Grammatica: zinsbouw 8A

• NT2
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 1

Zinsbouw

De zin met een persoonsvorm en een voltooid deelwoord.

1-2a-3-2b-zin, 3-2a-1-2b-zin

2a-1-3-2b-vraagzin, 3-2a-1-2b-vraagzin

Programma

1) Luisteren naar de uitleg.

2) Oefeningen in LessonUp maken.

3) Oefeningen in je werkboekje maken.

4) Samen een verhaaltje maken.

5) Afsluiting

Doelen

1)  Je kunt zinsdelen herkennen.

2)  Je kunt het werkwoordelijk gezegde herkennen.

3)  Je kunt zinnen en vraagzinnen maken

      met een persoonsvorm en een voltooid deelwoord.

Doel: je kunt zinsdelen herkennen.

Uitleg zinsdelen

Een hoofdzin bestaat uit zinsdelen. 

Een zinsdeel is één woord of

een groep woorden die bij elkaar horen.

Doel: je kunt het werkwoordelijk gezegde herkennen.

Uitleg werkwoordelijk gezegde

Alle werkwoorden samen in de hoofdzin.

Doel: je kunt zinsdelen herkennen.

Uitleg

De persoonsvorm (pv) is een zinsdeel.

Het onderwerp (ond) is ook een zinsdeel.

In een hoofdzin staan de pv en het ond naast elkaar.

In een hoofdzin komt de persoonsvorm bijna altijd

op de tweede plaats, behalve bij de vraagzin met de persoonsvorm aan het begin.

Doel: Je kunt zinsdelen herkennen.

Uitleg Het onderwerp = 1

De persoonsvorm = 2a en het voltooid deelwoord = 2b

Een ander zinsdeel = 3

Voorbeeld

Martin	heeft	met zijn vrienden	gepraat.
1 onderwerp	2a per-soonsvorm	3 ander zinsdeel	2b ww voltooid deelwoord

Doel: je kunt vraagzinnen maken met een voltooid deelwoord.

Voorbeelden

Met wie	heeft	Martin	in de pauze	gepraat?
3 az	2a pv	1 ond	3 az	2b voltooid deelwoord

Heeft	Martin	in de pauze	met zijn vrienden	gepraat?
2a pv	1 ond	3 az	3 az	2b voltooid dw

Doel: je kunt zinnen maken met een voltooid deelwoord.

Voorbeelden

In de pauze	heeft	Martin	met zijn vrienden	gepraat.
3 az	2a pv	1 ond	3 az	2b voltooid dw

Martin	heeft	in de pauze	met zijn vrienden	gepraat.
1 ond	2a pv	3 az	3 az	2b voltooid dw

Tekst  Op zondag wil Sara lang uitslapen. Haar moeder gaat haar om 12.00 uur voor de tweede keer roepen. Sara moet

van haar moeder direct opstaan. Ze gaat eerst in bed de berichtjes lezen. Dan gaat ze douchen. Daarna gaat ze rustig ontbijten. Tijdens het ontbijt gaat ze haar vriendinnen berichtjes sturen. Om 13.30 uur moet Sara van haar moeder huiswerk maken. Ze moet haar telefoon aan haar moeder geven. Sara gaat het huiswerk in Magister bekijken. Ze gaat een planning maken. Ze gaat met les 10 beginnen.

Doel: je kunt zinnen en vraagzinnen maken met een persoonsvorm en een voltooid deelwoord

Opdracht

Maak 1-2a-3-2b-zinnen en 3-2a-1-2b-zinnen. 

Maak 2a-1-3-2b-vraagzinnen en 3-2a-1-2b-vraagzinnen.

Sleep de woorden naar de goede plaats.

2a pv

1 ond

3 az

2b ? voltooid dw

Sara

heeft

uitge-slapen

lang

1 ond

2a pv

3 az

2b .

voltooid dw

heeft

lang

uitge-slapen

zij

3 az

2a pv

1 ond

3 az

2b ?

voltooid dw

lang

ze

uitge-slapen

wanneer

heeft

1 ond

2a pv

3 az

3 az

2b .

voltooid dw

niet

heeft

uitge-slapen

op zondag

ze

3 az

2a pv

1 ond

3 az

2b .

voltooid dw

uitge-slapen

ze

wel

heeft

op zaterdag

Typ een 1-2a-3-2b-zin van vier zinsdelen met een voltooid deelwoord.

Typ een 3-2a-1-2b-zin van vier zinsdelen met een voltooid deelwoord.

Typ een 2a-1-3-2b-vraagzin van vier zinsdelen met een voltooid deelwoord.

Typ een 3-2a-1-2b-vraagzin van vier zinsdelen met een voltooid deelwoord.

Vragen?

1) Je kunt zinsdelen herkennen.

2) Je kunt het werkwoordelijk gezegde herkennen.

3) Je kunt zinnen en vraagzinnen maken

     met een voltooid deelwoord.

     Heb je nog vragen?

Opdracht

Wat? Maak oefening 70 tot en met 74 in je werkboekje.

Met wie? Met de klasgenoot naast je.

Tijd? ____ minuten.

Hulp? De docent loopt rondes (met de klok mee).

Klaar? Maak oef. 63 tot en met 66 ook met de klasgenoot.

Controle? Lever het werkboekje in. De docent kijkt het na.

Opdracht

Ga in een kring staan. 

Maak samen een verhaal.

Maak zinnen met een voltooid deelwoord.

Noem om de beurt een zinsdeel.

Terugkijken naar de doelen

1) Je kunt zinsdelen herkennen.

2) Je kunt het werkwoordelijk gezegde herkennen.

3) Je kunt zinnen en vraagzinnen maken met een

     persoonsvorm en een voltooid deelwoord.

Vraag

Wat is de volgorde in een zin en in een vraagzin met een voltooid deelwoord? Denk hier in stilte over na (halve min).

Ik kan het werkwoordelijk gezegde herkennen.

1. Ik heb nog hulp nodig.
2. Ik kan het goed.

Ik kan zinnen en vraagzinnen maken met een voltooid deelwoord.

1. Ik heb nog hulp nodig.
2. Ik kan het goed.

Ik vind het het leukst om ...

1. individueel opdrachten in LessonUp te maken.
2. individueel oefeningen in het werkboekje te maken.
3. in tweetallen oefeningen in het werkboekje te maken.
4. samen een verhaal te maken.