Utrecht Drogredenen

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Welke drogredenen ken je?

Drogreden

Een drogreden is een onjuist standpunt of argument. Het lijkt in eerste instantie aannemelijk maar als je er goed over nadenkt klopt het niet. Op jouw examen kun je vragen over drogredenen tegenkomen. 

Je krijgt hier veel punten voor! 

Drogredenen

1. Onjuiste oorzaak-gevolg
   
2. Onjuist beroep op kenmerk of eigenschap
   
3. Overdrijven voor- en nadelen
   
4. Vals dilemma
   
5. Overhaaste generalisatie
   
6. Verkeerde vergelijking
   
7. Onjuist beroep op autoriteit
   

8. Persoonlijke aanval
9. Ontduiken van de bewijslast
10. Cirkelredenering
11.Vertekenen van het standpunt

12. Bespelen van het publiek

1. Onjuiste oorzaak-gevolgrelatie

Het genoemde gevolg kan andere oorzaken hebben.

Logisch dat hij is ontslagen; hij zat immers altijd op zijn mobiel.

2. Onjuist beroep op een kenmerk of eigenschap

Een bepaald kenmerk wordt genoemd, terwijl andere kenmerken niet genoemd worden. 

Van Dam is een goede leraar, want hij kan goed met pubers opschieten.

Conclusie op basis van één eigenschap.
 

3. Overdrijven voor- en nadelen

Een handeling wordt aangeraden, door voordelige gevolgen te noemen / ... afgeraden door nadelige gevolgen te noemen.

Je moet gaan hardlopen want dan word je fitter, populair onder je vrienden en ga je beter op school presteren.

4. Vals dilemma

Er worden twee mogelijkheden genoemd, terwijl er meer zijn.

Je moet op de SP stemmen, tenzij je een rechtse regering wilt.

Sinds ik mijn autogordels omdoe, veroorzaak ik een stuk minder ongelukken

1. Onjuiste oorzaak-gevolgrelatie
2. Overdrijven voor- en nadelen
3. Onjuist beroep op een kenmerk of eigenschap
4. Vals dilemma

5. Overhaaste generalisatie

Overhaaste generalisatie.

Zuid-Europeanen hebben geen respect voor dieren. In Spanje houden ze immers nog altijd stierengevechten. 

De hele groep, want één voorbeeld (algemeen, want voorbeeld).

6. Verkeerde vergelijking

Je vergelijkt ten onrechte twee zaken met elkaar.

Volgens de NS hoeft in de sprinter geen wc te zitten. In de bus zitten ze toch ook niet.

7. Onjuist beroep op autoriteit

• De autoriteit is onbetrouwbaar.
• Hij/zij is geen autoriteit op het betreffende gebied.

De Olympische Spelen kunnen beter niet Tokyo gehouden worden, want dat vinden premier Rutte en Najib Amhali.

Standpunt, want autoriteit zegt het.

8. Persoonlijke aanval

De persoon wordt aangevallen in plaats van het standpunt (onder de gordel): dom, onbetrouwbaar, lelijk enz.

Geert Wilders: 'Doe eens normaal, man!'

Wat weet jij nu van gezondheid? Je weegt zelf 105 kilo!

Ik wil graag met mijn handen eten. In de natuur eet men toch ook niet met mes en vork?

1. Onjuist beroep op een kenmerk of eigenschap
2. Verkeerde vergelijking
3. Onjuist oorzaak-gevolgrelatie
4. Overhaaste generalisatie

9. Ontduiken van de bewijslast

• Ik hoef hier geen reden voor te geven, geef jij zelf maar een  reden waarom ik dat zou moeten doen.

• Leraar:'Bewijs jij maar dat je het werkstuk niet gekopieerd hebt!'

10. Cirkelredenering

Een standpunt wordt ondersteund door het herhalen van hetzelfde standpunt.

Standpunt, want standpunt.

11. Vertekenen van standpunt

De andere partij wordt woorden in de mond gelegd.
'Ik heb geen zin in een film.' 'Oh, je zit liever de hele avond op de bank.'

'Doe effe normaal, man!' Rutte beweerde dat Wilders de Turkse president Erdogan een aap had genoemd. Dat was niet wat Wilders had gezegd. 

12. Bespelen van het publiek

De spreker doet een beroep op de emoties van de luisteraar; het wordt moeilijk om ertegenin te gaan.

Je bent toch niet goed bij je hoofd als je daar wilt wonen!

Iedereen snapt dat dit het beste besluit is.

1. Onjuist beroep op autoriteit
2. Ontduiken van de bewijslast
3. Bespelen van het publiek
4. Overhaaste generalisatie

1. Ontduiken van de bewijslast
2. Cirkelredenering
3. Overhaaste generalisatie
4. Onjuist beroep op autoriteit

Marcel Proust en Gerard Reve behoren tot de top 10 van Europese Schrijvers. Zie je nu wel dat homoseksuelen veel artistieker zijn dan hetero's?

