240421 shampoo en zouten

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Planning

5 minuten intro

20 minuten titraties klassikaal + zelfstandig

18 minuten zouten, redox en zouthydraten

2 minuten afsluiting

Shampoo

Is shampoo zuur, basisch of neutraal?

1. Zuur
2. Basisch
3. Neutraal
4. Iets anders

Waarom is shampoo zuur?

Keratine in je haar (eiwit) bevat veel zure aminozuren 

Zoals asparaginezuur of glutaminezuur

Haar voelt minder zacht als de H⁺ van deze aminozuren valt

Dus... Wassen met een beetje zure shampoo

Leerdoelen

-Je kunt rekenen aan titraties

-Je kunt Binas tabel 45  gebruiken om de oplosbaarheid van (mengsels van zouten) te voorspellen

-Je kunt chemisch rekenen met zouthydraten

-Je kunt waarnemingen aan redoxreacties verklaren met Binas tabel 48

De pH van shampoo

In een fles shampoo zit azijnzuur. Voor een goede zuurgraad is een heel klein beetje azijnzuur voldoende. Als er 1,0 x 10^-4 M azijnzuur in shampoo zit, dan is deze zuur genoeg.

Hoe zou je de concentratie azijnzuur in shampoo kunnen bepalen door middel van een titratie?

Voorbeeld-experiment

Pipetteer 120,0 mL shampoo in een erlenmeyer

Vul buret met 0,080 M natronloog 

Beginstand: 108,00 mL

Kleuromslag bij 73,15 mL

Wat was de concentratie azijnzuur in de shampoo?

Bereken de concentratie azijnzuur in shampoo.
shampoo: 120 mL ; 0,0180 M natronloog in buret; begin 108,00; eind 73,15 mL

Uitwerking

CH₃COOH + OH^- --> CH₃COO^- + H₂O

azijnzuur : natronloog = 1 : 1

V = 34,85 mL

n = 0,03485 x 0,0180 = 0,000627 mol natronloog

0,0006273 mol azijnzuur in 120 mL

0,0006273 / 0,120 = 0,00523 M azijnzuur

 

Teken een titratiecurve (pH op y-as en mL natronloog op x-as)

Conclusie

0,00523 M azijnzuuroplossing

1,0 x 10^-4 M azijnzuur is zuur genoeg voor het haar.

Is de shampoo voor het haar aan de zure kant of juist basisch?

1. Zuur
2. Basisch
3. Helemaal goed

Bereken de pH van de 0,0180 M natronloog-oplossing

Uitwerking pH Natronloog

[OH^-] = 0,0180 M

pOH = -log[OH^-] = 1,745

let op, significantie!

pH = 14 - pOH

pH = 12,255

Nu zelf: natriumcarbonaat 

CO₃^2- + 2 H₃O⁺ --> H₂CO₃ + 2H₂O

Let op: 1:2!

Erlenmeyer, 138,0 mL natriumcarbonaat-oplossing

Buret: 0,450 M zoutzuur, begin: 120,00 mL; eind 98,25 mL

Bereken de concentratie van de natriumcarbonaat-oplossing

Bereken de pH van de zoutzuuroplossing

Bereken de concentratie van de natriumcarbonaat-oplossing
Bereken de pH van de zoutzuuroplossing

Uitwerking

V = 0,02175 L

n = 0,009788 mol zoutzuur

0,004894 mol natriumcarbonaat

0,0355 M natriumcarbonaat opl.

pH zoutzuur = 0,3468

Zouten en neerslag

Neerslagreacties volgens tabel 45.

Mg(NO₃)₂ en Na₃PO₄ in water oplossen levert een neerslagreactie op: bij één van de combinaties van ionen staat namelijk een s.

3 Mg²⁺ (aq) + 2 PO₄^3- (aq) --> Mg₃(PO₄)₂ (s)

Zoek voor deze zouten- combinaties uit of er een neerslag ontstaat bij oplossen. Geef een neerslagreactie.

koperbromide met zilverchloride

kaliumnitraat met zinksulfaat

bariumacetaat met aluminiumsulfaat

ijzerchloride met natriumhydroxide

Tips bij Redox

Een redoxreactie verloopt altijd als de oxidator boven de reductor staat (Binas 48)

Is er een zout gegeven? De metaal en niet-metaal staan los in tabel 48

Voorspel of reactie verloopt

kopersulfaat met zink

koper met zinksulfaat

lithiumhydroxide met ijzer

lithium met ijzerhydroxide

Welke reacties verlopen?

1. koper(II)sulfaat met zink
2. koper met zink(II)sulfaat
3. lithiumhydroxide met ijzer
4. lithium met ijzer(II)hydroxide

Massapercentage water bepalen bij zouthydraat

zorg dat je de massa van je bekerglas  weegt en opschrijft

Hoe bereken je de molverhouding tussen water en het zout?

Rekenen met zouthydraten

Stel, van 5,00 gram soda blijft 3,00 gram over na verwarmen. 

2,00 gram water: 2,00/18,015 = 0,111 mol

3,00 gram soda: 3,00/105,99 = 0,028 mol

molverhouding water : soda = 0,111 : 0,028

water : soda = 3,92 : 1

Na₂CO₃ ⋅ 3,92 H₂O

Aantonen carbonaten in Rennie

Bij reactie tussen carbonaten in Rennie-tablet met zoutzuur ontstaat koolstofdioxide, dat je kunt aantonen met kalkwater.

Carbonaat aantonen in Rennie

Wat gebeurt er:

CaCO₃ + 2 H⁺ --> 2 H₂CO₃ +Ca²⁺

H₂CO₃ --> H₂O + CO₂

CO₂ + Ca²⁺ + OH^- --> CaCO₃ +H₂O

Leerdoelen

-Je kunt rekenen aan titraties

-Je kunt Binas tabel 45  gebruiken om de oplosbaarheid van (mengsels van zouten) te voorspellen

-Je kunt chemisch rekenen met zouthydraten

-Je kunt waarnemingen aan redoxreacties verklaren met Binas tabel 48

Ik ben helemaal klaar voor de PO

1. Ja!!
2. Bijna...
3. Ik ga nog even aan de slag
4. Ik heb nog wat hulp nodig

Waar wil je de komende weken nog aan werken (onderwerpen, uitleg/zelfstandig)