10.6 Afweer en immuniteit

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

10.6 Afweer en immuniteit

10.6.1 Witte bloedcellen

Functie: afweer. 

Meerdere typen:

B-lymfocyten

Macrofagen

Neutrofielen

Granulocyten

T - lymfocyten

Monocyten

en nog meer.....

B- lymfocyten

Maken antistoffen. 

Receptoren aan de buitenkant van de membraan specifiek voor een type antigeen.

Als B-lymfocyt zich bindt aan het antigeen gaat het zich heel snel delen en maakt het heel veel antistoffen aan. 

Antistoffen gaan door het hele lichaam om de antigenen onschadelijk te maken. 

Antistof en antigeen klonteren samen. 

Macrofagen

Grote eter. 

Grote witte bloedcellen. Omsluiten en 'eten' de samengeklonterde antistoffen en antigenen. Fagocytose. 

Presenteren antigenen op hun membraan aan andere witte bloedcellen. 

Allergie

Afweerreactie tegen ongevaarlijke stoffen (bv. pollen). 

Na de eerste keer zal de mestcel gelijk reageren, zonder de tussenstap van de B-cel. 

Antigeen

B cel

Antistof

Mestcel

Histamine

T- geheugen cel

Macrofaag

Het mechanisme van Allergie

Bij een eerste contact met een antigeen (virus of bacterie) duurt  het een tijdje voordat de specifieke afweer op gang is gekomen. De tijd tussen binnendringen en ziekteverschijnselen krijgen, noemt men incubatietijd

De vorming van antistof na het eerste contact noemt men de primaire reactie.

Maar je afweersysteem onthoudt dit door middel van geheugencellen.

Door de  geheugencellen worden antistoffen snel gevormd na een nieuw contact met hetzelfde antigeen. Dit noemt men de secundaire reactie. Je wordt door het tempo van antistofproductie niet ziek, je bent immuun.

Natuurlijke immuniteit

10.6.2 Kunstmatige immuniteit

Verzwakte, dode, of stukje ziekteverwekker via vaccinatie binnengekregen, waarna antistoffen gemaakt zijn.

Geheugencellen zullen nu het antigeen 'opslaan'. 

Kunstmatige immuniteit: Omdat sommige ziektes gevaarlijk zijn, zijn 95 % van de kinderen in Nederland als ze 1 jaar zijn ingeënt. Inenten is vaccineren. Bij een vaccinatie krijgt iemand een spuit. Dode of verzwakte ziekteverwekkers worden ingespoten. De witte bloedcellen reageren en maken antistoffen. De ingeënte persoon wordt daarbij een klein beetje ziek. Omdat de griep voor sommige mensen gevaarlijk kan zijn, is er ieder jaar voor hen een griepvaccinatie mogelijk.

Antibiotica

Alleen voor bestrijding tegen Bacteriën. 

Niet tegen virussen!

Antistoffen toedienen

Antistof wordt direct toegediend (niet wachten dat je eigen cellen het maken).

Je wordt niet immuun (geen geheugencellen). 

Bv. Slangenbeet, rabiës, tetanus. 

10.6.3 Transplantatie

Net als er bloedgroepen zijn, zijn er ook weefselgroepen.

Donor en ontvanger moeten dezelfde weefselgroep hebben. Anders kan het nieuwe orgaan afgestoten worden. 

Immunosuppressieve medicatie is levenslang nodig. 

https:

Aan het (huis)werk

Quayn 10.6 Afweer en immuniteit.