1.4 Het boodschappenmandje van het CBS

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Paragraaf 1.4 - In deze les:

• Hoe het CBS de inflatie kan vaststellen
• Wat het consumentenprijsindexcijfer is
• Hoe je het CPI berekent

Centraal Bureau voor de Statistiek

Het CBS (Centraal Bureau voor de Statistiek) houdt in Nederland de ontwikkeling bij van alle prijzen van goederen en diensten. Het CBS gebruikt daarbij indexcijfers.

Indexcijfer

Een indexcijfer laat een procentuele verandering zien ten opzichte van een afgesproken periode.

 

Die periode noem je het basisjaar. De gegevens in het basisjaar hebben altijd het indexcijfer 100.

Indexcijfer berekenen

Indexcijfer = nieuw getal ÷ getal in het basisjaar x 100

Voorbeeld:

In het basisjaar is de prijs van een spijkerbroek € 30. Vijf jaar later is de prijs € 34.

Het nieuwe indexcijfer is € 34 ÷ € 30 x 100 = 113,3.

Indexcijfer berekenen

In het basisjaar is de prijs van een paar schoenen € 95.

Een jaar later is de prijs € 98.

1. Met hoeveel procent is de prijs van de schoenen gestegen ten opzichte van het basisjaar?

2. Wat is het indexcijfer van het basisjaar?

De prijs van de schoenen is nog een jaar later € 102.

3. Bereken het nieuwe indexcijfer.

Consumentenprijsindexcijfer

Om de inflatie te kunnen berekenen onderzoekt het CBS maandelijks de prijzen van een groot aantal goederen en diensten die door consumenten worden gekocht. Met al deze gegevens berekent het CBS maandelijks het CPI.

Het CPI (consumentenprijsindexcijfer) is een indexcijfer dat de ontwikkeling van consumentenprijzen weergeeft.

Aan de hand van het CPI stelt het CBS vast hoeveel inflatie of deflatie er is.

Zelfstandig werken

Stap 1:  Maak opgave 39 tm 43  van par. 1.4 vanaf blz. 22

Stap 2: Kijk het huiswerk van 1.3 na.

Stap 3: Maak opgave 1bc,5,6,8,10,19 van blz. 32-33

Stap 1&2 zijn huiswerk voor maandag.

Samengesteld ongewogen prijsindexcijfer

Als iedere artikelgroep even zwaar meetelt heb je het samengesteld ongewogen prijsindexcijfer.

• Samengesteld omdat het gemiddelde prijsindexcijfer is   samengesteld uit verschillende artikelgroepen.
  
• Ongewogen omdat iedere artikelgroep even zwaar meetelt.
  

Wegingsfactor

Omdat een huishouden niet aan iedere artikelgroep evenveel geld uitgeeft, werkt het CBS met een wegingsfactor.

 

Omdat huishoudens meer uitgeven aan wonen & energie, tellen die uitgaven zwaarder mee dan de uitgaven aan vervoer.

Samengesteld gewogen indexcijfer

Omdat het CBS aan iedere artikelgroep een ander gewicht geeft, is het cpi een samengesteld gewogen indexcijfer.

• Samengesteld omdat het cpi is samengesteld uit verschillende artikelgroepen.
  
• Gewogen omdat iedere artikelgroep een andere weging heeft en daarom verschillend meetelt in de berekening van het cpi.

Berekening consumentenprijsindexcijfer (cpi)

1. Vermenigvuldig het indexcijfer van iedere artikelgroep met de bijbehorende wegingsfactor.
   
2. Tel alle uitkomsten van stap 1 bij elkaar op.
   
3. Deel je uitkomst van stap 2 door het totaal van alle wegingen.
   
4. Je uitkomst is het consumentenprijsindexcijfer.
   

Welkom, wat fijn dat jullie er zijn!

Bij binnenkomst:

Stap 1: Mobiel in de telefoontas, oortjes uit
Stap 2: Eten/drinken weg & kauwgom/lolly uit.

Stap 3: Open je boek op blz. 32 en open je schrift voor een opdracht en                 pak je etui en rekenmachine erbij.

Rekenen

Opgave 10 & 15 samen.

Zelfstandig werken

Stap 1: Maak opgave 39 tm 45 van par. 1.4 vanaf blz. 22

Stap 2: Vraag om een nakijkblad als je gelijk wilt nakijken

Stap 3: Maak opgave 1bc,5,6,8,10,15,19 van blz. 32-33

Stap 1&3 zijn huiswerk voor maandag.