De indeling va de tekst

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

LESDOEL

• Tekst kunnen opdelen in inleiding middenstuk slot
• Deelonderwerpen herkennen
• Tekstsoorten en argumentatiestructuren herkennen en benoemen 

Inleiding

• Meestal twee alinea's
• Inhoudelijke kenmerken
• Typografische kenmerken

Inhoudelijke kenmerken

1. Aandacht trekken

Geschiedenis

Actualiteit

Voorbeeld

Belang van de lezer

Anekdote

2. Onderwerp aangeven

• Vraag stelling of probleemstelling (beschouwing)
• Stelling/standpunt (betoog) --> hoofdgedachte

3. Aangeven van opbouw

Typografische kenmerken

• Witregel
• Cursief gedrukt
•  Vetgedrukt

Middenstuk

Deelonderwerpen

•  gevolgen
• voordelen
• oplossingen

Herkennen deelonderwerpen

1. Structurerende zinnen
2. Alineaverbanden en signaalwoorden 
3. Typografische kenmerken

Structurerende zinnen

• aankondigende zinnen die aangeven dat een alinea begint
• afrondende zinnen die aangeven dat een alinea eindigt.

Voorbeeld:

Daarvoor zijn drie redenen te noemen.

In wat volgt zal ik bewijzen dat de burgemeester ongelijk heeft.

Alineaverbanden en signaalwoorden

• Sommige alinea's horen bij elkaar rn vormen samen een deelonderwerp.

Voorbeeld:

Bovendien

Daarnaast

(zie volgende les)

Typografische kenmerken

• Soms witregels
• Soms tussenkopjes 

Het slot

• Inhoudelijke kenmerken
• Typografische kenmerken

Inhoudelijke kenmerken

Aansporing

Conclusie

Toekomstverwachting

Afweging

Samenvatting

Signaalwoorden: kortom, dus, al met al, ten slotte

Typografische kenmerken

• Extra witregel 

Argumentatiestructuur

• Inleiding 
• Middenstuk
• Slot 

Tekststructuren

1. Argumentatiestructuur
2. Aspectenstructuur
3. Probleem/oplossingsstructuur
4. Verklaringsstructuur
5. Verleden/heden/toekomststructuur
6. voor- en nadelenstructuur
7. vraag/antwoordstructuur 

Argumentatiestructuur

• Inleiding 

Stelling/standpunt

• Middenstuk

Argumenten voor de stelling 
Tegenargument met weerlegging

• Slot 

Herhaling stelling

Aspectenstructuur

• Inleiding 

Onderwerp

• Middenstuk

Diverse aspecten (kanten van de zaak) van het onderwerp

• Slot 

Samenvatting

Probleem/oplossingstructuur

• Inleiding 

Probleem

• Middenstuk

Gevolgen (waarom is het een probleem?)

Oorzaken

Oplossingen

• Slot 

De beste oplossing

Verklaringstructuur

• Inleiding 

Bepaald verschijnsel

• Middenstuk

kenmerken/voorbeelden

verklaring(en)/oorzaak/oorzaken/reden(en)

• Slot 

Samenvatting

Verleden/heden/toekomststructuur

• Inleiding 

onderwerp

• Middenstuk

situatie vroeger

situatie nu

• Slot 

conclusie of situatie in de toekomst

Voor- en nadelenstructuur

• Inleiding 

vraag of stelling

• Middenstuk

voor- en nadelen

• Slot 

Afweging of conclusie

vraag/antwoordstructuur

• Inleiding

Vraag

• Middenstuk

Antwoord(en)

• Slot 

Samenvatting of conclusie

Huiswerk

Maken blz. 27 opdr. 2