Formuleren paragraaf 3 + 4

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Welkom!

Pak je leesboek.

Verder vandaag:

Uitleg woordgeslacht

Bespreken huiswerk

Start paragraaf 4 formuleren

Verwijswoorden

Deze, die, dat, dit

Hoe zat dat ook alweer?

de bal

het bal

de patroon

het patroon

het patroon

de portier

het portier

Dit stad

Die meisje

Verwijzen naar de- en het-woorden

Waarom is het niet 'die meisje', maar is het 'dit meisje'?

Waarom is het niet 'dit stad', maar is het 'die stad'?

Dat heeft te maken met het woordgeslacht.

Met de woorden 'die' en 'deze' verwijs je naar de-woorden.

Met de woorden 'dit' en 'dat' verwijs je naar het-woorden.

Ezelsbruggetje: de theemethode (het, dit, dat en de, deze, die)

Verwijswoorden wijzen meestal terug naar een eerder genoemd woord!

Naar 'de-woorden' verwijs je terug met deze of die.

De bus die te laat kwam,....

Naar 'het-woorden' verwijs je terug met dit of dat.

Het cadeau dat ik kreeg.....

Ook naar een hele zin kun je met 'dat' terug verwijzen.

De vakantie is voorbij en dat vind ik erg jammer!

Hier. Als iets dichtbij de spreker is, gebruik je dit/deze.

Daar. Als iets verder weg is, gebruik je dat/die.

Vul het juiste verwijswoord in: Op de markt kocht Loes een heerlijk ijsje, ....... ze al slenterend opat

1. dat
2. deze
3. die
4. dit

Vul het juiste verwijswoord in: Het meisje ...... daar staat heeft verkering met Tim.

1. dat
2. deze
3. die
4. dit

Bespreken huiswerk

Opdracht 1 t/m 4 van paragraaf 3: verwijswoorden.

Welk verwijswoord je gebruikt, hangt af van het woordgeslacht van het zelfstandig naamwoord waarnaar het verwijswoord terugwijst.

 Het woordgeslacht van een zelfstandig naamwoord is mannelijk (m), vrouwelijk (v) of onzijdig (o).

 

Mannelijke en vrouwelijke woorden hebben het lidwoord de

onzijdige woorden hebben het lidwoord het

Je kunt het woordgeslacht opzoeken in een (online)woordenboek.

www.woorden.org

Voorbeelden:

– De bibliotheek (v) heeft al haar (→ bibliotheek) leden een brief gestuurd.

– Omdat dit gebouw (o) oud is, wordt het (→ gebouw) gerestaureerd.

-----------------------------------------------------------------------

Johan komt morgen wat later. Hij moet eerst naar gitaarles. Ik ben mijn horloge kwijt. Hebben jullie het ergens gezien? 

Hij verwijst naar Johan. Het verwijst naar horloge.

Zo gebruik je verwijswoorden

Naar zelfstandige naamwoorden:   kun je verwijzen met:

 

1.  in het enkelvoud, mannelijk 

hij,

hem,

zijn,

deze

 die  

in het enkelvoud, vrouwelijk

                       

zij (ze),

haar, deze en die

 

  

onzijdig  het, dit en dat 

 

het meervoud  zij, ze, hen, deze en die

Voorbeelden:

– Zodra ik deze dans (m) zag, wilde ik hem (→ dans) meteen leren.

– De regering (v) wilde haar (→ regering) bezuinigingsmaatregelen niet terugdraaien.

– Het programma (o) heeft zijn (→ programma) aantrekkelijkheid verloren, zodat

het → programma) binnenkort van de buis verdwijnt.

Zo gebruik je verwijswoorden

Naar zelfstandige naamwoorden

verwijs je met: en:

in het enkelvoud, mannelijk hij, hem, zijn deze, die

in het enkelvoud, vrouwelijk zij, ze, haar deze, die

in het enkelvoud, onzijdig het, zijn dit, dat

in het meervoud zij, ze, hen, hun deze, die

Weet je niet of een woord mannelijk (m), vrouwelijk (v) of onzijdig (o) is?

Zoek het woordgeslacht dan op in een woordenboek of in de Woordenlijst

Nederlandse Taal (http://woordenlijst.org).

Let op: als in de woordenlijst achter

een woord alleen de staat, mogen mannelijk en vrouwelijk allebei.

29

© Noordhoff Uitgevers bv

Aan de slag

Maken:

Opdracht 1 t/m 4 op bladzijde 237.