13.5 sociale ongelijkheid ontwikkelingen

• Maatschappijwetenschappen
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4,5

13.5 Ontwikkelingen verhoudingen 

Begrippen in deze paragraaf die je moet kennen: 

-Veranderende arbeidscontracten

-Egalitair

-Globalisering/Europeanisering

-Informatisering

-Theorie van het pluralisme

-Machtselitetheorie

-Instrumentele visie

-Ontwikkelingsvisie

www.examenblad.nl

decorrespondent.nl

10:40

Keuze 1:

Volg de les, neem aantekeningen over: je hebt dan alle belangrijke begrippen overgenomen

Keuze 2:

Maak een woordweb/ samenvatting met alle begrippen die op de eerste pagina staan aangegeven

Individueel in stilte!

Keuzeprogramma 

Ontwikkelingen verhoudingen

• Nederland is een verzorgingsstaat
• Sociale wetgeving (zoals):

      - Kinderwetje van van Houten

      - Ziektewet

      - Algemene Ouderdoms Wet (AOW)

Klik op de kaart om hem te vergroten

Deze kaart laat het verschil ten opzichte van het gemiddelde inkomen in Nederland zien

Ontwikkelingen arbeidscontracten

• Steeds minder vaste contracten
• Steeds meer ZZP'ers 
• Voordelen vast contract: zekerheid op vast inkomen (hebben flexwerkers en ZZP'ers niet)
• Nederland is een egalitair land: de inkomens verschillen niet heel veel

Klik op de afbeelding om hem te vergroten

Ontwikkelingen: specifieke groepen

• Studenten: hoger onderwijs is voor veel meer jongeren uit lagere sociale milieus  weggelegd. 
• Ouderen: door de vergrijzingen zijn er meer ouderen. Vaak redelijke inkomens, goede opleidingen en politieke macht.
• Mensen met een migratieachtergrond: steeds vaker hoger opgeleid, betere banen en daardoor meer integratie.

Klik op de afbeelding om hem te vergroten

Ontwikkelingen: vrouwen en mannen

• Tot de jaren 50 waren zij "handelingsonbekwaam" en voor de wet niet gelijk aan mannen -> tegenwoordig ongelijkheid minder.
• "glazen plafond" vrouwen mogen wel kijken naar topfuncties, maar deze functies niet bekleden.
  
  

Klik op de afbeelding om hem te vergroten

Ontwikkeling: Europeanisering/globalisering

In Europa zijn steeds meer actoren met elkaar verbonden. Zo zijn er steeds minder beperkingen op gebied van

-"Lage lonen landen" ->bedrijven verplaatsen 

-Vooral laag geschoold werk: gevolgen voor de onderste laag in de westerse landen.

-"Rijk trekt armoede aan" migratie van mensen uit landen met lagere welvaartsstandaard.

Klik op de afbeelding om hem te vergroten

Ontwikkeling: informatisering

• Op digitaal vlak ontstaat er een digitale kloof: veelal ouderen en lager opgeleiden.
• Dit heeft gevolgen voor de plaats op de maatschappelijke ladder.
• Een professioneel netwerk bijhouden gaat tegenwoordig vaak online (Linked-in)

Klik op de afbeelding om hem te vergroten

Ontwikkeling: arbeid

Ontwikkeling naar een postindustriële samenleving

Steeds minder mensen werken in de industriële sector en steeds meer mensen werken in de dienstensector

->Stijging van het opleidingsniveau

Verschil in status nu vooral in opleiding

Klik op de afbeelding om hem te vergroten

Ontwikkeling: democratisering

• Koning alle macht < 1848 > macht bij het parlement.
• Rechtstreekse verkiezingen, alleen mannen die een bepaalde som aan belasting betaalden: censuskiesrecht.
• 1917: mannen kiesrecht
• 1919: ook kiesrecht voor vrouwen: algemeen kiesrecht

Klik op de afbeelding om hem te vergroten

Politieke verhoudingen

1. Pluralisme theorie:

De macht is verdeeld over verschillende groepen die allemaal aandacht van de TK kunnen vragen voor hun belang

2. Machtselite theorie:

Macht is voorbehouden aan sleutelpersonen die vaak meerdere rollen vervulen en daardoor dus veel macht hebben

Is het wenselijk dat mensen deelnemen aan de politiek?

1. Instrumentele visie

Politici nemen de beslissingen want zij hebben er verstand van en de burgers participeren alleen via stemrecht

2. Ontwikkelingsvisie

Participatie is een doel. Mensen kunnen zich ontwikkelen door politiek actief te zijn. De politiek wordt er representatiever door. 

13.5 Ontwikkelingen verhoudingen 

Begrippen in deze paragraaf die je moet kennen: 

-Veranderende arbeidscontracten

-Egalitair

-Globalisering/Europeanisering

-Informatisering

-Theorie van het pluralisme

-Machtselitetheorie

-Instrumentele visie

-Ontwikkelingsvisie