De Tweede Wereldoorlog in Nederland en de Holocaust

De Tweede Wereldoorlog in Nederland en de Holocaust

Leerdoelen

Aan het einde van de les kun je beschrijven hoe de Tweede Wereldoorlog in Nederland begon, hoe de Joden via doorvoerkampen naar Auschwitz werden afgevoerd en hoe het leven was in Auschwitz en kamp Westerbork.

Deze slide introduceert de leerdoelen van deze les.

Wat weet je al over de Tweede Wereldoorlog in Nederland en de Holocaust?

Tweede Wereldoorlog begint

Op 10 mei 1940 begon de Tweede Wereldoorlog in Nederland toen de Duitsers Nederland binnenvielen.

Beschrijf kort de gebeurtenis die het begin van de Tweede Wereldoorlog in Nederland markeert.

Jodenvervolging

Vanaf 1941 werden Joden in Nederland systematisch vervolgd en gediscrimineerd door de Duitse bezetters.

Leg uit dat de Jodenvervolging begon in 1941.

Doorvoerkampen

Vanuit doorvoerkampen als Westerbork werden Joden gedeporteerd naar concentratiekampen, waaronder Auschwitz.

Vertel wat doorvoerkampen waren en noem Westerbork als voorbeeld.

Auschwitz

Auschwitz was het beruchtste concentratiekamp waar Joden werden vermoord in gaskamers.

Beschrijf kort wat er in Auschwitz gebeurde.

Het leven in Auschwitz

Het leven in Auschwitz was verschrikkelijk: Joden werden uitgehongerd, uitgebuit en gemarteld.

Leg uit hoe het leven in Auschwitz was voor de gevangenen.

Kamp Westerbork

Kamp Westerbork was een doorgangskamp waar Joden werden verzameld voordat ze naar concentratiekampen werden gestuurd.

Leg uit wat kamp Westerbork was en wat de functie ervan was.

Leven in Westerbork

Het leven in Westerbork was relatief beter dan in Auschwitz, maar nog steeds moeilijk en onzeker.

Vergelijk het leven in Westerbork met dat in Auschwitz en leg uit waarom het relatief beter was.

Deportatie naar Auschwitz

In 1943 werden bijna alle Joden uit kamp Westerbork gedeporteerd naar Auschwitz.

Beschrijf kort wanneer en wat er gebeurde toen de Joden uit Westerbork werden gedeporteerd.

Filmpje over Auschwitz

Laat het filmpje zien dat het leven in Auschwitz laat zien.

Zorg dat je het filmpje van tevoren hebt gecontroleerd en dat het geschikt is voor de leeftijd van de leerlingen.

Overleven in Auschwitz

Sommige gevangenen probeerden te overleven door te werken in fabrieken of ziekenhuizen in het kamp.

Beschrijf kort hoe sommige gevangenen in Auschwitz probeerden te overleven.

Dagelijks leven in Auschwitz

Het dagelijks leven in Auschwitz bestond uit lange werkdagen, pesterijen door de bewakers en weinig voedsel.

Leg uit hoe het dagelijks leven in Auschwitz eruitzag.

Selectie en vernietiging

Bij aankomst in Auschwitz werden Joden geselecteerd voor werk of vernietiging in de gaskamers.

Beschrijf kort het proces van selectie en vernietiging in Auschwitz.

Misdaden tegen de menselijkheid

De Holocaust was een van de grootste misdaden tegen de menselijkheid in de geschiedenis, waarbij miljoenen Joden werden vermoord.

Leg uit wat de Holocaust was en waarom het een misdrijf tegen de menselijkheid was.

Verzet

Er waren ook mensen die zich verzetten tegen de Jodenvervolging, zoals leden van het verzet en individuele helpers.

Noem kort enkele voorbeelden van mensen die zich verzetten tegen de Jodenvervolging.

Dodenmarsen

Aan het einde van de Tweede Wereldoorlog werden gevangenen gedwongen te lopen in zogenoemde dodenmarsen.

Beschrijf kort wat dodenmarsen waren en waarom ze plaatsvonden.

Bevrijding

Op 5 mei 1945 werd Nederland bevrijd en kwam er een einde aan de Tweede Wereldoorlog.

Leg uit wanneer en hoe Nederland werd bevrijd en wat dit betekende voor de gevangenen in de kampen.

Nederland na de oorlog

Na de oorlog werd Nederland geconfronteerd met de verwoesting van steden en infrastructuur en moest het land weer worden opgebouwd.

Beschrijf kort wat er gebeurde in Nederland na de oorlog en hoe het land weer werd opgebouwd.

Herdenking

Jaarlijks wordt op 4 mei in Nederland de Dodenherdenking gehouden om de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog te herdenken.

Vertel over de Dodenherdenking en waarom het belangrijk is om te herdenken.

Reflectie

Wat heb je geleerd over de Tweede Wereldoorlog in Nederland en de Holocaust?

Gebruik deze slide om de leerlingen te laten reflecteren op wat ze hebben geleerd en om eventuele vragen te beantwoorden.

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Schrijf 2 dingen op waarover je meer wilt weten.

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.