1. vals dilemma
2. overhaaste generalisatie
3. het voorbeeldschema
4. het vergelijkingsschema

Welke drogreden vind je het lastigst?

Voor wiskunde heb je talent nodig, want je kunt nog zoveel oefenen, bijles nemen enz.,
uiteindelijk moet je het in je hebben.

1. onjuiste oorzaak-gevolgrelatie
2. cirkelredenering
3. overhaaste generalisatie
4. ontduiken bewijslast

Iedereen weet dat alle literaire prijzen onderling verdeeld worden onder de schrijvers die
ook jurylid zijn.

1. ontduiken van bewijslast
2. vertekenen van standpunt
3. cirkelredenering
4. bespelen van het publiek

Als jij sympathiseert met dierenactivisten die 's nachts nertsboerderijen overvallen, ben je in wezen tegen alles wat we als beschaafde samenleving hebben opgebouwd.

1. onjuiste oorzaak-gevolgrelatie
2. vertekenen van standpunt
3. overdrijven van voor-/nadelen
4. vals dilemma

Hij kan wel zoveel beweren over de multiculturele samenleving; hij laat zijn dochters wel een hoofddoek dragen.

1. vertekenen van standpunt
2. cirkelredenering
3. ontduiken van bewijslast
4. persoonlijke aanval

Die griepprik is natuurlijk volslagen onnodig. Laat ze eerst maar eens bewijzen dat hij echt op grote schaal werkt.

1. ontduiken van bewijslast
2. het oorzaak-gevolgschema
3. bespelen van het publiek
4. het kenmerk- of eigenschapsschema

Jij wilt gewoon de stemming van het kerstdiner verpesten door te zeggen dat je het liefst vegetarisch eet.

1. ontduiken bewijslast
2. vertekenen van standpunt
3. cirkelredenering
4. bespelen van publiek

Volkswagen heeft met behulp van sjoemel-software de waarden van de CO2-uitstoot te gunstig voorgesteld. Zie je nu wel dat autofabrikanten ordinaire bedriegers zijn.

1. het voorbeeldschema
2. overhaaste generalisatie
3. het vergelijkingsschema
4. persoonlijke aanval

Je zegt nu wel dat je tegen geweld bent, maar als je wordt overvallen en je hebt een vuurwapen bij je, schiet je dan je aanvaller neer of laat je je beroven?

1. overdrijven van voor-/nadelen
2. vals dilemma
3. persoonlijke aanval
4. het voorbeeldschema

Natuurlijk kun je beter vegetariër zijn. Maarten 't Hart is het ook niet voor niets en die is behalve schrijver ook nog bioloog.

1. onjuist beroep op autoriteit
2. het vergelijkingsschema
3. cirkelredenering
4. vertekenen van standpunt

Ik vind dat je die beugel moet nemen. Als je volwassen bent en dan glimlacht, zullen ze om je vechten.

1. vals dilemma
2. het vergelijkingsschema
3. het voorbeeldschema
4. overdrijven van voor-/nadelen

Het huwelijk is een verouderd instituut. Het stamt uit de tijd van publieke onthoofdingen en slavernij. Ook die hebben we al lang afgeschaft.

1. het vergelijkingsschema
2. vertekenen van standpunt
3. ontduiken van bewijslast
4. cirkelredenering

Ajoub wordt een groot schrijver, want hij heeft veel gelezen en bovendien Nederlands gestudeerd.

1. vals dilemma
2. het voorbeeldschema
3. het oorzaak-gevolgschema
4. vertekenen van standpunt

Bij hen thuis gaan ze er prat op dat ze zo weinig televisie kijken. Ze zullen zich wel ver boven anderen verheven voelen.

1. cirkelredenering
2. het kenmerk- of eigenschapsschema
3. bespelen van het publiek
4. ontduiken van bewijslast

Geen enkel weldenkend mens zal de volgende week een reis naar Londen ondernemen.

1. het oorzaak-gevolgschema
2. persoonlijke aanval
3. bespelen van het publiek
4. het voorbeeldschema

"De minister denkt dat kinderen slimmer worden als je de lat lekker hoog legt. Wat een onzin! Als leerkracht heb je de taak om kinderen te ontwikkelen, ook als het niet zulke heel slimme kinderen zijn. Je kunt een bloem niet laten bloeien door aan de knop te trekken. Dan gaat hij stuk en heb je niets."

Noor Hartsuijker, de Volkskrant, 6 oktober 2011

1. cirkelredenering
2. overhaaste generalisatie
3. onjuist beroep op een kenmerk of eigenschap
4. verkeerde vergelijking

Hier kun je de opdrachten maken