Klas 4H - §4.3 - Moleculaire stoffen mengen - LHE

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

H-bruggen tussen watermoleculen

Haal de fouten eruit

4.2

Vorige les hadden we deze oefening gedaan. Wat viel er op?

	molecuulmassa (u)	kookpunt (graden C)
water (H2O)	18,0 u	100 C
CH 3 OH	32,0 u	64,7 C
H 2 S	34,1 u	-60 C
H 2 Se	81,0 u	-41 C
H 2 Te	129,6 u	-2 C

4.2

4.2

Waarom hebben water en methanol zulke hoge kookpunten?

Mesoniveau - ijs drijft op water

Herhaling: micro- en macroniveau

microniveau: op deeltjesniveau (H-bruggen)

macroniveau: het niveau dat wij kunnen waarnemen (bijv. kookpunt)

Er is nog een tussenniveau, het mesoniveau.

mesoniveau: ligt tussen het micro- en macroniveau in. 

4.2

Methanol heeft een lagere vanderwaalskracht dan H2S (want lagere molecuulmassa)

Maar kan wél H-bruggen vormen!

H-bruggen zijn veel sterker ten 
opzichte van vanderwaalsbindingen.

Mesoniveau - ijs drijft op water

Je kunt verklaren waarom ijs op water drijft, vanwege H-bruggen.

We moeten iets groter gaan kijken, wat gebeurt

er als water bevriest?

Alleen.... dit plaatje zegt ons nog niet zoveel

Mesoniveau - ijs drijft op water

We kijken hierbij naar de manier waarop de deeltjes in het microniveau zijn geordend in grotere structuren --> mesoniveau

Laatste opgaven van 4.2

Maken:

20, 21 en 23a

4.3: Moleculaire stoffen mengen

Hoofdstuk 4: Moleculaire stoffen

4.1   Vanderwaalsbinding

4.2  Waterstofbruggen

4.3  Moleculaire stoffen mengen

4.4  Percentage, ppm en ppb

 

Rep H4:  §4.1 t/m §4.4              2 teller

Leerdoelen 4.3 Moleculaire stoffen mengen

• Je kunt een verklaring geven voor het feit dat sommige stoffen niet, en sommige wel mengen met elkaar.

• Je kunt berekeningen doen aan oplosbaarheid, en een voorspelling geven wanneer een oplossing wel of niet verzadigd is.

• Je kunt een ijklijn gebruiken om gegevens uit een diagram af te leiden.

Meng gedrag

Misschien weet je al dat olie niet met water mengt

Maar alcohol mengt bijvoorbeeld wel met water....

En hexaan met water??

Hydrofiel en hydrofoob

Blijkbaar zijn er stoffen die wél met water mengen en stoffen die niet met water mengen. Daar heb je twee benamingen voor...

hydrofiel: stoffen die oplosbaar zijn in water / mengen met water

hydrofoob: stoffen die niet oplosbaar zijn in water / niet mengen met water.

Hydrofiele stoffen mengen onderling goed. Hydrofobe stoffen mengen onderling ook goed.

Hydrofiel en hydrofoob

Wát maakt een stof nou hydrofiel of hydrofoob? Kijk naar de bindingen:

Hydrofiel en hydrofoob

Wát maakt een stof nou hydrofiel of hydrofoob? Kijk naar de bindingen:

hydrofiel: de aanwezigheid van H-bruggen zorgt voor aantrekkingskracht tussen deze moleculen, en dus oplosbaarheid.

Hydrofiel en hydrofoob

Wát maakt een stof nou hydrofiel of hydrofoob? Kijk naar de bindingen:

hydrofiel: de aanwezigheid van H-bruggen zorgt voor aantrekkingskracht tussen deze moleculen, en dus oplosbaarheid.

Hydrofiel en hydrofoob

hydrofoob: hexaan vormt geen H-bruggen met water, en zijn dus niet aangetrokken tot elkaar

Oefening

Voorspel of deze combinaties van stoffen met elkaar mengen of niet:

1. Ureum en water

2. Ethanol en methanol

3. Pentaan en jood (I2)

4. Zwavel (S8) en water

5. Azijnzuur en ethanol

De structuren van de stoffen die je niet kent kun je op internet vinden.

Oefening

1. Ureum en water                    mengen wel

2. Ethanol en methanol             mengen wel

3. Pentaan en jood (I2)              mengen wel

4. Zwavel (S8) en water            mengen niet

5. Azijnzuur en ethanol              mengen wel

'Lange staart'

Methanol en kaarsvet zijn slecht oplosbaar met elkaar. Waarom is dat gek, als je kijkt naar de structuren?

'Lange staart'

Stearinezuur heeft een hydrofiele -OH groep, maar een hele lange hydrofobe staart. Dat maakt het molecuul toch overwegend hydrofoob.

Wanneer stoffen een -OH of -NH groep hebben, maar ook een lange keten van C-H hebben, zijn ze hydrofoob. 

Oplosbaarheid

Een stof is niet onbeperkt oplosbaar, op een gegeven moment kan er niet meer stof oplossen. Dan is de oplossing verzadigd.

oplosbaarheid: hoeveel gram je van een stof kan oplossen in 100 mL water, bij een bepaalde temperatuur.

verzadigde oplossing: oplossing waarbij de maximale hoeveelheid van een stof in is opgelost. Bij een onverzadigde is dit niet bereikt.

Temperatuur verband

Oplosbaarheid is niet constant.

De meeste vaste stoffen lossen beter op

bij hoge temperatuur. Gassen lossen altijd

slechter op bij hoge temperatuur.

ijklijn: grafiek van het verband tussen
een bekende en een gemeten grootheid.

met een ijklijn kun je aflezen.

Huiswerk van 4.3

Opgaven 

25 en 26 

29 en 30

32 

34 en 35