Argumenten voor evolutie

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Argumenten voor evolutie

Programma

• Herhaling evolutie
• Argumenten voor evolutie
  - Aant 4.2
• Differentiatie
  -Thuis: mindmap schimmels
  -Lokaal: bespreken PTA
• Z.W.
  -Eindopdracht
  -Huiswerk maken
• Afsluiting

Doelen van deze les

1: Je weet welke feiten uit de natuur als argument gelden voor de evolutietheorie.

Thuis:

2: Je kunt uitleggen hoe schimmels zich voortplanten en kunt voorbeelden geven van goede en van slechte schimmels.

School

2: Je leert van je fouten (bespreken PTA erfelijkheid)

Wat weten we al

• We weten dat door veranderingen in het genotype, natuurlijke selectie en isolatie nieuwe soorten kunnen ontstaan.
  
  
• We kunnen de geologische tijdschaal aflezen en gebruiken bij vraagstellingen.
  
  
• We kunnen met behulp van een stamboom aangeven of organismen verwant zijn aan elkaar.
  

Het skelet van de mens zoals dat er nu uitziet, is volgens de evolutietheorie ontstaan uit het skelet van voorouders door veranderingen in het erfelijk materiaal.
Hoe wordt zo’n verandering in het erfelijk materiaal genoemd?

1. evolutie
2. rudimentair element
3. mutatie
4. genen

Wanneer kan een nieuwe soort ontstaan?

1. Als de oude soort niet meer voortplant met de nieuwe soort
2. Als de nieuwe soort niet op de oude soort lijkt
3. Als de soorten niet geïsoleerd zijn
4. Dat kan niet, een soort blijft altijd een soort

Is dit een voorbeeld van natuurlijke selectie of isolatie?

1. Natuurlijke selectie
2. Isolatie

Natuurlijke selectie wordt veroorzaakt doordat alle genetische varianten dezelfde overlevingskansen hebben

1. Waar
2. Niet waar

1. Verwantschap :
Soorten hebben een gemeenschappelijke voorouder
2. Geologische tijdschaal:
Weergave van de tijd sinds het ontstaan van de aarde,
onderverdeeld in tijdperken

1. 1: waar 2: nietwaar
2. 1: nietwaar 2: waar
3. beide waar
4. beide nietwaar

Zelfde soort?
Verwantschap?

1. zelfde soort & wel verwantschap
2. Zelfde soort & geen verwantschap
3. niet dezelfde soort maar wel verwantschap
4. niet dezelfde soort & geen verwantschap

Bij welke soorten verwacht je de meeste verwantschap?

1. Fregatvogel en Jan van Gendt
2. Fregatvogel en Aalsgolver
3. Aalsgolver en Jan van Gendt
4. Aalsgolver en Ibis

De gordeldieren vertonen de meeste verwantschap met de ...

1. Buideldieren
2. Miereneters

 Argumenten evolutie-theorie

• Fossielen
• Overeenkomsten in bouw 
• Rudimentaire organen
• DNA

Fossielen

Versteende overblijfselen/afdrukken in gesteente

Fossielen

Rudimentaire organen

Organen die geen functie hebben, maar die bij voorouders wel een functie hadden. 

Rudimentaire organen

Overeenkomsten in bouw

Delen van verschillende organismen hebben een overeenkomst in bouw.

Deze organismen hebben waarschijnlijk een gemeenschappelijke voorouder.

Overeenkomst in bouw

Overeenkomsten in cellen en stoffen

Door dat cellen, processen of DNA van organismen overeenkomen hebben deze waarschijnlijk een gemeenschappelijke voorouder

Overeenkomst in cellen en stoffen

Processen plaats zoals celdeling/ verbranding

Vergelijkbare samenstelling eiwitten / tussencelstof

Hoeveel % komt het DNA
van de mens overeen met
de bonobo?

