4.3 Het bloedvatenstelsel

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

4.3 Het bloedvatenstelsel

Leerdoelen

• Je kent de functies en kenmerken van aders, slagaders en haarvaten.
• Je kunt de delen van het bloedvatenstelsel noemen en daarin zuurstofgehalte, glucosegehalte en stroomrichting van het bloed aangeven.
• Je kunt het verloop van de bloeddruk in de bloedvaten beschrijven.

Bloedvatenstelsel

Drie typen bloedvaten

(Binas 84C2)

1. Slagaders (arteriën): vasoconstrictie en vasodilatatie

2. Haarvaten (capillairen)

3. Aders (venen)

Binas 84E1 en 84F

Binas 84A. Welke twee uitzonderingen hebben we eerder besproken?

Verteringsstelsel:

Mondholte t/m dunne darm

Bloedvatenstelsel:

Dunne darm = resorptie voedingsstoffen in haarvaten -> poortader -> lever -> leverader -> onderste holle ader

Bloeddruk: 84E2

Bovendruk (systolisch): kamers trekken samen en bloed wordt in slagaders gepompt = maximaal

Onderdruk (diastolisch): tijdens hartpauze = minimaal

Hoge bloedduk (hypertensie): de wanden van de slagaders veren onvoldoende mee met het samentrekken van de kamers, oftewel elasticiteit is verloren gegaan. Oorzaken:

• Stress
• Roken
• Overgewicht
• Zout eten
• Atherosclerose

-> bloedplaatjes kapot -> stolsel = trombose

De bloedvaten rond het hart

• De kransslagaders voorzien het hart zelf van zuurstof en voedingsstoffen.
• Alle aders (behalve longaders) komen uit in twee holle aders. Ook de kransaders van het hart voeren zuurstofarm bloed met afvalstoffen naar een holle ader.

-> verstopping slagader = hartinfarct

Bloeddruk meten

De opdrachten

Bestudeer blz. 26 t/m 34.

Maken + nakijken opdr. 29 t/m 34 & 36 t/m 42.