zeep en schoonmaakmiddelen

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Schoonmaakmiddelen

zeep en andere stoffen

eerst twee begrippen:

hydrofiel: houdt van water

hydrofoob: is bang voor water

Waarom lost benzine niet op in water?

1. het is een hydrofiele stof
2. het is een hydrofobe stof
3. de dichtheid is kleiner dan die van water
4. het blijft drijven op water

Stoffen die hydrofiel zijn, lossen op in water

Stoffen die hydrofoob zijn, lossen op in benzine

De vraag:

Dit is zonnebloemolie en water.

de zonnebloemolie is...

1. hydrofoob
2. hydrofiel

De vraag:

Dit is methanol en water.

de methanol is...

1. hydrofoob
2. hydrofiel

De vraag:

Dit is methanol en water.

Dit mengsel is:

1. hydrofoob
2. heterogeen
3. emulsie
4. homogeen

fotovraag (mag ook in je schrift).
Teken op microniveau, dus in structuurformules, een mengsel van methanol en water

Zeep: bijzondere moleculen

de staart is een koolwaterstof

Waarom is het zeepmolecuul zo'n bijzonder molecuul?

1. omdat zeep kan schoonmaken
2. omdat zeep in water oplost
3. omdat het molecuul twee verschillende kanten heeft
4. omdat het molecuul lekker ruikt

micel

zeepmoleculen vormen

in water een bol met

de hydrofiele koppen

naar buiten en de

hydrofobe staarten

naar elkaar gericht

Waar zullen de moleculen van
vettig vuil gaan zitten?

1. Dat kun je niet weten
2. In het water
3. Bij de staarten van de zeepmoleculen
4. Bij de kopjes van de zeepmoleculen

het hydrofobe vuil, voelt zich thuis bij de hydrobe staarten van zeep

De micel met vuil daarin zweeft in het water en weggespoeld met het water.

.

Een tweede reden waarom zeep werkt als schoonmaakmiddel

verlaging van de oppervlaktespanning van water

zeep verstoort de oppervlaktespanning van water

Wat is het resultaat van het verlagen van de oppervlaktespanning?

1. de was blijft niet drijven op water in de wasmachine
2. het water kan dieper in de vezels van het wasgoed doordringen
3. de zeep kan dan beter schoonmaken
4. er passen meer moleculen van het vuil in de micellen

Andere soorten schoonmaakmiddelen

Wat kun je (het beste) doen
met schoonmaakazijn?

1. kalk verwijderen
2. vet verwijderen
3. suiker verwijderen
4. verf verwijderen

Zure schoonmaakmiddelen zijn goed in het ontkalken

Waar wordt ammonia vooral
voor gebruikt?

1. kalk verwijderen
2. vet verwijderen
3. suiker verwijderen
4. verf verwijderen

Basische schoonmaakmiddelen zijn goed in het ontvetten

Waar wordt peut / terpentine / wasbenzine vooral
voor gebruikt?

1. kalk verwijderen
2. vet verwijderen
3. suiker verwijderen
4. verf verwijderen

Is er bij het gebruik van terpentine ook zeep nodig?

1. Ja, want het hydrofobe gedeelte van de zeep lost dan in de terpentine op
2. Ja, want het hydrofiele gedeelte van de zeep lost dan in de terpentine op
3. Nee, want het vettige vuil lost op in het hydrofobe terpentine
4. Nee, want het vettige vuil lost op in het hydrofiele terpentine

Wat heb je deze les geleerd?

Klaar