Thema 2 Organen en cellen B1 B2 B3 B4

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 1

Thema 2: Organen en cellen

Herhalings-LessonUp. Log in en doe al je andere apps weg.

Torso

= Je romp + je hoofd

-> Je bovenlichaam zonder je ledematen (armen en benen)

Welke organen weet je?

Organen

Orgaan  = een deel van een organisme (levend wezen) met een bepaalde taak.

Bijvoorbeeld: huid, hart, maag, etc. 

Orgaanstelsel

= Een groep organen die samen een taak uitvoeren.

Orgaanstelsels

Bloedvatenstelsel

Dit orgaanstelsel bevat je hart en alle bloedvaten.

Functie: Bloed door je lichaam vervoeren.

Verteringsstelsel

o.a. maag, dunne darm en dikke darm

Ademhalingsstelsel

Dit orgaanstelsel bevat alle organen die nodig zijn om adem te kunnen halen.

Functie: Ademhalen (zuurstof binnenkrijgen en koolstofdioxide afgeven)

Het bloedvatenstelsel is voor...

1. Vervoer van stoffen zoals zuurstof.
2. Het warm houden van je lichaam.
3. Dichtmaken van een wondje.
4. Stevigheid en transport.

Wat doet het ademhalingsstelsel

1. Zuurstof opnemen
2. Koolstof uitscheiden
3. Zuurstof opnemen en koolstof uitscheiden
4. Ademhalen

Wat hoort er bij het bloedvatenstelsel?

1. De maag
2. Het hart
3. De longen
4. De schedel

Bij het ademhalingsstelsel hoort niet:

1. longen
2. luchtpijp
3. mondholte
4. hart

Wat is het verteringsstelsel?

1. Organen die samenwerken om eten af te breken
2. Organen die samenwerken om te kunnen bewegen
3. Organen die samenwerken tegen ziekteverwekkers
4. Organen die helpen met ademen

Wat hoort er bij het verteringsstelsel?

1. de maag
2. het hart
3. de long
4. het dijbeen

bloedvatenstelsel

verteringsstelsel

ademhalingsstelsel

holle ader

longen

slokdarm

we gaan door met het onderwerp planten

Net als mensen hebben ook planten organen en orgaanstelsels. Denk aan wortels, stengels en bladeren. 

Wortels

Alle wortels van een plant samen noemen we het wortelstelsel.

Functies van wortelstelsels

Het wortelstelsel kan drie taken hebben:

1. Water en voedingsstoffen opnemen uit de bodem
2. De plant stevig vastzetten in de grond
3. Reservestoffen opslaan

Stengels

Stengels en bladeren zijn met elkaar verbonden door de stengels. De stengels hebben twee functies:

1. Transport (vervoer) van stoffen
2. Stevigheid geven aan de plant 
   (door hout of door water)

Genoeg water → stevige stengels en bladeren

Te weinig water → stengels en bladeren hangen slap

Het vatenstelsel

• Water met voedingsstoffen gaat van de wortels naar de bladeren
• Voedsel (glucose) gaat van de bladeren naar de rest van de plant 

Waarom worden de stengels slap bij kruidachtige planten ?

1. Tekort aan houtstof
2. Tekort aan water en houtstof
3. Tekort aan water
4. Wortels kunnen geen mineralen vervoeren

Welke stof ligt er tussen de nerven

1. Hoofdnerf
2. Bladmoes
3. Zijnerf
4. Bladschijf

Sleep de taken naar

 de juiste plek

1. Dit orgaan is voor de voortplanting. Hier ontstaan zaden, waaruit nieuwe planten groeien.

2. Water met mineralen opzuigen en verankering in de grond

3. Hierin lopen de nerven die zorgen voor vervoer van water en stoffen. Tussen de nerven zit bladmoes, daar maakt de plant zijn eigen voedingsstoffen.

4. Dit houdt de plant overeind. Hierin lopen dunne 'buisjes' die water en stoffen naar de bladeren en bloemen vervoeren.

Cellen

Zijn de bouwstenen van een organisme. 

Cellen zijn erg klein, je kunt ze alleen zien onder een microscoop. 

Ze zijn doorzichtig. We kleuren ze om ze onder de microscoop goed te kunnen zien. 

Verschillende typen

Cellen kunnen allerlei vormen hebben zoals een bolletje of kubus. Sommige cellen hebben uitlopers.

De vorm van ieder type cel is verschillend. De vorm heeft te maken met de functie.  

Cellen van dieren

Een cel is opgebouwd uit verschillende delen. 

• Water met opgeloste delen: celplasma (cytoplasma)
• Celmembraan (dun vlies om de cel), is een beetje doorlaatbaar
• Celkern regelt alles wat er in de cel gebeurt

Cellen van planten

Net als dieren ook cytoplasma, celmembraan en een celkern. 

Extra delen:

• Grote vacuole (blaasje met vocht)
• Bladgroenkorrels (fotosynthese!)
• Celwand zorgt voor stevigheid, ligt om de cel heen

Onderdelen van cellen die bij dierlijke cellen voor kunnen komen zijn ....

1. ... celkern, celmembraan en celwand
2. .... kernplasma, celwand en cytoplasma
3. kernmembraan, celmembraan en cytoplasma
4. celmembraan, celwand en cytoplasma

Wat hebben plantaardige cellen dat dierlijke cellen niet hebben?

1. celkern
2. celwand
3. bladgroenkorrels
4. celplasma

Max bekijkt met een microscoop enkele levende cellen. Deze cellen bevatten geen bladgroenkorrels, geen kleurstofkorrels en geen zetmeelkorrels.
Kunnen dit plantaardige cellen zijn? En kunnen dit dierlijke cellen zijn?

1. Alleen dierlijke cellen
2. Alleen plantaardige cellen
3. Zowel plantaardige als dierlijke cellen
4. Geen van beide

Dit zijn cellen uit een blad, kunnen deze cellen aan fotosynthese doen?

1. Ja
2. Nee

laatste onderwerp: cellen en chromosomen

Chromosomen

In de cel van een plant en dier ligt een celkern. Hierin liggen chromosomen -> lange, dunne draden. 

Mensen hebben in iedere celkern 46 chromosomen. 

Erfelijke eigenschappen

Eigenschappen die je van je ouders krijgt noem je erfelijke eigenschappen. 

Chromosomen bestaan voor een groot deel uit DNA. DNA bevat de informatie voor je erfelijke eigenschappen. 

Celkern

Cytoplasma

bladgroenkorrel

Celmembraan

Celwand

Vacuole

Waar in een cel bevindt zich de informatie voor erfelijke eigenschappen?

1. in het cytoplasma
2. in een bladgroenkorrel
3. in de celkern
4. in de vacuole

Wat zijn chromosomen?

1. lange dunne draden in de celkern
2. stof die informatie bevat voor erfelijke eigenschappen
3. Bevatten eigenschappen
4. het zijn cellen

Bevat die kern van die huidcel de informatie voor al jouw erfelijke eigenschappen?

1. ja
2. nee

Vader met 46 chromosomen
Moeder met 46 chromosomen
Hoe krijg jij 46 chromosomen?

1. 23 van vader en 23 van moeder
2. Elke keer anders, als het er maar 46 zijn
3. 46 van moeder
4. 46 van vader

Rest van dit lesuur

Kijk al je gemaakte werk na via Teams

Daarna oefen je de microscoop onderdelen en de celonderdelen