood ramen
2. dunne stalen lijnen
3. veel details, dunne lijnen
4. vormen worden organisch, details, dun, glas in lood ramen

Welke verwijzing vind jij sterker in het werk van Delvoye: Nine Muses?

1. Naar het vanitas stilleven door het skelet. De eindigheid van het leven.
2. Naar de gotiek door de glas in lood ramen: het eeuwige leven na de dood.
3. Voor mij zijn de 2 verwijzingen even sterk. Zowel de vergankelijkheid van het leven als het leven na de dood zijn even sterk zichtbaar.
4. Ik begrijp de vraag niet en heb meer uitleg nodig.

Opdracht 6

Ga naar de website van Wim Delvoye, klik op 'Gothic works' en vervolgens op 'Nine Muses'. 

Je ziet verschillende glas-in-loodramen. Kies 1 raam uit en geef 2 redenen waarom deze beelden in strijd zijn met de regels en voorschriften van het christendom in de middeleeuwen.

Opdracht in de les + huiswerk

• Groepsopdracht: tussen 3 en 6 ll'n.
• Ontwerp 2 glas-in-lood-ramen per persoon. 
• Je glas-in-lood-raam heeft een modern thema als onderwerp. Of een kunstwerk uit het boek
• Dit thema moet terug te zien zijn in alle ramen van alle groepsleden.
• Teken de ramen op afzonderlijke vellen. Denk eraan dat alle lijnen met elkaar verbonden zijn. 
• Vrijdag in de les: Knip vervolgens de ramen uit en plak er gekleurd papier achter. Zorg dat de ramen 1 geheel   vormen.

Exit ticket:
- ik kan uitleggen wat de functie van de glas in lood ramen tijdens de Gotiek was.
-ik kan vertellen op welke manier kunstenaars de geschiedenis als inspiratie gebruiken.
-ik kan een voorbeeld geven van een traditionele verwerking en een 'eigenwijze' verwerking.
- ik kan vertellen op welke manier een kunstwerk uit het verleden op een innovatieve manier her uitgevonden wordt.

1. Ik kan antwoord geven op alle 4 de leerdoelen.
2. Ik kan antwoord geven op alle 3 de leerdoelen.
3. Ik kan antwoord geven op alle 2 de leerdoelen.
4. Ik kan antwoord geven op 1 leerdoel.