De champansee en bonobo hebben 98% overeenkomst in DNA met mensen, en hebben veel dezelfde eigenschappen als de mens. Mede daarom worden ze ook wel 'mensapen' genoemd. Over verloop van tijd zullen deze aapsoorten evolueren tot de mens.

1. Waar
2. Niet waar

Aant. 4.2 Argumenten voor evolutie

Door te kijken naar feiten in de natuur tonen biologen aan dat soorten zijn ontstaan uit uitgestorven soorten en dat nog levende soorten verwantschappen vertonen

1) Fossielen: versteende harde delen van organismen.

2) Overeenkomst in bouw tussen verschillende organismen.

3) Rudimentaire organen, organen die nu geen functie hebben maar die bij de voorouders wel een functie had.

4) Overeenkomst in cellen en stoffen, doordat deze bij verschillende soorten sterk op elkaar lijken tonen ze verwantschap aan.

Wat is GEEN argument voor evolutie?

1. Fossielen
2. Overeenkomst in bouw bij organismen
3. Overeenkomst in DNA bij organismen
4. Overeenkomst in functie van lichaamsdelen van organismen

Voorbeeld: Iemand vindt in een gesteentelaag een fossiel van een vis.

1. Ordovicium
2. Krijt
3. Cambium

Met hulp van gidsfossielen kunnen wetenschappers aardlagen dateren. Welke fossielen zijn het best te gebruiken als gidsfossielen?

1. Een fossiel dat alleen in een bepaald gebied voorkomt.
2. Een fossiel dat wijdverspreid voorkomt.
3. Een fossiel van een soort die gedurende lange tijd op aarde heeft geleefd.
4. Een fossiel van een soort die slechts een korte tijd voorkwam.

De voorpoot van een dolfijn en de voorpoot van een chimpansee vertonen overeenkomst in bouw; de functie is verschillend.
Hoe wordt dit verschijnsel verklaard volgens de evolutietheorie? [T1]

1. Deze organismen hebben een gemeenschappelijke voorouder; het verschil in functie hangt samen met aanpassing aan een verschillend milieu
2. Deze organismen hebben een gemeenschappelijke voorouder; de overeenkomst in bouw is veroorzaakt door een overeenkomstig milieu
3. Deze organismen hebben verschillende voorouders; het verschil in functie is daar een overblijfsel van
4. Deze organismen hebben verschillende voorouders; de overeenkomst in bouw is veroorzaakt door een overeenkomstig milieu

Staartwervels bewijzen evolutie..

1. doordat ze rudimentaire organen zijn.
2. door dat ze embryologisch gelijk zijn
3. door dat ze overeenkomst in bouw laten zien.
4. totaal niet.

Wanneer spreek je van verwantschap?

1. Als dieren in hetzelfde leefgebied wonen.
2. Als er overeenkomst is in het DNA
3. Als er overeenkomst is in het dieet (wat dieren eten)
4. Als er geen enkele overeenkomst is tussen dieren.

De thuisgroep

Aanvullen mindmap bij het rijk van de schimmels

• Voortplanting
• Voorbeelden van nuttige schimmels en voorbeelden van schadelijke schimmels 

> Foto van eindresultaat bij volgende dia

Klaar? Mk. opdr. 38 t/m 43 (WB blz. 170)

Maak een foto van het deel van de mindmap over schimmels

Eindopdracht evolutie

Schrijf een stuk tekst waarin je uitlegt hoe de Afrikaanse en de Aziatische olifant zijn ontstaan. 

Gebruik de eisen die in het document vermeld staan.

Het document met de opdrachten vind je op classroom. Ben je klaar dan maak je het huiswerk: opdr. 20 t/m 24 (WB blz. 157)

Doelen van deze les

1: Je weet welke feiten uit de natuur als argument gelden voor de evolutietheorie.

Thuis:

2: Je kunt uitleggen hoe schimmels zich voortplanten en kunt voorbeelden geven van goede en van slechte schimmels.

School

2: Je leert van je fouten (bespreken PTA erfelijkheid)