inschrijfuur betrouwbaarheid bronnen bepalen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Welkom klas 2 | betrouwbaarheid bronnen bepalen.

Hoe bepaal jij of een bericht op social media te vertrouwen is?

Klassengesprek

Vandaag

1. Leerdoelen
2. Instructie: hoe bepaal je de betrouwbaarheid van bronnen?
3. Samen oefenen


4. Afsluiting 

Leerdoel

Na deze les kun je:

• De drie hulpvragen herkennen en uitleggen.
  
• Uitleggen waarom deze vragen belangrijk zijn bij het beoordelen van bronnen.
  
• Deze vragen toepassen op een historische bron over de VOC.
  

Hoe bepaal je of een (historische) 

bron betrouwbaar is?

Vragen stellen aan de bron!

Vragen aan de bron

1) Wanneer is de bron gemaakt? 
Is de bron tijdens de gebeurtenis gemaakt? Of pas jaren later? Iemand kan een veldslag hebben meegemaakt (ooggetuige), maar kan er pas jaren later over schrijven. Het kan hierdoor zijn dat hij zich niet alles meer goed herinnert! 

2) Door wie is de bron gemaakt? 
Is het een ooggetuige geweest? Of heeft de maker de informatie via een tussenpersoon gehoord/gezien? 
Wat is de achtergrond van deze persoon? Bijvoorbeeld welk geloof, arm, rijk… 
Hoe minder tussenschakels/tussenpersonen hoe betrouwbaarder de bron is.  

3) Wat is de bedoeling van de maker? 
Wil de maker je zo goed mogelijk informeren of doet hij expres informatie achterhouden of verdraaien om een bepaald doel te bereiken? 
Overdrijft de maker? Is het een feitelijke opsomming? Staan er veel meningen in?  
Hoe zakelijker of onpartijdiger, des te betrouwbaarder de bron. 

Uitdelen hulpkaarten

Nu samen

Denk aan de hulpvragen!

Hoe betrouwbaar zijn deze bronnen als je onderzoek doet naar het transport van tot slaafgemaakte mensen

Op 23 mei 1772 beklaagde kapitein Jan Sap zich over een ‘bedroefde reize’ die hij met zijn slavenschip Vrouwe Johanna Cores van West-Afrika naar Suriname had gemaakt. Door een lek in de romp van het schip was er zeewater naar binnen gelopen en was het voedsel aan boord oneetbaar geworden. Voedselgebrek leidde volgens kapitein Sap tot grote sterfte onder de slaafgemaakten op het schip. Van de 212 gevangenen kwamen er 64 om nog voordat ze aan plantage-eigenaren konden worden verkocht. Bron De verantwoordingsbrieven van Kapitein Sap in het boek Ooggetuigen van de Nederlandse slavernij https://www.athenaeum.nl/leesfragmenten/2024/ooggetuigen-van-de-nederlandse-slavernij.

Op het slavenschip Vrouwe Johanna Cores waren van de 212 gevangenen kwamen er 64 om nog voordat ze aan plantage-eigenaren konden worden verkocht. Een oude man die de reis had overleefd verklaarde: ‘Neen wij hebben redelijk wel eten gehad, maar het was alle dagen kloppen, slaan, en vloeken, en vooral de kinderen kunnen dit niet doorstaan.’. Het vele geweld aan boord had ervoor gezorgd dat vooral de kinderen bezweken.

Bron: Opgeschreven zin van een ooggetuige aan boord van het slavenschip. Uit het boek Ooggetuigen van de Nederlandse slavernij https://www.athenaeum.nl/leesfragmenten/2024/ooggetuigen-van-de-nederlandse-slavernij

Wat heb je geleerd over het beoordelen van de betrouwbaarheid van bronnen?